Innowacje w rolnictwie. Debata z udziałem ministrów rolnictwa krajów Europy Środkowo-Wschodniej

Przedstawiciele resortów rolnictwa Grupy Wyszehradzkiej a także Bułgarii, Rumunii i Słowenii uczestniczyli w otwarciu Międzynarodowych Targów Żywności Warsaw Food Expo 2017, a także w debacie, której tematem były innowacje w rolnictwie i zrównoważony rozwój tego strategicznego sektora w krajach Europy Środkowo – Wschodniej. Debatę prowadził Jacek Karnowski, redaktor naczelny tygodnika „W sieci”

Dyskusję otworzyła prezentacja raportu przygotowanego przez Fundację Republikańską pt. „Wyzwania i możliwości w dążeniu do innowacyjnego i zrównoważonego rolnictwa w Europie Środkowo-Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem sektora produkcji zwierzęcej”. Raport prezentowali jego autorzy: prof. Jarosław Olav Horbańczuk i dr Joanna Marchewka z Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.

Naukowcy zwrócili uwagę, że liczba ludności na świecie w 2050 roku przekroczy 9 mld, co oznacza konieczność zwiększenia produkcji żywności niemal o 100 proc. Będzie to jednak możliwe tylko wówczas jeżeli sektor rolniczy w znacznie większym niż obecnie stopniu, sięgnie po rozwiązania innowacyjne. Zarówno te zwiększające produktywność jak i te ograniczające skutki ocieplenia klimatu a także podnoszące dobrostan zwierząt hodowlanych.

Poprawa jakości życia i zdrowia zwierząt jest nierozerwalnie związana z poprawą jakości żywności – zauważyła dr Joanna Marchewka.

Tymczasem, jak zauważył prof. Horbańczuk 20 proc. zwierząt na fermach i podczas transportu umiera. Przyczyną jest rozprzestrzeniania się chorób takich jak afrykański pomór świń czy świńska grypa, ale też nie zapewnienie zwierzętom odpowiednich warunków. Starty z tego tytuły szacuje się na 300 mld dolarów rocznie.

Według autorów raportu, prognozowane zwiększenie globalnego zapotrzebowania na białka zwierzęce jest olbrzymią szansą dla sektora rolnego w Polsce i naszym regionie. By jednak sprostać wyzwaniom związanym ze zrównoważonym rozwojem rolnictwa, niezbędne są nowe reguły dotyczące rozwoju obszarów wiejskich (np. odnośnie inwestycji, szkoleń, środków rolno-środowiskowych, marketingu), odpowiednia polityka związana z dobrostanem zwierząt (np. bolesnych zabiegów prewencyjnych lub metod łagodzenia bólu) a także nowe rozwiązania farmaceutyczne mogące zapewnić zdrowie zwierząt gospodarskich i zmniejszające wpływ produkcji zwierzęcej na środowisko naturalne.

Prof. Horbańczuk zwrócił też uwagę na różnice obszarowe, majątkowe, strukturalne i organizacyjne pomiędzy sektorem rolnym w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Np. liderem pod względem powierzchni wcale nie są Niemcy czy Francja, ale Czechy, gdzie średnia wielkość gospodarstwa rolnego to 130 ha. Z kolei w Rumunii, gdzie rozdrobnienie sektora jest największe, średnia ta wynosi tylko 3,4 ha. W Polsce jest to ok. 10 ha.

• Innowacje rolnictwie są dla nas priorytetem. W ramach programu Biostrateg przeznaczamy na nie 500 mln zł ze środków rządowych oraz część funduszy unijnych przeznaczonych na Rozwój Obszarów Wiejskich – powiedział minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel.

Ze środków tych będą finansowane m.in. badania naukowe, powstanie sieć wymiany wiedzy i doświadczeń w regionach. Z kolei István Nagy – minister rolnictwa Węgier, powiedział, że jego kraj jest za mały, żeby mógł uczestniczyć w badaniach innowacyjnych w rolnictwie na skalę europejską.

To trzeba robić wspólnie i trzeba prace przyśpieszyć, bo przy zmniejszających się zasobach wody i postępujących zmianach klimatycznych, zwłaszcza kraje położone na południu będą miały problemy z utrzymaniem produkcji rolnej na obecnym poziomie – zaznaczył Nagy.

Poparł go Pavel Sekáč – minister Czech. Zauważył on też, że oprócz państwa i UE, w badaniach innowacyjnych dla rolnictwa powinny zaangażować się duże przedsiębiorstwa prywatne z sektora rolno-spożywczego.

Biznes i rolnicy powinni połączyć siły z uniwersytetami i ośrodkami naukowymi w obszarze Europy Środkowo-Wschodniej – powiedział.

Tzvetan Dimitrov, wiceminister rolnictwa z Bułgarii, powiedział, że innowacje mają dla jego kraju bardzo istotne znaczenie zwłaszcza w hodowli zwierząt. Podkreśli też znaczenie nowoczesnych rozwiązań w każdym gospodarstwie indywidualnym.

Rolnictwo krajowe się rozwija, gdy poszczególni rolnicy inwestują w unowocześnienie swoich gospodarstw, wprowadzają nowe technologie i innowacyjne rozwiązania – stwierdził.

Dla rozwoju rolnictwa naszych krajów duże znaczenie ma przyszły kształt unijnej Wspólnej Polityki Rolnej.

Nie wiemy jeszcze jaki będzie kształt unijnej Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku. Wiemy jednak, że wspólnie powinnyśmy zmagać się problemami zmian klimatycznych, zwiększeniem konkurencyjności i poprawą jakości naszego rolnictwa – powiedział na zakończenie dyskusji Danut Alexandru Potor, sekretarz stanu Rumunii.

Spotkanie w Grupy Wyszehradzkiej plus odbywa się w dniach 1-2 czerwca tego roku, pod koniec rocznej prezydencji Polski w Grupie Wyszehradzkiej.

Państwa naszego regionu odgrywają szczególną rolę poprzez konstruktywny wkład w dalszy rozwój procesu integracji europejskiej. Konieczne jest zacieśnianie współpracy na drodze do osiągnięcia wspólnych celów. Grupa Wyszehradzka reprezentuje interesy państw członkowskich UE z Europy Środkowej – podkreślił Krzysztof Jurgiel.

Podziękował przybyłym na uroczystość ministrom za dobrą współpracę.

Przez ten kończący się rok polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej podejmowaliśmy starania, aby wypracować dla naszego regionu konkretne i konstruktywne postulaty dotyczące przyszłości WPR po 2020 r., a także innych zagadnień ważnych dla europejskiego rolnictwa – wyjaśnił minister Jurgiel.

Partnerem tegorocznej edycji targów są Węgry. To właśnie ten kraj przejmie po Polsce przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej na kolejny rok. Zastępca ministra rolnictwa Węgier István Nagy zapewnił, że jego kraj będzie kontynuować podjęte przez Polskę działania, w celu zabezpieczenia interesów państw GV4+3.

Targi Żywności WARSAW FOOD EXPO 2017 poświęcone są branży spożywczej, a w tegorocznej edycji uczestniczy blisko 300 wystawców, z bogatą ofertą różnorodnych produktów mięsnych, mleczarskich, owocowo-warzywnych, wyrobów cukierniczych, napojów, w tym również wina, piwa, cydrów, wódek i nalewek.

Swoją ofertę spożywczą prezentują także wystawcy z Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Grecji, Włoch w ramach prezentacji charakterystycznych dla nich regionów i szlaków kulinarnych.

Odwiedzający targi mogą skosztować wybornych serów, wędlin i przetworów owoców i warzyw, poznać smaki win z różnych regionów Polski i Europy, piw, cydrów, nie tylko z wytwórni przemysłowych, ale również z browarów i cydrowni rzemieślniczych. Targi to także degustacje dań przygotowanych na bazie produktów BIO oraz spotkania z folklorem. Z okazji obchodów 150-lecia organizacji Koła Gospodyń Wiejskich prezentują kulinarne – i nie tylko – dziedzictwo polskiej wsi.