Istotny zwrot w koncepcji PPK
Nie tylko towarzystwa funduszy inwestycyjnych, ale także zakłady ubezpieczeniowe, PTE lub pracownicze towarzystwa emerytalne będą mogły zarządzać Pracowniczymi Planami Kapitałowymi - przewiduje najnowsza, poprawiona przez resort finansów wersja projektu ustawy o PPK.
W ubiegły czwartek resort finansów informował, że w przyszłym tygodniu zostanie opublikowany projekt ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych po poprawkach, które zostały naniesione w wyniku konsultacji publicznych. Przedstawiony w połowie lutego w MF projekt zakładał utworzenie prywatnego, dobrowolnego systemu gromadzenia oszczędności emerytalnych. W program mają być zaangażowane państwo, pracodawcy i pracownicy.
Zapowiedziane przez MF zmiany zawarto w dokumencie opublikowanym na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Najważniejsze z nich przedstawił w sobotę podczas debaty na konferencji WallStreet w Karpaczu prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys.
„W nowym projekcie uregulowana została polityka inwestycyjna funduszy inwestycyjnych w ramach PPK zwiększająca bezpieczeństwo gromadzonych środków” - powiedział Borys.
„Wprowadzamy ogólne limity inwestycyjne, nie chcemy, żeby ustawa o PPK była w tym zakresie przeregulowana” - dodał.
Projekt przewiduje ograniczania poziomu ryzyka inwestycyjnego w zależności od wieku uczestnika PPK poprzez prowadzenie tzw. polityki inwestycyjnej funduszu zdefiniowanej daty. W zależności od okresu do momentu przejścia na emeryturę, różny będzie poziom środków znajdujących się w posiadaniu uczestnika programu, które będą mogły być inwestowane w akcje. „Przykładowo projekt zakłada, że aktywa osoby na 30 lat przed emeryturą będą mogły być inwestowane w akcje w części od 50 do 70 proc.” - powiedział prezes PFR.
Zgodnie z projektem umowę o zarządzanie PPK będzie musiała zawrzeć firma zatrudniająca co najmniej jedną osobę. Według resortu finansów ma to gwarantować powszechność systemu. „Umowa o zarządzanie PPK ma być zawierana z instytucją finansową (…), tj. odpowiednio z TFI, zakładem ubezpieczeń, PTE lub pracowniczym towarzystwem emerytalnym” - napisano w uzasadnieniu do projektu.
Uczestnik systemu będzie wpłacał do PPK 2 proc. wynagrodzenia, a firma zatrudniająca - 1,5 proc. Osoby uzyskujące wynagrodzenia na poziomie niższym od minimalnego (tj. 2 100 zł w warunkach 2018 r.), będą mogły płacić niższą składkę - nie miej jednak niż 0,5 proc. wynagrodzenia. Dodatkowa składka w przypadku pracodawcy będzie mogła wynieść 2,5 proc., a w przypadku pracownika do 2 proc.
W projekcie napisano wprost - z pewnym zastrzeżeniem - że ”środki gromadzone w ramach PPK stanowią prywatną własność uczestnika PPK”.
Ministerstwo finansów chce zachęcić do oszczędzania w PPK proponując m.in. coroczne dopłaty do rachunku uczestnika w PPK w wysokości 240 zł - po spełnieniu określonych warunków. Przewidziano też jednorazową wpłatę powitalną - 250 złotych.
Zgodnie z projektem łączna wartość inwestycji w aktywa denominowane w walutach obcych nie będzie mogła przekroczyć 30 proc. wartości aktywów funduszu inwestycyjnego lub funduszu emerytalnego. Projekt znosi ograniczenia co do stosowania tzw. krótkiej sprzedaży i inwestycji w metale, wprowadza możliwość inwestowania w towarowe instrumenty pochodne, umożliwia lokowanie części aktywów w produkty oparte o nieruchomości, fundusze venture capital, private equity i fundusze inwestycyjne stosujące strategie absolutnej stopy zwrotu. W wymienione wyżej inwestycje będzie można zaangażować najwyżej 10 proc. aktywów.
Podniesione zostały wymogi bezpieczeństwa dla instytucji finansowych zarządzających PPK. Muszą mieć m.in. kapitał własny w wysokości co najmniej 25 mln zł, w tym co najmniej 10 mln zł w bezpiecznych środkach płynnych, czy co najmniej 3-letnie doświadczenia w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi, funduszami inwestycyjnymi otwartymi, funduszami emerytalnymi lub OFE.
W projekcie zdecydowano, że łączny górny limit wysokości kosztów zarządzania PPK nie może być wyższy niż 0,6 proc. aktywów netto funduszu lub subfunduszu w skali roku. Wynagrodzenie za zarządzanie nie będzie mogło być wyższe niż 0,5 proc. wartości aktywów netto funduszu w skali roku, w części przypadającej na PPK. Instytucja finansowa będzie mogła pobrać wynagrodzenie za osiągnięty wynik („success fee”) w wysokości maksymalnie 0,1 proc. wartości aktywów netto funduszu w skali roku. Warunkiem takiego wynagrodzenia będzie wypracowanie dodatniej stopy zwrotu nie niższej od stopy referencyjnej.
Instytucje finansowe będą wnosić opłatę za utworzenie i prowadzenie portalu PPK (opłata wstępna) oraz opłatę za udział w portalu PPK (opłata roczna). W projekcie zaznaczono, że ”operator portalu nie może osiągać zysku z tytułu wniesionej na jego rzecz opłaty wstępnej i opłaty rocznej„.
Opłata wstępna ma być nie wyższa niż 750 tys. zł w odniesieniu do jednej instytucji finansowej, a opłata roczna ma być nie wyższa niż 0,075 proc. aktywów zgromadzonych w PPK zarządzanych przez instytucje finansowe umieszczone w ewidencji PPK.
Projekt umożliwia jednorazowe wykorzystanie środków zgromadzonych w PPK na sfinansowanie wkładu własnego przy zakupie mieszkania lub budynku mieszkalnego (z obowiązkiem ich zwrotu), umożliwia wykorzystania części (do 25 proc.) środków zgromadzonych w PPK w związku z trwałą niezdolnością do pracy lub poważnym zachorowaniem (bez obowiązku zwrotu). Uregulowano zasady podziału środków zgromadzonych w PPK po śmierci uczestnika (dziedziczenie) oraz zasad wypłaty środków zgromadzonych w PPK po osiągnięciu 60 roku życia.
Program ma być realizowany etapowo. Firmy zatrudniające co najmniej 250 osób mają tworzyć PPK od 1 stycznia 2019 r.; zatrudniające co najmniej 50 osób - od 1 lipca 2019 r.; zatrudniające co najmniej 20 osób - od 1 stycznia 2020 r.; zatrudniające co najmniej 1 osobę - od 1 lipca 2020 r.
Zgodnie z założeniami MF, projekt ma realizować założenia przedstawione w ramach Programu Budowy Kapitału. Jego celem jest: zwiększenie stopy oszczędności Polaków oraz zmniejszenie luki w poziomie dochodów pomiędzy okresem aktywności zawodowej a okresem emerytalnym, zwiększenie stopy inwestycji, przyspieszenie rozwoju lokalnego rynku kapitałowego.
Marcin Musiał (PAP), sek
