Ukraina: Co przyniosą rozmowy na Malcie?
Bezpieczeństwo jądrowe, energetyczne i żywnościowe, uwolnienie więźniów przetrzymywanych przez Rosję, przywrócenie integralności terytorialnej Ukrainy oraz kroki w celu realizacji tych zadań były tematami zakończonych w niedzielę rozmów na Malcie, poświęconych planowi pokojowemu Kijowa.
W trzeciej zwołanej z inicjatywy Ukrainy konferencji międzynarodowej, podczas której omawiano tzw. „formułę pokoju”, promowaną przez prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, wzięło udział 66 delegacji zagranicznych. Rosja nie została zaproszona, a Chiny tym razem odmówiły udziału.
„Skupiono się na pięciu kluczowych punktach formuły pokoju: bezpieczeństwie jądrowym i radiologicznym, bezpieczeństwie żywnościowym, energetycznym, wyzwoleniu wszystkich jeńców i osób deportowanych, a także przywróceniu integralności terytorialnej Ukrainy oraz światowego porządku” – powiadomiły służby prasowe biura (kancelarii) prezydenta Ukrainy.
W zakresie bezpieczeństwa jądrowego zaproponowano zwiększenie roli Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) nad elektrowniami, a także określenie warunków bezpiecznego przywrócenia kontroli Ukrainy nad Zaporoską Elektrownią Atomową, okupowaną przez Rosję.
Strona ukraińska przedstawiła również plan dotyczący ochrony szlaków żywnościowych, zorientowany na zwiększenie bezpieczeństwa infrastruktury portowej i logistycznej, rozminowanie Morza Czarnego oraz ubezpieczenie statków i towarów.
Kolejna grupa opracowywała plan dotyczący działań na rzecz uwolnienia i sprowadzenia do domu deportowanych ukraińskich dzieci, zakładników cywilnych i jeńców wojennych. Zaproponowano m.in. utworzenie międzynarodowej grupy monitoringowej, stworzenie mechanizmu gromadzenia danych, zapewnienie dostępu do miejsc przebywania tych osób, nałożenie dodatkowych sankcji na Rosję, jak również wywarcie presji na Moskwę, by wywiązała się z międzynarodowych zobowiązań wobec ONZ i Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK) w zakresie udzielenia dostępu do jeńców.
Strona ukraińska argumentowała również, że w celu skutecznych działań na rzecz przywrócenia Ukrainie integralności terytorialnej konieczne jest m.in. dążenie do reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ i ograniczenia tam prawa weta, a także do wzmocnienia roli Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS).
Polskę podczas forum na Malcie reprezentował szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz.
„Podczas rozmów ws. formuły pokojowej na Malcie minister Marcin Przydacz wystąpił jako współprzewodniczący polsko-duńskiej grupy ds. bezpieczeństwa energetycznego” - poinformowało na platformie X (d. Twitterze) Biuro Polityki Międzynarodowej.
Plan pokojowy Zełenskiego obejmuje 10 punktów, dotyczących przywrócenia integralności terytorialnej Ukrainy, wycofania wojsk rosyjskich, ochrony dostaw żywności i energii, bezpieczeństwa nuklearnego oraz uwolnienia wszystkich jeńców.
W dwóch poprzednich konferencjach, poświęconych formule pokojowej Zełenskiego - w Kopenhadze i Dżuddzie - uczestniczyli przedstawiciele odpowiednio 15 i 43 krajów.
PAP/ as/
