Polska gospodarka nie jest wolnorynkowa
Polska spadła z 48. na 59. miejsce w tegorocznej edycji Raportu Wolności Gospodarczej Świata. Naszą bolączką pozostaje m.in. opieszałe sądownictwo. Najwyżej ze 152 państw uplasowały się Hongkong i Singapur, najniżej państwa Afryki środkowej i Wenezuela.
Mimo, że w tym roku przesunęliśmy się o 11 miejsc w dół, wolność gospodarcza w naszym kraju pozostaje na stabilnym poziomie. W tym roku uzyskaliśmy 7,20 pkt na 10 możliwych, a w zeszłym roku mieliśmy 7,31 pkt. „Nie należy dramatyzować, bo ranking w okolicach Polski jest tak gęsty, że przesunięcie o 0,1 na skali 0-10 powoduje zmianę miejsca o 10-15 pozycji” – tłumaczył ekspert Centrum im Adam Smitha dr Andrzej Kondratowicz.
Tegoroczny ranking pokazuje, że zakres wolności gospodarczej na świecie jest coraz szerszy i już prawie osiągnął poziom sprzed kryzysu. W światowej czołówce jest Hongkong (8,97 pkt na 10 możliwych), Singapur (8,73), Nowa Zelandia (8,49) i Szwajcaria (8,30). Stany Zjednoczone, które jeszcze dekadę temu były w pierwszej trójce, w tym roku po awansie o jedno oczko zajmują 17. pozycję.
Jednak również w otoczeniu Polski są kraje, których mieszkańcy mogą się cieszyć dużo większą wolnością gospodarczą niż Polacy. Np. Estonia w tym roku zajmuje 16. pozycję w rankingu, Niemcy 19., a Litwa 25.
„To udowadnia, że w Polsce też zmiany mogą iść znacznie szybciej. Jest to tylko kwestia decyzji i woli politycznej naszego parlamentu i naszego rządu. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby dokonywać takich zmian, jak u naszych bałtyckich sąsiadów” - mówił wiceprezydent Centrum im. Adama Smitha Andrzej Sadowski.
Ogólny indeks wolności gospodarczej jest średnią arytmetyczną wyciąganą z 42 zmiennych, które grupowane są w pięć dużych segmentów. Polska otrzymała za nie następującą punktację: za tzw. rozmiar rządu - 5,46 pkt, państwo prawa - 6,44 (np. wymiar sprawiedliwości), dobry pieniądz - 9,53 (np. poziom inflacji i jej zróżnicowanie), swoboda wymiany międzynarodowej - 7,36, regulacja działalności firm, rynku pracy i rynku kredytowego - 7,22 pkt.
„W Polsce powinien zacząć działać wymiar sprawiedliwości. Brak możliwości uzyskania rozstrzygnięć w przewidywalnym trybie powoduje, że procesy gospodarcze w Polsce są niezwykle powolne i bardzo kosztowne” - powiedział Sadowski, wskazując na jeden z obszarów do poprawienia. Mówił, że w naszym kraju na rozstrzygnięcie nawet prostej sprawy w sądzie czeka się tysiąc dni.
Prezydent Centrum im. Adama Smitha Robert Gwiazdowski zwracał z kolei uwagę na mitręgę biurokratyczną, z którą muszą się mierzyć inwestorzy. Jak tłumaczył, ze względu na konieczność pozyskania różnego rodzaju zgód i zaświadczeń, wiele inwestycji jest odkładanych w czasie, przez co nasza gospodarka nie rozwija się tak szybko, jak by mogła.
„Żeby wolność gospodarcza mogła funkcjonować, nie może być blokowana w drodze politycznej. Wolność gospodarcza jest stanem naturalnym - to polityka powoduje, że ten naturalny stan bywa ograniczany” - podkreślał.
Przywoływał przykład Chin, które po tym, jak zwiększyły zakres wolności gospodarczej, z biednego kraju przekształciły się w potęgę gospodarczą. Parafrazując słowa byłego prezydenta USA Billa Clintona, który prowadził kampanię wyborczą pod hasłem „gospodarka głupcze”, apelował do posłów, by zajęli się tym obszarem.
„My uważamy, że dla rozwoju gospodarczego najważniejsza jest wolność. U nas nie ma systemu prezydenckiego, więc musimy powiedzieć: >>wolność, głupki<<” - mówił.
Raport Wolności Gospodarczej Świata opracowywany jest przez tzw. Sieć Wolności Gospodarczej (Economic Freedom Network) - grupę niezależnych instytutów z 85 krajów, współpracujących pod przewodnictwem Instytutu Frasera z Vancouver w Kanadzie. Polskim członkiem sieci jest Centrum im. Adama Smitha.
Indeks Wolności Gospodarczej (IWG) mierzy stopień, w jakim otoczenie instytucjonalne i polityka rządowa w poszczególnych krajach przyczynia się do zwiększenia wolności gospodarczej. Podstawami wolności gospodarczej są: możliwość wolnego wyboru dokonywanego przez jednostki (obywateli), swoboda wymiany gospodarczej, wolność konkurowania oraz bezpieczeństwo prywatnej własności.
Raport jest dostępny na stronie
www.freetheworld.com
PAP/aż
