Jednolity standard przelewów w euro – od listopada w Europie
Z końcem października zakończony został proces wdrażania Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (SEPA). Zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej, pełną harmonizację z nowym standardem w pierwszej kolejności – z początkiem lutego 2016 r. – przeprowadziły kraje strefy euro. Dla Polski oraz pozostałych krajów obszaru SEPA nie będących członkami eurolandu, ostateczny termin na dostosowanie do wymagań tej inicjatywy upłynął 31 października 2016 r. Dzięki nowym zasadom przesyłanie pieniędzy w euro będzie bardziej efektywne.
Inicjatywa Unii Europejskiej o nazwie SEPA (Single Euro Payments Area – Jednolity Obszar Płatności w Euro), ma za zadanie zapewnić wspólne, spójne zasady płatności w euro wewnątrz oraz między państwami biorącymi udział w projekcie. Należą do niego członkowie Unii Europejskiej oraz Islandia, Norwegia, Lichtenstein i Szwajcaria. SEPA to ważna inicjatywa harmonizacyjno-restrukturyzacyjna, która ma wpływ na wiele instrumentów płatniczych, m.in. poprzez implementację wspólnych zasad i standardów technicznych. Nadrzędną zasadą regulującą dokonywanie przelewów w euro w obszarze SEPA, poza niezawodnością, jest prostota. W tym modelu transakcyjnym nie jest wymagana znajomość kodu BIC, który identyfikuje instytucje finansowe. W momencie zlecania przelewu wystarczy teraz podać numer konta odbiorcy w formacie IBAN, który jest stosowany przez większość banków w Europie. Cały proces jest także szybki. Standard SEPA wymaga, aby przelew dotarł do adresata w innym kraju nie później, niż następnego dnia roboczego. Co więcej, gwarantuje także, że zlecony przelew może być odebrany w każdym banku, który funkcjonuje w kraju biorącym udział w programie. Podobnie rzecz ma się z kartami płatniczymi – dzięki przyjętym zasadom powinny być one zaakceptowane we wszystkich państwach, w których sektor bankowy ma wdrożone standardy SEPA.
– Prowadzony przez KIR system rozliczeń międzybankowych w euro, Euro Elixir, od momentu uruchomienia jest w pełni zgodny ze standardami europejskimi. Nasz system jest również na bieżąco modyfikowany, by odpowiadać wymogom nowych regulacji, jakie w zakresie rozliczeń określa Unia Europejska – podkreśla Tomasz Jończyk, dyrektor Linii biznesowej rozliczenia sesyjne w KIR.
Liczba transakcji przetwarzanych w systemie Euro Elixir, od momentu wdrożenia w 2005 r., stale rośnie. W pierwszym roku funkcjonowania systemu, KIR rozliczył w nim ponad 544 tys. komunikatów o wartości ponad 2 mld euro. Obecnie, tylko w jednym miesiącu, Euro Elixir przetwarza średnio 1,7 mln przelewów o wartości ok. 9,2 mld euro. Od początku uruchomienia systemu, przeprowadzono w nim ponad 100 mln transakcji na kwotę ponad 536 mld euro.
Największą liczbę transakcji międzynarodowych w systemie Euro Elixir wymieniamy z naszymi zachodnimi sąsiadami. W okresie styczeń-październik 2016 r. liczba komunikatów wysłanych do i z Niemiec wyniosła 6,5 mln, a ich łączna wartość przekroczyła 29 mld euro. Na drugim miejscu znalazła się Holandia. Liczba transakcji z tym krajem w pierwszych dziesięciu miesiącach roku osiągnęła 2,9 mln, a ich wartość – 6 mld euro. Trzecie miejsce pod względem intensywności rozliczeń zajmuje Francja, z którą w tym okresie wymieniliśmy ponad 803 tys. transakcji o wartości 4,8 mld euro.
Uruchomienie systemu Euro Elixir, pierwszej w Polsce usługi umożliwiającej realizację detalicznych przelewów w euro, było elementem procesu integracji Polski z UE i wsparło rozwój gospodarki. Jako jedyna izba rozliczeniowa w tej części Europy, KIR niemal od razu po wstąpieniu naszego kraju do UE stał się istotnym podmiotem infrastruktury płatniczej w euro.
– Dzięki Euro Elixir polscy przedsiębiorcy, prowadzący działalność na rynku europejskim, zyskali dostęp do usługi pozwalającej im realizować płatności w euro pomiędzy rachunkami bankowymi w kraju i za granicą, co usprawniło współpracę z zagranicznymi kontrahentami i przyczyniło się do wzrostu wymiany handlowej z krajami Unii Europejskiej – komentuje Tomasz Jończyk. W momencie udostępnienia usługi (w marcu 2005 r.) Euro Elixir służył do realizacji lokalnych przelewów w euro, zlecanych na terenie Polski. Dwa miesiące później – w maju 2005 r. – został połączony za pośrednictwem Narodowego Banku Polskiego z paneuropejską izbą rozliczeniową STEP2, umożliwiając realizację transakcji w ramach całego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W czerwcu 2009 r. rozrachunek systemu Euro Elixir został przeniesiony na platformę Europejskiego Banku Centralnego i odbywa się z wykorzystaniem polskiego komponentu TARGET2-NBP. Z kolei uruchomienie pod koniec 2010 r. wymiany płatności w europejskiej sieci EACHA zapewniło systemowi Euro Elixir odpowiednią dywersyfikację kanałów rozliczeniowych, umożliwiając dodatkowo (obok STEP2) wymianę płatności transgranicznych bezpośrednio pomiędzy lokalnymi systemami rozliczeniowymi. W rezultacie nastąpiło dalsze uproszczenie przelewów transgranicznych i obniżenie kosztów z nimi związanych. Między innymi dzięki wdrożeniu tych standardów Polacy mogą obecnie dokonywać przelewów w europejskiej walucie równie szybko i bezpiecznie jak mieszkańcy eurolandu. W 2017 roku zaplanowane jest wdrożenie w systemie Euro Elixir kolejnej formy płatności w standardzie SEPA – polecenia zapłaty (SDD – SEPA Direct Debit).
