ZIPSEE Cyfrowa Polska: Dyktat kryterium ceny w przetargach publicznych został przełamany

Tylko 7 proc. urzędników administracji samorządowej przy wyborze oferty w przetargu publicznym kieruje się kryterium jakościowym i środowiskowym. Dla większości kryteria pozacenowe są trudne do zmierzenia i oceny. Zdaniem urzędników istnieją trudności z ich określeniem ze względu na specyfikę niektórych zamówień oraz wydłużającym się procesem wyboru oferty – wynika z badania ARC Rynek i Opinia dla ZIPSEE Cyfrowa Polska.

Zgodnie z badaniami urzędy centralne zamawiają najczęściej sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie (35 proc. wskazań ),a samorządowcy z kolei roboty budowlane 84 proc. wskazań.

Jak pokazują badania najważniejszym kryterium dla urzędów jest teraz okres udzielonej gwarancji oraz termin realizacji zamówienia bo jest łatwo mierzalne i porównywalne. Niestety wciąż zdaniem autorów badania niewielu urzędników przywiązuje uwagę do kryterium dotyczącego jakości i ochrony środowiska.

Co prawda urzędnicy stosują się do ustawy, a tym samym kierują się pozacenowymi kryteriami przy wyborze ofert, często robią to nieumiejętnie. A to skutkuje tym, że wybrana oferta często nie jest najlepszą ofertą np. pod względem jakości, parametrów technicznych czy cyklu życia zamówionego przedmiotu.

Okres gwarancji jest oczywiście ważnym kryterium przy wyborze np. sprzętu biurowego. Jednak nie jest to jedyne kryterium, które powinno wziąć się pod uwagę. Istotna jest jakość sprzętu, to, z jakich materiałów został wyprodukowany, a więc np. by był przyjazny środowisku, oraz koszt jego eksploatacji – tłumaczy Michał Kanownik prezes ZIPSE „Cyfrowa Polska”.

Jak wskazują autorzy badania głównymi przeszkodami w stosowaniu odpowiednich i zróżnicowanych kryteriów pozacenowych jest brak wiedzy i szkoleń wśród urzędników.

Nasza praktyka biznesowa potwierdza wyniki badań. Urzędnicy przy rozpisywaniu przetargów idą po najmniejszej linii oporu, wybierając do zamówienia najprostsze kryteria - komentuje Kanownik z ZIPSEE Cyfrowa Polska

Potwierdza to Małgorzata Stręciwilk prezes Urzędu Zamówień Publicznych:

Brak świadomości, obawy przed kontrolą i niewiedza jakie kryteria stosować do konkretnego zamówienia to główne kwestie jakie wskazywali zamawiający – powiedziała Stręciwilk z UZP.

Jak dodaje Stręciwilk to co jest pozytywne to chęć uczestnictwa urzędników w szkoleniach na temat pozacenowych kryteriów oceny ofert. Widać to w badaniach: zdecydowanie tak odpowiedziało w badaniu 44 proc. ankietowanych z urzędów samorządowych i 37 proc. z urzędów centralnych.

Chcemy wyjść naprzeciw oczekiwaniom urzędników. Dlatego planujemy specjalne szkolenia, podczas których eksperci wytłumaczą, jak efektywnie wykorzystywać kryteria pozacenowe w wyborze ofert – mówi Kanownik. Chcemy też spisać dobre praktyki w stosowaniu kryteriów pozacenowych, które byłyby dla urzędnikiem takim poradnikiem „krok po kroku” jak wybrać najlepszą ofertę nie kierując się wyłącznie ceną- dodaje prezes ZIPSEE.

Celem badania było sprawdzenie, czy i w jakim stopniu urzędnicy w Polsce przy wyborze oferty kierują się kryteriami pozacenowymi. Taki wymóg wynika z ustawy Prawo Zamówień Publicznych. Jej nowelizacja z lipca 2016 r. spowodowała, że cena może stanowić maksymalnie 60 proc. oceny oferty zamówienia.

SzSz