UE chce walczyć z unikaniem podatków
Ministrowie finansów UE zatwierdzili dziś przepisy dotyczące opodatkowania spółek dominujących i zależnych. Przyjęta przez nich klauzula w sprawie zwalczania nadużyć ma zapobiec uchylaniu się od opodatkowania oraz tzw. agresywnemu planowaniu podatkowemu.
Firmy nadużywały zapisów dyrektywy o opodatkowaniu spółek dominujących i zależnych, która ma gwarantować, że ponadnarodowe przedsiębiorstwa nie będą podwójnie opodatkowane w różnych krajach Unii.
Przepisy wymagają od państw członkowskich, by wyłączyły z opodatkowania dywidendy i inne formy podziału zysku przekazane do spółek matek przez spółki zależne z innych państw członkowskich. Jednak te zasady prowadziły do nadużyć ze strony niektórych przedsiębiorstw, które w konsekwencji nie płaciły należnych podatków.
Zmiany mają m.in. uniemożliwić ucieczkę przed płaceniem podatków poprzez wykorzystywanie różnic w przepisach między państwami Unii, dotyczących definiowania tego, co jest pożyczką dla firmy, a co nabywaniem w niej udziałów.
Państwa członkowskie przyjęły wspólną minimalną klauzulę zapobiegającą nadużyciom (ang. GAAR - general anti-abuse rule). Ma ona pozwolić na większą spójność w stosowaniu przepisów o unikaniu podwójnego opodatkowania w poszczególnych państwach członkowskich. Klauzula ma też wyeliminować przyznawanie przywilejów wynikających z dyrektywy, jeśli firma stosuje rozwiązania, które mają na celu jedynie uzyskanie korzyści podatkowych, a nie odzwierciedlają realiów gospodarczych.
Kraje członkowskie mają czas do końca roku na wdrożenie tych przepisów do prawa krajowego. Mogą jednak stosować reguły surowsze niż przewidziane w klauzuli. Niektóre państwa unijne mają - w zależności od specyfiki systemu podatkowego - przepisy do walki z uchylaniem się od opodatkowania. Są one jednak stosowane w różny sposób.
W Polsce trwają już prace nad klauzulą dotyczącą unikania opodatkowania. Znajduje się ona w projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej. Resort finansów podkreśla, że klauzula ma pełnić rolę prewencyjną, aby unikanie opodatkowania groziło utratą korzyści podatkowej uzyskanej w wyniku sztucznych konstrukcji prawnych.
Aby zastosować klauzulę, organ podatkowy będzie musiał wykazać, że korzyści podatkowe uzyskane dzięki takim fikcyjnym konstrukcjom są znaczne, tj. przekraczają kwotę 50 tys. zł za rok podatkowy. Polski rząd ma zająć się nowelą Ordynacji podatkowej na jednym z najbliższych posiedzeń.
Walka z unikaniem płacenia podatków nabrała znaczenia po kryzysie finansowym i gospodarczym w Unii Europejskiej. Według szacunków co roku kraje UE tracą ok. 1 biliona euro wskutek uchylania się podatników od płacenia podatków.
PAP/ as/
