Mikro i małe firmy więcej eksportują i inwestują

Dynamicznie rośnie eksport wśród mikro i małych – 18 proc. z nich prowadziło w ostatnim roku działalność eksportową. To dwa razy więcej niż w pierwszym badaniu przeprowadzonym przez bank Pekao. Ogólny wskaźnik koniunktury osiągnął poziom 96,7 pkt i był to drugi najlepszy wynik w okresie ostatnich 7 lat (3 pkt powyżej średniej z lat 2010-2015). Wyzwaniem dla firm jest zwiększenie innowacyjności – wynika z „Raportu o sytuacji mikro i małych firm”opublikowanego przez bank Pekao.

Jak czytamy w raporcie, niemal co druga mikro i mała firma (49 proc.) realizowała projekty inwestycyjne w ciągu ostatnich 12 miesięcy – to wzrost o 3 pkt.proc. w ciągu roku i o 9 pkt.proc. w ciągu dwóch lat. 65 proc. małych firm realizowało projekty inwestycyjne. Wzrosły również nakłady inwestycyjne: wartość 56 proc. zrealizowanych inwestycji wyniosła od 10 do 100 tys. zł., a wartość 18% inwestycji przekroczyła 100 tys. zł. -

Na przestrzeni ostatnich kilku lat małe i mikro firmy okrzepły i umiejętnie konkurują na rynku. Myślą o rozwoju i poprawie efektywności działania, o czym świadczy rosnąca trzeci rok z rzędu liczba inwestujących firm oraz wielkość nakładów inwestycyjnych. Korzystne warunki makroekonomiczne, dobra dostępność finansowania zewnętrznego oraz duże potrzeby inwestycyjne pozwalają zakładać, że rosnąca aktywność inwestycyjna mikro i małych firm będzie w kolejnych latach podtrzymana – mówi Grzegorz Piwowar, Wiceprezes Zarządu Banku Pekao SA.

Autorzy raportu zwracają uwagę na to, że najczęściej inwestowały firmy w sektorze produkcji (55,5 proc.), na drugim miejscu znalazło się budownictwo (54,9 proc. firm), następnie usługi (49,8 proc.) i handel (41,4 proc.).

W 56 proc. przedsiębiorcy realizowali inwestycje, żeby poprawić efektywność, w 42 proc. aby dokonać wymiany środków trwałych oraz w odpowiedzi na popyt na produkty i usługi firmy na rynku (19 proc.).

Wśród inwestycji dominują te związane z modernizacją, a polegające na zakupie aktywów, których do tej pory nie było w firmie (62 proc. w ostatnich 12 miesiącach i 70 proc. planowane na kolejny rok). Przedsiębiorcy inwestowali przede wszystkim w wyposażenie, narzędzia i przyrządy (50 proc.), maszyny i urządzenia (44 proc.), w środki transportu (31 proc.), budynki (13 proc.), wartości niematerialne i prawne (11 proc.) oraz grunty (4 proc.). Struktura inwestycji mocno różni się w zależności od specyfiki branży – w maszyny i urządzenia inwestowało 66 proc. firm produkcyjnych, w środki transportu 36 proc. firm budowlanych, a w budynki i budowle 19 proc. firm handlowych.

Raport obejmuje także sposoby finansowania. Autorzy oceniają, że coraz popularniejszy staje się kredyt bankowy oraz leasing, z którego w ostatnim roku korzystało odpowiednio 19 proc. (o 1 pkt.proc. więcej w porównaniu do 2015 r.) i 17 proc. firm (o 4 pkt.proc. więcej niż rok temu). W 2017 r. aż 30 proc. właścicieli chce sfinansować inwestycje kredytem, a 19 proc. leasingiem. Sprzyjać temu będą między innymi dostępne na rynku linie gwarancyjne.

Z raportu wynika, że wyzwaniem dla firm jest zwiększenie innowacyjności. Innowacje produktowe w ostatnich 12 miesiącach wdrożyło 24 proc. firm, a innowacje procesowe – 17 proc. firm. W 2016 r. wartość 11 proc. projektów innowacyjnych przekroczyła 100 tys. złotych, wobec 5 proc. w 2015 r. W ostatnich 12 miesiącach innowacje częściej finansowane były kredytem (16 proc.w stosunku do 10 proc. w roku 2015) oraz leasingiem (8 proc. wobec 4 proc. w 2015 r.).

->Wobec dużej konkurencji na rynku, rosnących oczekiwań i wymagań klientów oraz naturalnej dla mikro i małych firm elastyczności w dostosowywaniu się do sytuacji na rynku, należałoby oczekiwać, iż wskaźniki innowacyjności w grupie najmniejszych przedsiębiorstw będą wyższe. Zwiększenie innowacyjności to zadanie i wyzwanie dla polskich przedsiębiorców. Czynnikiem wspierającym powinna być większa skłonność firm do korzystania z finansowania zewnętrznego oraz wykorzystanie dedykowanego wsparcia w ramach środków unijnych i rozwiązań krajowych – mówi Grzegorz Piwowar.

W raporcie czytamy, że dynamicznie rośnie eksport mikro i małych firm. Odsetek eksportujących firm z tego segmentu zwiększył się w ciągu roku o 3 pkt.proc. do poziomu 18 proc. i jest to dwa razy więcej niż w pierwszym badaniu z 2010 roku. Przedsiębiorcy wysoko oceniają przychody z eksportu. Średnia ocena przychodów z eksportu jest o 8 punktów wyższa od oceny całkowitych przychodów. Prognozy na 2017 r. wskazują, że 19 proc. przedsiębiorców planuje sprzedaż towarów i usług zagranicą, a przychody z tej działalności powinny być wyższe niż w roku 2016.

Mikro i małe firmy coraz lepiej radzą sobie na zagranicznych rynkach. Coraz większe grono polskich przedsiębiorców czerpie korzyści z działalności eksportowej. W badaniu przychody z eksportu są oceniane znacznie wyżej od przychodów firm działających wyłącznie na rynku krajowym. Z deklaracji przedsiębiorców wynika, że za rok wyniki powinny być jeszcze lepsze – mówi Grzegorz Piwowar.

Średnia wartość Ogólnego Wskaźnika Koniunktury wyniosła 96,7 pkt – o 1,6 pkt mniej niż w rekordowym 2015 roku oraz o 0,3 pkt więcej niż rok wcześniej. Był to drugi najlepszy wynik w historii badań – o 3 pkt powyżej średniej z lat 2010-2015 (93,7 pkt). Wskaźnik za ostatnie 12 miesięcy wyniósł 95,4 pkt, a wskaźnik na kolejne 12 miesięcy wyniósł 97,9 pkt. Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm jest kalkulowany w oparciu o odpowiedzi przedsiębiorców na pytania dotyczące oceny ostatnich 12 miesięcy oraz perspektyw rozwoju w okresie kolejnych 12 miesięcy w ośmiu obszarach. W 2016 r. nastroje najmniejszych firm były zbliżone do tych sprzed dwóch lat.

Przedsiębiorcy wśród największych barier rozwojowych wskazywali podatki (3,66 pkt w skali od 1 do 5), koszty pracy (3,53 pkt) i konkurencję (3,27 pkt) i było to podobnie jak w ubiegłych latach.

Warto podkreślić, że po raz pierwszy wszystkie obszary związane z otoczeniem biznesu zostały ocenione na ponad 100 punktów: usługi świadczone przez lokalną administrację (104 pkt), usługi doradcze banków w zakresie kredytów (103 pkt), uciążliwość kontroli (101 pkt) oraz korzyści z przynależności do organizacji biznesowych (100 pkt) – napisano w raporcie.

Raport został przygotowany na podstawie wywiadów telefonicznych prowadzonych we wrześniu i październiku 2016 roku z właścicielami prawie 7 tysięcy mikro i małych firm.