Informacje

Ursula von der Leyen / autor: PAP
Ursula von der Leyen / autor: PAP

Centralizacja pieniędzy UE. Gminy i powiaty: "Wyrażamy sprzeciw"

Zespół wGospodarce

Zespół wGospodarce

Portal informacji i opinii o stanie gospodarki

  • Opublikowano: 30 stycznia 2025, 15:00

    Aktualizacja: 30 stycznia 2025, 15:05

  • Powiększ tekst

Śląski Związek Gmin i Powiatów sprzeciwia się planom Komisji Europejskiej dot. centralizacji zarządzania polityką spójności UE w perspektywie finansowej 2028-34 - wynika z uchwały zarządu związku, opublikowanej na stronach organizacji.

W przyjętej w ub. tygodniu uchwale zarząd ŚZGiP podkreślił, że reprezentując 163 jednostki samorządu lokalnego jednego z największych regionów Unii Europejskiej, wyraża zaniepokojenie zapowiedziami centralizacji zarządzania funduszami polityki spójności na perspektywę 2028-34.

Centralizacja zarządzania środkami unijnymi, poprzez przekazanie kompetencji decyzyjnych instytucjom rządowym stwarza ryzyko ograniczenia ich realnego wpływu na alokację tych środków - wyjaśniają samorządowcy.

Wpływ na przepływ środków: dotkliwe dla małych gmin i powiatów

Obawiają się, że w procesie programowania i wdrażania funduszy administracja centralna może zawęzić możliwości aplikowania o nie przez samorządy, poprzez konstrukcję programów operacyjnych. Szczególnie dotkliwe konsekwencje mogłyby odczuć małe gminy i powiaty, dla których fundusze UE są często kluczowym źródłem finansowania dodatkowych działań rozwojowych.

ŚZGiP ocenił, że sygnalizowane w wypowiedziach wysokiej rangi przedstawicieli KE plany wobec centralizacji polityki spójności, w tym pozostawienie decyzji o poziomie wdrażania tej polityki państwom członkowskim, mogą zaburzyć jeden z podstawowych filarów UE, czyli traktowania na równi wszystkich jej części.

Nadmierne upolitycznienie”

Zmiany te - zdaniem samorządowców - mogą spowodować nadmierne upolitycznienie polityki spójności i sytuację, w której w jednych państwach będzie kontynuowana polityka regionalna, a w innych wdrażany będzie centralny model dysponowania środkami europejskimi.

Dotychczas było dobrze. Teraz więksi mogą zyskać więcej kosztem mniejszych powiatów i gmin

ŚZGiP zwrócił uwagę na dotychczasowe dobre doświadczenia woj. śląskiego we wdrażaniu środków europejskich oraz wdrażanie i realizację działań z wykorzystaniem instrumentów terytorialnych w formule Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (wcześniej Programów Rozwoju Subregionów).

Samorządowcy wybili znaczenie ZIT - jako formy współpracy i partnerstwa sprzyjającej integracji obszarów funkcjonalnych, promowaniu partnerskiej współpracy samorządów i realizacji projektów odpowiadających na potrzeby. Jak napisali, w razie centralizacji ZIT-y zostaną zmarginalizowane, a ich oddziaływanie na poziom lokalny będzie mocno ograniczone lub zaniknie.

ŚZGiP przypomniał też, że w obecnej perspektywie finansowej w sposób zdecentralizowany na poziomie regionalnym dysponowano ok. 44 proc. wszystkich przyznanych Polsce funduszy europejskich.

Te 33,5 mld euro zaskutkowało i zaskutkuje realizacją inwestycji, które mają bezpośredni wpływ na jakość życia mieszkańców. Oznacza to dotąd 12220 projektów (na 2024 r.) zrealizowanych w miastach i regionach - wyszczególnił.

Apel o decentralizację!

Decentralizacja to wartość, która jest niezwykle istotna. Gwarantuje zaspokajanie potrzeb najbliżej poziomu ich występowania oraz w pewnym zakresie większą rezyliencję na wpływy polityczne. Dlatego zarząd ŚZGiP stanowczo sprzeciwia się planowanej przez Komisję Europejską centralizacji zarządzania funduszami unijnymi w ramach polityki spójności na lata 2028-34” - napisano w wystąpieniu.

Zostawić tak jak było do tej pory

W tym samym wystąpieniu zaakcentowano, że istotnym uzupełnieniem Polityki Spójności, szczególnie w kontekście transformacji regionów przemysłowych, jest Fundusz Sprawiedliwej Transformacji.

Popieramy utrzymanie tego funduszu z zachowaniem jego specyfiki, tj. podejścia terytorialnego (wsparcia na poziomie podregionów NUTS 3), ukierunkowania na potrzeby regionów dotkniętych transformacją oraz regionalnego zarządzania. Uważamy, że synergia pomiędzy Polityką Spójności a FST, przy zachowaniu odrębności i komplementarności tych instrumentów, jest kluczowa dla skutecznego wspierania rozwoju regionalnego i łagodzenia skutków transformacji” - napisali przedstawiciele ŚZGiP.

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje

pap, wpolityce, X, jb

»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:

Gaz potrzebny Europie coraz bardziej

Kredyt oparty na WIBOR nieważny? Banki protestują!

„Rosja zreperuje Nord Stream 2”

»»Niemcy się cieszą. Sąd blokuje prace na Odrze - obejrzyj na antenie telewizji wPolsce24

Powiązane tematy

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych