Idea Expert: Bank założy lokatę nawet z trzydniowym opóźnieniem

Zdalne kanały dostępu do banku nie zawsze pozwalają przez całą dobę wykonywać proste operacje w czasie rzeczywistym. W nocy czy w weekend bardzo często nie da się skutecznie założyć lokaty, ani przelać pieniędzy. Także z dostępnością pracowników telefonicznej infolinii bywa różnie - wynika z analizy Idea Expert (dawniej Powszechny Dom Kredytowy).

Tradycyjne placówki banków najczęściej czynne są tylko przez pięć dni w tygodniu, do godziny 18.00 lub 19.00. Wieczorami, w nocy i w weekendy klienci mają do dyspozycji już tylko bankomaty, system bankowości internetowej i obsługę przez telefon. O ile urządzenia do wypłaty gotówki są w pełni funkcjonalne przez całą dobę, to już bankowość internetowa czy telefoniczna - nie zawsze. Zalogowanie się na swoje konto bankowe przez Internet jest oczywiście możliwe o każdej porze dnia i nocy. Jednak już zakres operacji, które np. o trzeciej nad ranem da się wykonać ze skutkiem widocznym natychmiast, jest już nieco inny w zależności od banku.

Między bankami tylko w dni robocze

Podstawowe ograniczenie funkcjonalności systemów bankowości internetowej wynika z zasad, na jakich realizowane są przelewy międzybankowe w systemie Elixir Krajowej Izby Rozliczeniowej. Banki wymieniają się informacjami o takich operacjach tylko w dni robocze i tylko w sesjach, odbywających się o ściśle określonych godzinach. Jeżeli klient nie zdąży złożyć zlecenia przelewu do innego banku przed godziną zakończenia przyjmowania zleceń na ostatnią sesję (każdy bank ustala ją we własnym zakresie, zwykle jest to 13.30-15.00), dyspozycja będzie mogła być zrealizowana dopiero następnego dnia roboczego - i to niezależnie od tego, czy klient wyda ją o 17.00 czy o 23.00 oraz czy zrobi to osobiście w oddziale, przez telefon czy przez Internet. W efekcie przelew zlecony w piątek późnym popołudniem będzie mógł być zrealizowany dopiero w poniedziałek.

Obok przelewów w systemie Elixir działają już też przelewy natychmiastowe, również obsługiwane przez Krajową Izbę Rozliczeniową. Dzięki nim o dowolnej porze dnia lub nocy można w ciągu kilku sekund przesłać pieniądze pomiędzy rachunkami w różnych bankach. Warunkiem jest jednak, by usługa była wdrożona i przez bank nadawcy, i bank odbiorcy. Na razie to bardzo ogranicza jej zasięg, bo z przelewów natychmiastowych póki co mogą korzystać tylko klienci Millennium, BRE (tylko klienci korporacyjni), ING i Meritum Banku. Kolejne instytucje zapowiadają wdrożenie przelewów natychmiastowych we wrześniu. Jednak w części z nich prawdopodobnie początkowo będzie to tylko pilotaż, adresowany do wybranych klientów.

Nie ma natomiast żadnych obiektywnych przeszkód uniemożliwiających bankom realizowanie przez całą dobę przelewów wewnętrznych, czyli pomiędzy rachunkami prowadzonymi przez tę samą instytucję. Mogą to być transfery środków pomiędzy różnymi klientami, ale także z własnego konta osobistego na oszczędnościowe. To samo dotyczy zakładania lokat terminowych. Otwarcie lokaty de facto jest dyspozycją przelania środków z konta osobistego na rachunek depozytu terminowego, a więc nic nie stoi na przeszkodzie, by bank przez całą dobę realizował takie zlecenia w czasie rzeczywistym. Jednak praktyka pokazuje, że nie wszystkie instytucje finansowe radzą sobie z tym równie dobrze.

Przelewy i depozyty przez cała dobę

Osoby, które dopiero w nocy lub w weekend mają czas, by spokojnie zająć się swoimi finansami, na pewno będą zadowolone ze współpracy z Bankiem Pocztowym, mBankiem, MultiBankiem czy PKO BP. W każdej z tych instytucji przelewy wewnętrzne są przez całą dobę realizowane natychmiast po wydaniu przez klienta takiej dyspozycji. Identycznie rzecz ma się z zakładaniem lokat terminowych. Gdy posiadacz oszczędności postanowi je ulokować na lokacie nawet kilka minut przed północą, rachunek depozytu zostanie otwarty jeszcze tego samego dnia. Wykonywanie przelewów i zakładanie lokat działa równie sprawnie w Pekao SA, jednak ta instytucja nakłada pewne ograniczenia na klientów zrywających depozyt przed terminem. Z natychmiastowym skutkiem można to zrobić tylko między 4.00 rano a 21.00 wieczorem. Tylko niewielkie zastrzeżenia można mieć do sposobu działania bankowości internetowej w Credit Agricole. Ten bank co noc przez dwie godziny przestaje działać w trybie online. Dyspozycje złożone pomiędzy 23.30 a 1.30 następnego dnia są realizowane z niewielkim opóźnieniem. Kilka kolejnych banków ma w nocy nieco dłuższą przerwę, np. w Idea Banku trwa ona od 22.00 do 3.00.

Na drugim biegunie znajduje się cała grupa banków, które w weekend jedynie przyjmują zlecenia od klientów, jednak realizują je dopiero w poniedziałek rano. Tak dzieje się w BPH, Deutsche Banku, Kredyt Banku i Nordea Banku. Także klienci ING zainteresowani założeniem lokaty muszą przygotować się na martwy weekend w banku. Na szczęście jest on wyraźnie krótszy - bo zaczyna się dopiero w sobotę o 15.00.

Przechodzenie banków w tryb weekendowego uśpienia oznacza, że lokata, którą klient założy w piątek, faktycznie zostanie otwarta dopiero w poniedziałek. Posiadacz oszczędności straci więc odsetki, jakie mógłby otrzymać za trzy dni. Na szczęście nie są to bardzo wysokie kwoty. Jeśli 10 tys. zł przeleży od piątku do poniedziałku na nieoprocentowanym ROR zamiast na lokacie lub koncie oszczędnościowym z oprocentowaniem 5 proc. w skali roku, posiadaczowi tej kwoty przepadną odsetki warte około 3,3 zł (już po opodatkowaniu).

Infolinia ma wolne w niedzielę

Kłopot może mieć również klient banku, który dopiero późno wieczorem albo w weekend ma czas na dłuższą rozmowę telefoniczną z doradcą. Lista instytucji, które przez całą dobę umożliwiają kontakt telefoniczny z pracownikiem, również nie jest długa. Taki komfort zapewniają swoim klientom Bank BPS, BGŻ, Kredyt Bank, Millennium, mBank, MultiBank i PKO BP. Call-centre BZ WBK również działa przez całą dobę 7 dni w tygodniu, jednak w ograniczonym zakresie: w nocy ani w niedzielę nie da się tą drogą dokonać zakupu produktu. Szczegółowa specjalizacja obowiązuje też w Pekao SA. Bank prowadzi kilka infolinii związanych z różnymi produktami, a ich godziny pracy nieco się różnią.

Na liście banków, które najbardziej ograniczają możliwość kontaktu telefonicznego, czołowe miejsca zajmują Bank Pocztowy, BPH oraz ING. Pracownicy tych instytucji pełnią długie dyżury telefoniczne przez pięć dni w tygodniu, w sobotę są dostępni znacznie krócej (do 15.00 lub 16.00), zaś w niedzielę maja wolne. Ciekawa organizacja pracy obowiązuje w Nordea Banku. Przez telefon można się z nim kontaktować od poniedziałku rano do soboty rano i dodatkowo w ciągu dnia w sobotę (od 9.00 do 17.00).

Możliwość rozmowy z pracownikiem nie oznacza jeszcze, że wykona on natychmiast przekazaną mu dyspozycję. Jeśli np. bank realizuje przelewy wewnętrzne tylko w dni robocze, to podczas weekendowej rozmowy z konsultantem można jedynie zażyczyć sobie zrealizowania takiej operacji w pierwszym dostępnym terminie - czyli w poniedziałek rano.

Zastrzeganie kart działa przez całą dobę

Nawet gdy podstawowe infolinie banków nie działają przez całą dobę, to ważnym wyjątkiem od tej reguły, są odrębne numery telefonów służące do zastrzegania zgubionych lub skradzionych kart płatniczych. Ze zgłoszeniem bankowi tego faktu nie należy zwlekać do rana - klient powinien to zrobić natychmiast, gdy tylko spostrzeże brak plastiku w portfelu (lub brak całego portfela). Banki mają ustawowy obowiązek, by umożliwić zastrzeżenie karty przez całą dobę siedem dni w tygodniu - i z tego obowiązku wywiązują się przynajmniej poprawnie. Większość z nich sama przyjmuje zgłoszenia, jednak są i takie, które stawiają na współpracę z inną instytucją. Przykładem może tu być Bank Pocztowy, który obsługuje własny numer telefonu od 7.30 do 22.00 w dni robocze i od 8.00 do 16.00 w soboty. Klienci dzwoniący poza tymi godzinami są automatycznie przekierowywani na numer telefonu obsługiwany przez BZ WBK, pod którym również mogą skutecznie zastrzec kartę.

Piotr Ceregra, Idea Expert