Wykorzystać potencjał
Przemysł chemiczny w Polsce musi się dynamicznie rozwijać, aby pozostać konkurencyjny. Jedynym sposobem na wykorzystanie zmian zachodzących na globalnym rynku jest konsolidowanie wybranych funkcji w firmach, dywersyfikowanie biznesu i wdrażanie innowacji
Innowacje to nie tymczasowa moda, ale trwały kierunek, wokół którego polskie przedsiębiorstwa powinny budować swoje przewagi konkurencyjne. Dzięki licznym inicjatywom wspierającym rozwój innowacyjności w Polsce, jest szansa, aby nareszcie pobudzić ogromny potencjał drzemiący w Polakach i w konsekwencji zatrzymać i wykorzystać go w kraju.
W branży chemicznej analogiczny cel przyświecał połączeniu potencjałów spółek wielkiej syntezy chemicznej w ramach Grupy Azoty. Konsolidacja przełożyła się na wymierne korzyści dla rodzimego sektora chemicznego, którego infrastruktura i zyski pozostały w polskich rękach.
W Grupie Azoty dzięki wspólnym zakupom surowców, produkcji, połączonej logistyce czy IT udało się wygenerować ponad 700 mln zł. dodatkowych korzyści. Synergia będąca efektem konsolidacji pozwoliła również na wzmocnienie pozycji samej Grupy Azoty, która dziś sprawniejsza organizacyjnie i stabilna finansowo może wdrażać innowacje i sukcesywnie zwiększać nakłady na obszar B+R+I. Zgodnie z zapisem w zaktualizowanej Strategii Rozwoju, do roku 2020 na ten cel zamierza ona przeznaczać 1 proc. swoich przychodów.
Nie do przecenienia jest również to, że pozostanie Grupy Azoty w polskich rękach sprzyja inwestowaniu w inicjatywy narodowe, ogólnospołeczne oraz podnoszące konkurencyjność polskiej gospodarki. Niezależnie od projektów o zasięgu ogólnokrajowym Grupa Azoty umożliwia i promuje przedsięwzięcia ważne dla poszczególnych miast, regionów i jego mieszkańców.
Polski przemysł przejmuje dziś zagraniczne firmy i buduje najnowocześniejsze instalacje. Nakłady inwestycyjne w sektorze chemicznym w ciągu ostatnich kilku lat wzrosły o ponad 12 proc. Grupa Azoty przejęła niemiecką ATT Polymers, a w zakresie inwestycji do 2020 r. zamierza przeznaczyć ok. 7 mld zł na realizację licznych projektów inwestycyjnych. Należą do nich m. in. Wytwórnia Poliamidu II w Tarnowie, nowe instalacje granulacji mechanicznej nawozów w Tarnowie i Puławach, elektrociepłownia w Kędzierzynie, a także Centrum Badawczo-Rozwojowe w Tarnowie. Natomiast najważniejszym projektem Grupy Azoty, który ma zostać zrealizowany do 2023 roku są Polimery Police, czyli wytwórnia propylenu i polipropylenu.
Grupa Azoty swoich szans upatruje przede wszystkim w dywersyfikowaniu biznesu. Jest liderem rynku nawozowego w Polsce i drugim największym graczem na rynku unijnym. Równolegle chce rozwijać swoje kompetencje w dynamicznie rozwijającym się sektorze tworzyw sztucznych, stąd adekwatne do potencjału rozwojowego plany inwestycyjne. Uruchomienie nowej instalacji poliamidów w Tarnowie pozwoliło na pełne zbilansowanie Grupy Azoty na linii kaprolaktam – poliamid i skupienie się na poliamidach oraz ich pochodnych – położonych dalej w łańcuchu wartości i bardziej rokujących rynkowo. Natomiast realizowana instalacja Polimery Police, której wartość oszacowana została na ponad 5 mld zł, ma odpowiedzieć na szybko rosnące zapotrzebowanie gospodarki na tę grupę produktów.
Według dostępnych danych wielkość światowej produkcji tworzyw sztucznych w roku 2017 wyniosła 348 mln ton, co oznacza wzrost w odniesieniu do roku poprzedniego o 3,8 proc. Prognozy do roku 2021 wskazują, że wzrost utrzyma się na podobnym poziomie. Dodatkowo, w Polsce wykorzystanie tworzyw w przeliczeniu na mieszkańca wciąż pozostaje znacząco poniżej średniej w Europie, która wynosi ponad 90 kg. W połączeniu z intensywnym rozwojem firm przetwórczych pozwala to zakładać, że dynamika wzrostu rynku tworzyw w Polsce będzie wyższa od średniej w Europie.
Zmieniające się otoczenie makroekonomiczne czy społeczno-gospodarcze to jednak nie tylko szanse, ale i wyzwania. Jednym z tych najistotniejszych dla całego przemysłu chemicznego jest minimalizowanie oddziaływania na środowisko naturalne. Grupa Azoty od lat podejmuje wiele, często dobrowolnych, inicjatyw prośrodowiskowych, które doceniane są na forum międzynarodowym. Nieuniknione zmiany w przemyśle, wymusza również dynamicznie postępujący rozwój sztucznej inteligencji, cyfryzację i robotyzację, które wpływają na znaczne usprawnienie działalności operacyjnej. W Grupie Azoty już dziś korzysta się z rozwiązań wpisujących się w ideę efektywnego zarządzania majątkiem produkcyjnym, jak chociażby innowacyjny system predykcji, który pozwala uniknąć nieplanowanych postojów naszych instalacji.
Innowacje są dziś nieodzownym elementem budowania przewag konkurencyjnych. W Grupie Azoty poszukuje się ich zarówno we współpracy z ośrodkami badawczo-naukowymi i środowiskiem startupów, jak i w ramach autorskiego programu Idea4Azoty, który innowatorom oferuje wsparcie w formie dofinansowania do maksymalnej kwoty 20 mln zł, przez zaplecze infrastrukturalne czy usługi doradcze. Program ten cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród branży chemicznej, ale również wśród dostawców nowych technologii i usług, m.in. z zakresu ochrony środowiska, rolnictwa, inżynierii czy biotechnologii. Do tej pory spośród kilkudziesięciu zgłoszonych projektów badawczo-rozwojowych udało się wytypować jedenaście innowacyjnych rozwiązań o wysokim potencjale wdrożeniowym. Z jednym z pomysłodawców, wrocławską firmą ScienceBioTech, został podpisany przed dwoma miesiącami list intencyjny w zakresie opracowania i wdrożenia technologii produkcji modułowych płytek przeznaczonych do zabiegu osteotomii.
To pokazuje że Grupa Azoty coraz śmielej wchodzi w obszary, z którymi do tej pory nikt jej nie kojarzył. Prowadzone są intensywne prace nad rozwiązaniami w obszarze podstawowej działalności. Chemiczny gigant rozwija pakiet nowoczesnych produktów nawozowych i usług do nich komplementarnych. W kwietniu tego roku przedłużona została współpraca z firmą SatAgro – startupem oferującym satelitarne technologie dla rolnictwa. Wzmacniane są również kadry i rozbudowywane infrastruktura badawczo-rozwojowa oraz centra kompetencyjne.
Przykład Grupy Azoty pokazuje, że skutecznie przeprowadzona konsolidacja może przynieść korzyści nie tylko samej firmie, ale i całej polskiej gospodarce. W Grupie Azoty jest zrozumienie potrzeby kontynuacji tego procesu. Funkcjonowanie polskiej branży chemicznej musi opierać się na synergii i współdziałaniu firm.
