Samorządy będą mogły racjonalnie się zadłużać

Racjonalizacja możliwości zadłużania się samorządów - to cel rządowego projektu nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Nad sprawozdaniem z prac nad projektem, debatował w czwartek Sejm. Nikt nie był przeciw.

Jak mówił sprawozdawca Jerzy Gosiewski (PiS), projektowania ustawa ma również m.in. uelastycznić możliwość zadłużania się samorządów.

Deklarowane przez twórców cele projektu noweli ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw to: zracjonalizowanie możliwości zadłużania się samorządów, uelastycznienie ich gospodarki finansowej oraz wzmocnienie mechanizmów prawnych służących zwiększeniu bezpieczeństwa finansowego.

Jak relacjonował Gosiewski, przewidziano trzy grupy zmian. Pierwsza dotyczy regulacji racjonalizujących proces zadłużania w samorządach i powiększania przestrzeni do dokonywania wydatków.

Zaproponowane rozwiązania mają m.in. umożliwić restrukturyzację długu samorządów poprzez spłatę istniejącego zadłużenia nowym długiem o niższych kosztach obsługi. „W efekcie samorządy, które zaciągnęły droższe zobowiązania będą mogły je zamienić na bardziej korzystne, co jest uzasadnione ekonomicznie” - wyjaśniono w uzasadnieniu.

Obecnie, wynika z uzasadnienia, zależy to od nadwyżki w części bieżącej. Jeżeli samorząd nie ma jej w odpowiedniej wysokości z trzech ostatnich lat, to nie może spłacić długu. Dlatego, według twórców projektu, racjonalne jest umożliwienie samorządom wcześniejszej spłaty długu w sytuacji, gdy jednostka ma środki finansowe w danym roku.

Druga część zmian dotyczy uelastycznienia gospodarki finansowej. Chodzi zarówno o przeniesienie nakładów w ramach jednego roku budżetowego między działami, jak i potrzeby zmiany nakładów w poszczególnych latach.

Zmiany, mówił sprawozdawca, mają na celu umożliwienie organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego dokonywanie zmian w budżecie i wieloletniej prognozie finansowej jednostki, w związku z realizacją projektów finansowanych z udziałem środków europejskich.

Trzecia grupa zmian przewidzianych w projekcie obejmuje regulacje dotyczące kontroli poziomu zadłużenia. Twórcy projektu uznali bowiem, że obecne mechanizmy są niewystarczające przede wszystkim wobec tzw. niestandardowych instrumentów finansowania, które nie podlegają ograniczeniom ustawowym - mówił sprawozdawca.

Ponadto w projekcie proponuje się wcześniejszą spłatę długu w sytuacji posiadania własnych środków finansowych (np. nadwyżka budżetowa z lat poprzednich, środki ze zwrotu udzielonych pożyczek) lub wolnych środków z tytułu rozliczenia zaciągniętych zobowiązań.

Projekt zawiera także regulacje, zgodnie z którymi limitem spłaty zadłużenia będą objęte nie tylko - jak dotychczas - odsetki od zobowiązań dłużnych, ale wszystkie wydatki na obsługę długu JST, np. prowizje płacone w związku z udzieleniem kredytu, czy pożyczki.

W debacie nad sprawozdaniem zabrał głos jedynie reprezentujący klub PiS Piotr Uściński, wnosząc o uchwalenie ustawy, jako zmierzającej do zwiększenia bezpieczeństwa finansowego samorządów. Przedstawiciele pozostałych klubów dostarczyli swoje wystąpienia na piśmie.

Ponieważ zgłoszono drobną techniczną poprawkę, projekt wrócił do komisji. Głosowanie prawdopodobnie w piątek.

PAP/ as/