Tylko 2 proc. pracowników nieterminowo dostaje pensje

Zarówno firmy jak i pracownicy coraz rzadziej łamią prawo pracy. Mniej pracodawców unika płacenia składek na ZUS, a pracownicy rzadziej są zmuszani do pracy w nieprzepisowych warunkach - wynika z opublikowanego w poniedziałek badania CBOS nt. naruszania praw pracowniczych. Utrzymuje się duży odsetek pracowników narzekający na ograniczenie swobody zrzeszania się w związki zawodowe.

Według badania CBOS unikanie oskładkowania wynagrodzeń ma mniejszy zasięg niż w latach 2004-2014. Obecnie 90 proc. badanych pracowników najemnych deklaruje, że pracodawca odprowadza składkę na ZUS od ich całego wynagrodzenia. Najgorzej pod tym względem było w 2008, kiedy taką odpowiedź udzieliło 79 proc. respondentów.

Nie w pełni oskładkowane wynagrodzenie za pracę otrzymują znacznie częściej pracownicy handlu i usług. Częściej zdarza się to w firmach prywatnych niż w sektorze publicznym i w mniejszych firmach zatrudniających mniej niż 9 osób.

2 proc. pracowników nie dostaje pensji na czas, i - jak podkreśla autorka raportu - jest to bardzo dobry wynik. Dla porównania w 2003 r. taki problem sygnalizowało 11 proc. badanych.

Co siódmy badany pracuje w nadgodzinach bez właściwego wynagrodzenia. W porównaniu z odpowiedziami sprzed 5 lat odsetek utrzymuje się na podobnym poziomie, a w porównaniu z latami 2003-2004 zdarza się to dziś dwukrotnie rzadziej. Problem częściej dotyczy sektora publicznego, a jeśli spojrzymy na zawody - techników i innych specjalistów średniego szczebla, w tym pielęgniarek i policjantów.

Co czwarty pracownik najemny przyznał, że w jego miejscu pracy nie ma swobody zrzeszania się w związki zawodowe. Od 2012 r. odsetek respondentów mówiących o tym problemie nie zmienia się. 22 proc. ankietowanych odmówiło odpowiedzi. Jak zauważa autorka raportu, „z jednej strony może to wynikać z chęci ukrycia, że w miejscu pracy łamane są prawa pracowników do zrzeszania się w związkach zawodowych, a z drugiej - po prostu z niewiedzy”.

Dużo większą swobodę zrzeszania się w związki zawodowe deklarują pracownicy sektora publicznego i zakładów mających co najmniej 27 pracowników.

Co jedenasty badany pracownik najemny deklaruje, że w jego firmie/zakładzie pracownicy są zmuszani do pracy w nieprzepisowych warunkach. Podobny wynik był w 2006 r. „W pozostałych badaniach sytuacja pracowników wypadała pod tym względem mniej korzystnie” - napisano w raporcie.

W badaniu wzięli udział wyłącznie pracownicy najemni. Wykonano je 12-19 września na reprezentatywnej próbie 936 osób. (PAP)

PAP/gr