AKTUALIZACJA
Szwecja w NATO? Tureckie TAK! A co z Węgrami?
Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji (jednoizbowy parlament) ratyfikowało we wtorek zdecydowaną większością głosów wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO. Pomimo wielu obietnic, składanych przez członków rządu Viktora Orbana, Węgry będą ostatnim krajem, który zagłosuje za przystąpieniem Szwecji do NATO – komentują węgierskie media po wtorkowej decyzji tureckiego parlamentu popierającej akcesję Szwecji do Sojuszu
„Dzisiaj jesteśmy o krok bliżej do bycia pełnoprawnym członkiem NATO – napisał premier Szwecji Ulf Kristersson na platformie X - To pozytywne, że Wielkie Zgromadzenie Narodowe w Turcji głosowało za przystąpieniem Szwecji do NATO”.
Ustawę o zgodzie na przystąpienie Szwecji do NATO będzie musiał jeszcze podpisać prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan. Następnie Turcja przekaże do Waszyngtonu, zgodnie z zasadami NATO, dokument końcowy – instrument ratyfikacyjny.
Debata nad wnioskiem trwała cztery godziny. Za ratyfikacją były rządząca partia AK, jej nacjonalistyczny sojusznik MHP i główne opozycyjne ugrupowanie CHP. Opozycyjne partie nacjonalistyczne, islamistyczne i lewicowe głosowały przeciwko wejściu Szwecji do Sojuszu.
Szwecja wraz z Finlandią złożyły wniosek o wejście do NATO w maju 2022 roku pod wpływem ataku Rosji na Ukrainę. Finlandia została przyjęta do Sojuszu w kwietniu 2023 r.
W kolejnych miesiącach trwały negocjacje Szwecji z Turcją. Ankara blokowała akcesję Szwecji, argumentując, że Sztokholm powinien robić więcej, by rozprawić się z kurdyjskimi bojownikami w swoim kraju i innymi grupami, które Turcja uważa za zagrożenie dla swojego bezpieczeństwa narodowego.
Pod koniec zeszłego roku Erdogan uzależniał ratyfikację wniosku od zatwierdzenia przez Kongres USA prośby Ankary o dostawę 40 samolotów F-16 i części zamiennych, o co Turcja zabiegała od dawna. Po ogłoszeniu aprobaty Erdogana dla akcesji Szwecji przedstawiciele administracji Joe Bidena zapewniali, że Biały Dom w pełni popiera sprzedaż myśliwców.
Obecnie jedynym krajem, który jeszcze nie zgodził się na przystąpienie Szwecji do NATO jako 32. członka Sojuszu, są Węgry.
Orban był dotąd przeciwko
„Turcy zawstydzili Węgry, zwłaszcza po wcześniejszej obietnicy Viktora Orbana, że Zgromadzenie Narodowe (węgierski parlament – PAP) nie będzie ostatnim, które ratyfikuje przystąpienie Szwecji do NATO” – napisał dziennik „Nepszava”.
Portal Telex przypomina, że minister spraw zagranicznych Węgier Peter Szijjarto jeszcze w połowie grudnia złożył podobną obietnicę.
Orban zaprosił we wtorek szefa szwedzkiego rządu Ulfa Kristerssona na rozmowy do Budapesztu w celu „wzmocnienia węgiersko-szwedzkich stosunków dwustronnych poprzez pogłębienie wzajemnego zaufania”.
W odpowiedzi na propozycję Orbana szef MSZ Szwecji Tobias Billstroem stwierdził, że Sztokholm „nie widzi powodu do negocjacji z Węgrami”.
„Ta rozmowa o zaufaniu i wzajemnym szacunku jest kluczowym elementem tragikomedii, która trwa od prawie dwóch lat i jest być może najlepszym sposobem na opisanie węgierskiego sprzeciwu wobec przystąpienia Szwecji do NATO” – ocenił portal HVG.
Z kolei prorządowy „Magyar Nemzet” przypomina, że Sztokholm prosi Budapeszt o przegłosowanie protokołu akcesyjnego, jednocześnie atakując Węgry „na kilku frontach”.
Relacje pomiędzy Szwecją a Węgrami wciąż nie są przyjazne i wydaje się, że akcesja do NATO nie jest priorytetem dla Sztokholmu – ocenił w czwartek szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas. Według niego w partii Fidesz wciąż toczy się debata na ten temat, a przyczyną sprzeciwu mają być rozpowszechniane w Szwecji materiały krytykujące stan węgierskiej demokracji.
We wtorek, jeszcze przed decyzją tureckiego parlamentu, opozycyjna Węgierska Partia Socjalistyczna (MSZP) wezwała do zwołania nadzwyczajnej sesji parlamentu w celu ratyfikacji protokołu przystąpienia Szwecji do NATO.
W przeszłości opozycja wielokrotnie wzywała do przyspieszenia głosowania w tej sprawie, jednak rządząca koalicja Fidesz-KDNP była temu przeciwna.
»» Więcej o aktywności NATO czytaj tutaj:
To będzie największy pokaz sił NATO od ćwierć wieku
„Wojna o amunicję”. NATO podpisało kontrakt
Szwecja wraz z Finlandią złożyły wnioski o przystąpienie do NATO po pełnowymiarowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Głosowanie nad wnioskiem fińskim odbyło się pod koniec marca, tuż przed głosowaniem w tej sprawie w parlamencie tureckim; Finlandia została 31. członkiem Sojuszu 4 kwietnia 2023 roku.
Z Budapesztu Marcin Furdyna (PAP), sek