W,,Sieci”: Mielizny matczynej emerytury

W tym tygodniu kończą się konsultacje społeczne projektu ustawy o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, czyli tzw. matczynej emeryturze. Ta ustawa ma być realizacją wiosennej obietnicy premiera Morawieckiego o zapewnieniu świadczenia emerytalnego dla matek, które urodziły i wychowały lub tylko wychowały co najmniej czworo dzieci. Wszystko byłoby pięknie, gdyby nie to, że projekt ma kilka mielizn, na których rząd może utknąć – pisze na łamach „Sieci” Dorota Łosiewicz.

Dorota Łosiewicz na łamach tygodnika porusza temat projektu ustawy o tzw. matczynej emeryturze: W uzasadnieniu […] czytamy, że »projektowana ustawa ma na celu uhonorowanie i docenienie okresu wychowywania dzieci. […] Podstawowym celem projektowanej regulacji jest zapewnienie środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub go nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci w rodzinach wielodzietnych. […] chodzi o uhonorowanie osób, które »wychowały co najmniej czworo dzieci i z tytułu długoletniego zajmowania się potomstwem nie wypracowały emerytury w wysokości odpowiadającej co najmniej kwocie najniższej emerytury«.

Autorka wyjaśnia, dla kogo przewidziane jest świadczenie: […] dla matki, która urodziła i wychowała co najmniej czworo dzieci. Ma być ono także należne ojcom, którzy wychowali co najmniej czworo dzieci, jednak wyłącznie w przypadku śmierci matki dzieci albo porzucenia dzieci przez matkę. Świadczenie ma być przyznawane matce lub ojcu dzieci na ich wniosek, po osiągnięciu wieku wynoszącego odpowiednio 60 lub 65 lat, w przypadku gdy nie posiadają oni dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania albo mają prawo do emerytury lub renty w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury […]. W przypadku ustalonego prawa do emerytury lub renty w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury, rodzicielskie świadczenie uzupełniające ma stanowić dopełnienie jej wysokości do wysokości najniższej emerytury.

Łosiewicz omawia także wątpliwości, jakie pojawiają się w związku z projektem ustawy: Według szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej kobiet, które urodziły i wychowały czwórkę dzieci, jest w Polsce ok. 80 tys. Jednak w tej grupie aż 20 tys. kobiet to takie, które wypracowały sobie świadczenie emerytalne na poziomie nieuprawniającym ich do skorzystania z matczynej emerytury. Autorka przytacza słowa dr. Tomasza Lasockiego z Katedry Prawa Ubezpieczeń WPiA UW: Nagrodzone zostaną tylko te osoby, które były bierne zawodowo. W konsekwencji ustawa zniechęci kobiety – matki czwórki dzieci – do wchodzenia na rynek pracy, bo i tak dostaną ustawowe minimum. Takie osoby nie będą zatem zainteresowane legalną pracą, powiększając szarą strefę.

Kolejną wątpliwością jest sytuacja ojców […] gdy to mężczyzna zdecydował się zrezygnować z pracy, by opiekować się dziećmi, a kobieta pozostawała aktywna zawodowo. W takiej sytuacji to przecież mężczyzna nie wypracował świadczenia emerytalnego i funkcjonuje poza systemem. To […] sytuacja […] w dzisiejszych czasach wcale nie niemożliwa.

Można też postawić pytanie o to, jak mężczyzna udowodni, że to żona opuściła jego, a nie np. uciekła przed tyranem. Czy nie pojawi się tu pole do nadużyć i wyłudzeń? – zastanawia się autorka.

Nowe świadczenie ma kosztować budżet państwa ok. 1 mld zł w skali roku, a ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2019 r. Może jednak lepiej ten termin nieco opóźnić, a przygotować przepisy, które nie będą budziły wątpliwości ani nie będą wywoływały w dużej grupie społecznej zwykłego poczucia krzywdy – podsumowuje Łosiewicz.

Więcej w najnowszym numerze „Sieci”, w sprzedaży od 1 października., także w formie e-wydania na  http://www.wsieciprawdy.pl/e-wydanie.html.

Zapraszamy też do subskrypcji tygodnika w Sieci Przyjaciół – www.siecprzyjaciol.pl i oglądania ciekawych audycji telewizji internetowej www.wPolsce.pl.