Przy ściąganiu podatków lepiej działa oskarżenie niż powołanie się na dobro wspólne
Wysyłanie przez administrację skarbową prostych, zrozumiałych i bezpośrednich listów wzywających do zapłacenia zaległego podatku mogłoby zwiększyć liczbę podatników płacących zaległy podatek o 20 proc., wynika z raportu Banku Światowego, opracowanego na podstawie wyników wysyłki wezwań o zapłatę podatków, dokonanej w Polsce
Raport pokazuje jak w prosty, szybki i tani sposób zwiększyć przychody podatkowe, wykorzystując coraz popularniejsze na świecie techniki behawioralne. Nasze badanie było unikalne, ponieważ objęło wszystkich podatników podatku dochodowego z całej Polski zalegających z zapłatą podatku, czyli niemal 150 tys. osób - powiedział przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Carlos Piñerúa, cytowany w komunikacie.
Spośród podatników, którzy otrzymali standardowe upomnienie, 40,2 proc. zapłaciło należność, natomiast spośród podatników, którzy otrzymali pismo behawioralne, zapłaciło 42,9-48,6 proc., podano w raporcie.
Pismo behawioralne, które dało najlepsze wyniki, zawierało przekaz ostrzegający i przedstawiało brak zapłaty nie jako przeoczenie, ale jako świadomy i celowy wybór. Wysłanie tego pisma przyniosło skutek w postaci wzrostu ściągalności podatków o 8,4 pkt proc w porównaniu ze standardowym upomnieniem - to oznacza wzrost liczby płacących podatników o 20,8 proc. - czytamy w materiale.
Najmniej skuteczne pismo behawioralne odwoływało się do dobra publicznego, wskazując, w jaki sposób uchylanie się od zapłaty podatku wpływa na finansowanie przedszkoli, szkół, dróg i środków bezpieczeństwa. Mimo tego, wykazywało poprawę ściągalności podatków o 6,7 proc. wobec standardowego listu.
Skuteczność niektórych rodzajów listów była uzależniona od charakterystyki podatników. Na przykład przekaz oparty na idei dobra publicznego pomógł w zwiększeniu ściągalności podatków wśród osób w wieku 20-29 lat, ale miał negatywne skutki w przypadku podatników w wieku 50-64 lat. Podobnie, pisma oparte na koncepcji dobra publicznego są bardziej skuteczne na obszarach wiejskich, prawdopodobnie z uwagi na bardziej bezpośredni związek z rezultatami tego rodzaju wydatków i ich znaczeniem dla społeczności lokalnej.
Wszyscy jesteśmy podatnikami, a misją Krajowej Administracji Skarbowej jest zabezpieczenie dochodów budżetowych państwa. Dlatego zależy nam, aby administracja skarbowa była zarówno przyjazna dla podatników, jak i skuteczna w pobieraniu podatków. Badanie przeprowadzone przez Bank Światowy wpisuje się w szeroką strategię działań, zmierzających do uszczelniania systemu podatkowego, ale też do podniesienia poziomu komunikacji z podatnikami. Wnioski z tego badania są dla nas cennym źródłem wiedzy i będziemy je brali pod uwagę rozwijając usługi Krajowej Administracji Skarbowej - powiedział wiceminister finansów, szef Krajowej Administracji Skarbowej Marian Banaś, także cytowany w komunikacie.
PAP, MS
