KRYNICA: Jakie szanse i wyzwania niesie ze sobą PPK

Niekorzystne trendy demograficzne powodują, że polski system emerytalny może stawać się coraz bardziej niewydolny. Przeciwdziałać temu ma program Pracowniczych Planów Kapitałowych. PPK nie zastąpią systemu emerytalnego, ale na pewno pomogą przyszłym emerytom.

O tym, jakie są szanse i wyzwania stojące przed PPK dyskutowano podczas jednego z paneli na XXIXForum Gospodarczym w Krynicy.

Założenie programu PPK jest takie, że pracownicy poprzez systematyczne oszczędzanie mogą polepszyć swoją sytuację na emeryturze, tym bardziej, że pomagać im w tym będą zarówno pracodawcy jak i państwo.

Powtarzanym często argumentem przemawiającym za PPK jest również i to, że gromadzone środki mają przyczyniać się do rozwoju polskiej gospodarki i wzrostu PKB. Powstaje pytanie – Czy pracownicy będą chętnie korzystać z PPK? I jak obecnie wygląda sytuacja wdrażania tego programu w  firmach, które uruchomiły go 1 lipca. Ten obowiązek spoczywa na przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 250 osób.

W dyskusji panelowej udział wzięli: Robert Zapotoczny, prezes portalu www.mojeppk.pl, Jarosław Sobczyk, dyrektor personalny i członek zarządu Jeronimo Martins , Jacek Janiuk, prezesa zarządu Pekao TFI, Jan Karasek, partner KPMG, Piotr Wachowiak, SGH Firma KPMG przeprowadziła w sierpniu tego roku badanie, które pozwala ocenić stan wdrożenia programu w największych firmach. W badaniu wzięło udział ponad 100 przedsiębiorstw.

20 proc. firm stwierdziło, że jest gotowych do realizacji PPK, 70 proc. że są w czasie aktywnych przygotowań, a 10 proc, ma z tym problem i dopiero jest na wstępnym etapie. Lepiej wygląda sytuacja pod względem wyboru instytucji finansowych, które będą zarządzały PPK w firmach. 30 proc. firm zadeklarowało, że taką instytucję już wybrało. Obawy firm związane z wdrożeniem PPK wiążą się w dużej mierze z koniecznością dostosowania systemów IT i stroną organizacyjno-techniczną . Firmy nie mają natomiast deficytu wiedzy związanego ze stroną prawna czy podatkową. Komponentem organizacyjnym, który determinuje sukces wdrożenia jest według firm właśnie IT.

Gdy rozmawiamy z przedsiębiorcami , to wskazują oni na konieczność wprowadzania rozwiązań, które ułatwiają odprowadzanie składki i podkreślają, ze zwykle musza modernizować systemy IT, czasami wyradzają też nowe, specjalistyczne oprogramowania – mówił podczas prezentacji Jan Karasek, partner KPMG.

Z badania wynika, że niekiedy firmy decydują się na zatrudnianie dodatkowych pracowników, których obowiązkiem są zadania związane z PPK. Jednak kluczem do sukcesu jest wsparcie instytucji finansowej, która zarządza PPK.

Raport KPMG mówi też o konieczności wzbudzani zaufania pracowników do programu. Wynika z niego również, że aż 92 proc. firm planuje wyłącznie odprowadzanie składki obligatoryjnej dla pracowników, a nie powiększonej, chociaż w  dobie rynku pracownika powiększona składka mogłaby stanowić przewagę w stosunku do konkurencji – i przyciągać potrzebnych ludzi.

47 proc. firm uważa, że ich pracownicy nie będą bardzo zainteresowani przystąpieniem do programu PPK, 7 proc. natomiast, że będą oni masowo do niego przystępować, a 46 jeszcze nie ma zdania w tej sprawie.

Badanie obejmowało też pytanie o ocenę stanu świadomości pracowników o PPK.

Tu też jest jeszcze wiele do zrobienia, pomimo już włożonego trudu – bardzo niski lub niski poziom wiedzy ma zdaniem firm 45 proc. pracowników – mówił przedstawiciel KPMG. Tylko 20 proc. pracowników ma zdaniem pracodawców taki poziom wiedzy, który pozwala im świadomie podejmować decyzje obecności lub nieobecności w programie. Natomiast tym, czym kierują się przedsiębiorstwa przy wyborze instytucji finansowej, która zarządzać ma u nich PPK są w głównej mierze: doświadczenie tej instytucji w zarządzaniu funduszami oraz efektywność tego zarządzania.

Dopiero na trzecim miejscu po doświadczeniu i efektywności wskazywano wysokość opłat za zarządzanie PPK.

Firmy podkreślają także, że każde wsparcie jakiego udzielają im instytucje finansowe – jest dla nich bardzo istotne. Liczą się szkolenia, edukacja, czy narzędzia komunikacyjne.

Najbardziej jednak cenią sobie możliwość współpracy z dedykowanym opiekunem, który będzie miał czas, by odpowiadać na ich wątpliwości. Nie chcą być anonimowi. Aż 96 proc. firm tego właśnie oczekiwałoby od współpracującej z nią instytucji finansowej.
Pomocny w docieraniu do wszelkich informacji związanych z tym programem jest Portal PPK służący pracodawcom i pracownikom.

Robert Zapotoczny, prezes portalu www.mojeppk.pl poinformował w czasie panelu, że portal finansowany przez instytucje finansowe, nieodpłatnie udziela wszelkiej wiedzy zarówno pracownikom jak i pracodawcom.

Jest to jedyny, oficjalny, można powiedzieć urzędowy portal, na którym każdy, kto potrzebuje informacji otrzymuje je. Udostępniamy infolinię. Prowadzimy też nieodpłatne szkolenia, mamy zespół kilkunastu trenerów – podkreślał prezes. Materiały przygotowane są po polsku, angielsku i ukraińsku.

Na stronie jest też kalkulator, który pokazuje, jakie sumy można zaoszczędzić. Jest już ponad 3 miliony odwiedzających, portal ma  pół miliona użytkowników, ponad 160 tys. razy zostały pobrane materiały informacyjne. Przygotowano też odpowiedzi na ponad 300 pytań, jakie się pojawiły. Przeprowadzono już 500 szkoleń w firmach, które łącznie zatrudniają ponad milion osób. Portal funkcjonuje od końca zeszłego roku.

Prezes poinformował, że obecnie jest już, zawartych 694 umów na zarządzanie PPK. Jacek Janiuk, prezesa zarządu Pekao TFI SA podkreślił jeszcze raz, ze ten program ma przekonać ludzi do długoterminowego oszczędzania.

Zwrócił uwagę, że dziś jest ok. 800 mld na depozytach, a mało osób korzysta z innych możliwości – niewiele inwestuje w fundusze.

Wskazał na wartość edukacji i podnoszenie świadomości tego czym jest oszczędzanie i inwestowanie w funduszach.

Prezes Pekao TFI SA odniósł się do Pracowniczych Planów Emerytalnych i  podkreślił, że ci pracownicy, którzy mają zgromadzone tam środki są z tego zadowoleni. W jego opinii, to właśnie do tego produktu warto porównywać PPK a nie do OFE. W Polsce pół miliona osób oszczędza z powodzeniem w PPE.

W jego opinii na PPK skorzysta także cała gospodarka, a w przyszłości wzrośnie PKB – choć jak wielki to będzie wzrost – na razie zdania są podzielone.

Jarosław Sobczyk, dyrektor personalny i członek zarządu Jeronimo Martins również jest przekonany, że nie tylko trzeba, ale też warto wprowadzać PPK w firmach po to, by zapewnić pracownikom większy komfort finansowy po przejściu na emeryturę. Z jego doświadczenia wynika, że wszelkie możliwe czynności organizacyjno- techniczne związane z programem warto w  firmie zdigitalizować.

Jego zdaniem również najważniejsze będą kwestie edukacyjne i przekonanie pracowników, że PPK się im opłaca.

Paneliści podkreślili także, że PPK to nie jest system emerytalny i nie ma go zastąpić, ale program długofalowego oszczędzania na emeryturę.