Sosnowiec przy pomocy GIG stworzy "mapę smogową"

Samorząd Sosnowca przy pomocy Głównego Instytutu Górnictwa zamierza stworzyć „mapę smogową”. Ma to być ocena stanu powietrza w mieście, ze wskazaniem obszarów czy budynków, które są źródłem największych zanieczyszczeń, tzw. niskiej emisji

Jak poinformował w poniedziałek rzecznik sosnowieckiego magistratu Rafał Łysy, prace nad mapą potrwają około dwóch miesięcy. Rozpoczną się wraz ze spadkiem temperatur i rozpoczęciem faktycznego sezonu grzewczego. Obejmą całe miasto - samorządowcy chcą zidentyfikować lokalne potrzeby w każdym miejscu zabudowanym.

Sosnowiec skorzysta przy tym z usług Eko Patrolu Głównego Instytutu Górnictwa (GIG) w Katowicach, który już np. w marcu br. - na zamówienie samorządu województwa - przeprowadził pilotażowe mobilne badania jakości powietrza w ośmiu miejscowościach regionu, w których nie działa stacjonarny państwowy monitoring jakości powietrza.

Eko Patrol GIG odwiedził wówczas: Buczkowice, Czeladź, Gorzyce, Kłobuck, Kroczyce, Pyskowice, Radlin oraz Skoczów. Krążył po nich samochód elektryczny z zainstalowaną na dachu aparaturą, pozwalającą badać powietrze w czasie rzeczywistym (przy łączeniu się z bazami danych, np. bazą danych obiektów topograficznych). Korzystano również ze specjalnie wyposażonego drona, który podlatując do kominów, dzięki wytwarzanemu podciśnieniu zasysał dym i poddawał go analizie.

Teraz podobne badanie, chociaż bardziej kompleksowe, zamówił za ok. 60 tys. zł sosnowiecki samorząd. Pomiary będą wykonywane w zakresie: stężeń pyłów zawieszonych PM1, PM2,5, PM10 oraz tlenku węgla (CO).

Eko Patrol GIG będzie pracował na obszarze zabudowanym miasta, z uwzględnieniem warunków meteorologicznych i rodzaju zabudowy (wielorodzinna, jednorodzinna ogrzewana paliwem stałym) - w kilku seriach pomiarowych umożliwiających porównania, przez co najmniej dwa miesiące sezonu grzewczego.

Wyniki zostaną przedstawione w formie raportu oraz mapy występowania zanieczyszczeń. Efektem będzie „mapa smogowa” czyli aktualna ocena stanu powietrza w mieście, ze wskazaniem obszarów i budynków, które są źródłem największych zanieczyszczeń pochodzących ze spalania w piecach centralnego ogrzewania.

„Mapa smogowa” ma się przekładać na kierowanie w poszczególne obszary intensywniejszych kontroli straży miejskiej, ale też na pomoc miasta w postaci m.in. dotacji na modernizacje ogrzewania.

Sosnowiec stopniowo zwiększa bowiem środki na walkę z niską emisją - z ok. 700 tys. zł w 2016 r. do 2,3 mln zł w 2017 r. i 3 mln w 2018 r. Wzrosła również kwota jednostkowej dotacji - do 80 proc. kosztów związanych z inwestycjami w podłączenie do sieci ciepłowniczej, ogrzewanie gazowe, elektryczne i na olej opałowy (maksymalnie do 8 tys. zł; wcześniej było 50 proc. kosztów; nie więcej niż 3 tys. zł).

W przypadku braku możliwości podłączenia do sieci ciepłowniczej lub gazowej Sosnowiec umożliwił dotowanie kotłów na paliwo stałe, spełniające standard klasy 5, z automatycznym zasilaniem. Dzięki temu w latach 2015-2016 zlikwidowano ok. 500 starych palenisk węglowych, a w latach 2017-2018 liczba ta może przekroczyć 1,4 tys. Miasto pracuje obecnie nad przedłużeniem tych zasad dotowania na lata 2019-2020.

Sosnowiecki samorząd stara się też edukować. W poniedziałek w centrum stanęły mobilne kontenery woj. śląskiego, które jeszcze we wtorek mają być antysmogowymi centrami edukacji. W pierwszym kontenerze dyżurują eksperci związani z ochroną środowiska, kominiarze i strażnicy miejscy - z materiałami i informacjami. W drugim znajduje się specjalna instalacja artystyczna „Ogrody w naszych głowach”.

Mobilne kontenery są częścią akcji samorządu woj. śląskiego „Mogę zatrzymać smog”. W poniedziałek w jej ramach na ulice miast regionu wyjechał też antysmogowy tramwaj. Na jego pokładzie, w otoczeniu żywej zieleni i przy dźwiękach lasu, pasażerowie mają otrzymywać pakiety informacji, jak skutecznie walczyć z niską emisją.

Tramwaj będzie kursował wg normalnego rozkładu jazdy: od 15 do 18 października br. na linii 11 , natomiast od 19 do 21 października - na linii nr 24. Docelowo pojawi się w Katowicach, Chorzowie, Świętochłowicach, Bytomiu, Rudzie Śląskiej, Zabrzu, Gliwicach, Sosnowcu i Będzinie.

Od września br. urząd marszałkowski prowadzi akcje edukacyjne dla dzieci i młodzieży poprzez spektakle teatralne i lekcje w szkołach oraz akcje informacyjno-edukacyjne dla dorosłych. Do tej pory realizował m.in. kampanię „Mogę zatrzymać smog”, partycypacyjne otwarte warsztaty antysmogowe „Śląskie bez smogu”, akcję „List do sąsiada” czy ekologiczne lekcje obywatelskie.

PAP, mw