Nowe monety kolekcjonerskie NBP, tym razem Zygmunt I Stary i 100 dukatów Zygmunta III
Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu monety kolekcjonerskie z wizerunkiem Zygmunta I Starego oraz „100 dukatów Zygmunta III”. To kolejne emisje w seriach: „Skarby Stanisława Augusta” oraz „Historia monety polskiej”.
„Zygmunt I Stary” to dwunasta moneta z kolekcji srebrnych i złotych monet kolekcjonerskich „Skarby Stanisława Augusta”, które odwzorowują słynną osiemnastowieczną serię medalierską z wizerunkami królów Polski, wykonaną na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego. Monety emitowane przez Narodowy Bank Polski są wiernymi replikami medali, zachowują średnicę i wysokość reliefu oryginałów. Dotyczy to portretów królewskich prezentowanych na rewersach monet.
Na rewersie monety widnieje przeniesione z medalu popiersie króla (według obrazu Marcella Bacciarellego) zwrócone w prawo, w koronie na głowie, z krótką brodą nad rurkowaną krezą. Król nosi zbroję nakrytą bogato haftowanym płaszczem spiętym ozdobną klamrą, z klejnotem Orderu Złotego Runa na łańcuchu. Jest to pierwszy w serii medal wykonany przez Jana Jakuba Reichla, nowego nadwornego medaliera Stanisława Augusta (Jan Filip Holzhaeusser zmarł w 1792 r.).
Na awersie monety czytamy nieznacznie skrócony tekst z rewersu medalu (w tłumaczeniu): Przedostatni syn Kazimierza, odznaczający się roztropnością, zwycięstwami i majątkiem, współczesny Karolowi V cesarzowi i Franciszkowi I królowi francuskiemu, i im równy. Umarł Roku Pańskiego 1548, mając lat 81, w 42. roku panowania, dnia 1 kwietnia.
Kolejną wyemitowaną monetą jest „100 dukatów Zygmunta III” z serii „Historia monety polskiej”. Autorem stempli do monety historycznej był znakomity medalier gdański Samuel Ammon (1591–1622) pochodzący z Schaffhausen w Szwajcarii. Na awersie przedstawił on zwrócone w prawo popiersie króla bez korony, w bogatej zbroi. Pod popiersiem inicjały medaliera SA i data 1621. Na rewersie pod koroną tarcza dziewięciopolowa z herbami Polski i Litwy oraz Szwecji i Gotlandii, a także Snopkiem Wazów w środku.
Jest to najokazalsza moneta polska mierząca w oryginale prawie 70 mm i ważąca aż 348,3 g złota. Najprawdopodobniej emisja została zamówiona przez króla, który potrzebował prezentów dla najznamienitszych gości i dostojników. Do dziś zachowało się tylko kilka oryginałów o pełnej wadze.
Nie dziwi więc, że właśnie ten numizmat został wybrany do naszej serii dla zilustrowania historii monety polskiej w 1. połowie XVII w. Na awersie monety współczesnej został przedstawiony stylizowany rewers monety historycznej oraz, zgodnie z tradycją, metryka z danymi tyczącymi monety nowej: wyobrażenie Orła, nazwa państwa, nominał i rok emisji. Na rewersie monety współczesnej widnieje natomiast popiersie króla z awersu monety zabytkowej, pod którym czytamy: 100 dukatów Zygmunta III – pisze w folderze emisyjnym prof. Stanisław Suchodolski, konsultant merytoryczny serii „Historia Monety Polskiej”.
