Kultura i kreatywność motorem innowacji i rozwoju

Bez twórców i kreatywności nie byłaby możliwa żadna innowacja. Inwestowanie w kulturę i sztukę oraz rozwój branż kreatywnych, w tym w szczególności w edukację artystyczną, jest fundamentem rozwoju nowoczesnego społeczeństwa i innowacyjnej gospodarki – pisze w „Polskim Kompasie 2017” Piotr Gliński, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego

Jednym z głównych celów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jest przestawienie gospodarki na innowacyjne tory. Warto pamiętać, że innowacyjność to nie tylko coraz precyzyjniejsze maszyny czy bardziej wydajne komputery. Wśród źródeł innowacji i rozwoju niezwykle istotne miejsce zajmują kultura i sztuka, a w wielu branżach największą wartość dodaną tworzy ludzka kreatywność.

Wielu ludzie nie wyobraża sobie codziennego funkcjonowania bez smartfonu. Stanowi on doskonały przykład, który obrazuje, jak kultura wpływa na biznes. Cały sukces tego innowacyjnego produktu wynika z zaspokojenia potrzeb konsumenta XXI w., czego jego poprzednicy nie byli w stanie zrobić. Daje on możliwość dostępu do treści kultury. Poprzez smartfon odbiorcy mogą przeglądać zdjęcia, czytać książki i gazety, słuchać muzyki, oglądać filmy, a nawet używać aplikacji umożliwiających zwiedzenie wirtualnego muzeum. Tego nie oferowały zwykłe telefony, a zaspokojenie przez mobilne urządzenie ludzkiej potrzeby dostępu do kultury okazało się atutem, dzięki któremu udało się zawojować rynek. Poza tym smartfon swoim wyglądem trafił w gust milionów odbiorców. To właśnie jego design – wytwór kreatywności ludzkiego umysłu, połączony z pracą inżynierów i programistów, daje wielką wartość dodaną i atut tego innowacyjnego projektu.

Gry jako flagowe dobro Polski

Przyszłością globalnej gospodarki jest niezwykle innowacyjny rynek gier wideo, którego wartość jest szacowana na blisko 100 mld dol. Wpływ kultury na ten sektor jest podwójnie widoczny. Przede wszystkim niezbędnym elementem każdej gry jest grafika, wytwór pracy zespołu kreatywnych designerów, grafików i programistów. Kultura jest również inspiracją dla producentów gier. To pomysły zaczerpnięte z literatury, sztuki i historii stanowią bazę do stworzenia światowych bestsellerów. Nie byłoby wielkiego sukcesu najsłynniejszej polskiej gry, która sprzedała się na świecie w wielu milionach egzemplarzy, gdyby nie realizacja pomysłu zaczerpniętego z twórczości polskiego pisarza.

Jestem przekonany, że nasza kultura i historia staną się inspiracją dla wielu takich produkcji i wkrótce sektor gier wideo zostanie naszym flagowym dobrem. A już obecnie jest on coraz ważniejszą częścią polskiej gospodarki. Wartość polskiego rynku gier w 2016 r. była oceniana na 1,85 mld zł, a prognozy pokazują, że w roku 2019 r. może wynosić aż 2,23 mld zł. Coraz więcej spółek z branży poszukuje kapitału do rozwoju na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Zainteresowanie inwestorów giełdowych akcjami tych podmiotów pokazuje, że mają one ogromny potencjał.

Kreatywne branże

Kreatywność Polaków jest doceniana na całym świecie. Produkty stanowiące połączenie solidnego wykonania oraz ciekawego designu znajdują rzesze odbiorców na terenie zachodniej Europy, a także Azji oraz obu Ameryk. Świetnym przykładem są tutaj polskie meble, które w tej branży należą do globalnej czołówki pod względem wielkości sprzedaży. Wpisują się one w światowe trendy. Wytwór współpracy rodzimych fachowców oraz projektantów stał się naszym hitem eksportowym i jedną z przewag konkurencyjnych krajowej gospodarki. Innym przykładem branży, która korzysta z myśli projektantów i ich kreatywności, jest przemysł odzieżowy. Sklepy z ubraniami polskich firm można coraz częściej zobaczyć na ulicach miast każdej części globu. Dzieła naszych projektantów trafiają w gust wymagającego klienta praktycznie na każdym kontynencie. O dobrej kondycji sektora świadczy również duża liczba spółek odzieżowych, które zdecydowały się zadebiutować na parkiecie GPW. Pokazuje to, że firmy te chcą się rozwijać i szukają kapitału przez sprzedaż akcji na rynku publicznym, a inwestorzy widzą przed nimi przyszłość i chętnie finansują ich działalność.

Nie można oczywiście również zapominać o tradycyjnych sektorach gospodarki, które czerpią z kultury, czyli o przemyśle filmowym i muzycznym. W Polsce i na świecie powstają nowe produkcje filmowe i telewizyjne, które cieszą się ogromną popularnością widzów i przynoszą wielomilionowe zyski. Udostępnianie tych dzieł staje się także pomysłem na działalność dla nowych podmiotów. Coraz większe zainteresowanie konsumentów płatnymi serwisami z filmami i serialami pokazuje, że nowe kanały dystrybucji treści kultury mogą się stać formatami biznesowymi przynoszącymi bardzo duże zyski. Rozwija się również polska branża fonograficzna, która w stosunku do roku 2013 zwiększyła swoją wartość o połowę. Duża w tym także zasługa popularnych serwisów streamingowych umożliwiających legalny dostęp do szerokiego spektrum gatunków muzycznych.

Rządowe instrumenty wsparcia

Mając na uwadze znaczenie sektorów kreatywnych dla rozwoju innowacyjności i gospodarki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyszło naprzeciw potrzebom branży i uruchomiło dla niej nowy instrument wsparcia. Program „Rozwój sektorów kreatywnych” ma służyć skuteczniejszemu wykorzystaniu potencjału polskich firm. Chcemy wspierać działania mające na celu wykształcenie odpowiedniej wiedzy i kompetencji związanych ze skutecznym funkcjonowaniem twórców w otoczeniu biznesowym. Program ma również wspierać eksport polskich produktów czy tworzenie prototypów, a także współfinansować innowacyjne projekty. Zależy nam na przygotowaniu takich instrumentów, które przyczynią się nie tylko do kulturowego, lecz i do ekonomicznego rozwoju branż kreatywnych.

Myśląc o wpływie kultury na gospodarkę i społeczeństwo, nie można zapomnieć o czynnikach niedających się łatwo zmierzyć, ale mających fundamentalny wpływ na rozwój gospodarczy. Podejmowane przez nas działania, takie jak tworzenie i finansowanie nowych instytucji kultury – muzeów, teatrów, galerii – pozwalają na kształtowanie w społeczeństwie potrzeby obcowania ze sztuką oraz wyzwalają wielką kreatywność. Kultura jest także doskonałym narzędziem do promocji naszego kraju za granicą i tworzenia pozytywnego wizerunku marki Polski. Jestem przekonany, że coraz bardziej rozpropagowana na świecie polska historia i sztuka pozwoliły wielu firmom wymienionym w niniejszej publikacji zawrzeć kolejne kontrakty i wejść na nowe rynki.

Bez twórców i kreatywności nie byłaby możliwa żadna innowacja. Inwestowanie w kulturę i sztukę oraz rozwój branż kreatywnych, w tym w szczególności w edukację artystyczną, jest fundamentem rozwoju nowoczesnego społeczeństwa i innowacyjnej gospodarki. Budowanie przewagi konkurencyjnej na świecie polega właśnie na zrozumieniu tego oczywistego faktu. Mam nadzieję, że polscy przedsiębiorcy będą częściej czerpać z potencjału branż kreatywnych do budowania przewagi konkurencyjnej swoich firm, tworzenia innowacyjnych produktów i budowania silnej – dzięki kulturze i sztuce oraz innowacyjnej dzięki kreatywności – polskiej gospodarki.

Publikacje „Polskiego Kompasu – rocznika instytucji finansowych i spółek akcyjnych” od trzech lat spotkają się z ogromnym uznaniem i zainteresowaniem w środowisku finansowym i biznesowym.

Pełne wydanie edycji Polskiego Kompasu 2017 w formacie PDF dostępne jest na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne