NIK wytknął poważne nieprawidłowości resortowi skarbu przy prywatyzacji Ciechu
NIK stwierdziła nieprawidłowości przy prywatyzacji czterech spółek Skarbu Państwa: Ciechu, Kopalni Węgla Brunatnego Adamów, spółki Meble Emilia, Zakładów Górniczo-Hutniczych Bolesław; ich akcje sprzedano po cenach, które nie oddawały ich faktycznej wartości. W przypadku Ciechu Ministerstwo Skarbu Państwa "dopuściło się niegospodarności i braku należytej dbałości o interes Skarbu Państwa
"Wokół prywatyzacji - szczególnie spółki Ciech S.A. była prowadzona gorąca dyskusja - były plotki i półprawdy. Rzetelną wiedzę dostarcza tu raport Najwyższej Izby Kontroli" - oświadczył we wtorek prezes Izby Krzysztof Kwiatkowski.
Jak dodał, raport "ucina też wszelkie spekulacje wokół roli prezesa NIK w prywatyzacji Ciech S.A.".
"NIK pod moim kierownictwem kontrolowała, kontroluje i będzie rzetelnie kontrolować organa władzy niezależnie od tego, kto władzę sprawuje" - dodał Kwiatkowski.
Ujawnił, że NIK przekazała swój raport ws. Ciechu Prokuraturze Apelacyjnej w Warszawie, która od wielu miesięcy prowadzi śledztwo ws. tej operacji.
NIK oceniła, że podczas prywatyzacji spółki Ciech, w odpowiedzi na wezwanie KI Chemistry, MSP "dopuściło się niegospodarności i braku należytej dbałości o interes Skarbu Państwa".
"Cena zaproponowana w wezwaniu (29,50 zł od akcji) była znacznie niższa od bieżących i rosnących notowań spółki Ciech SA, która po restrukturyzacji z udziałem Skarbu Państwa właśnie zaczynała odnotowywać dodatnie wyniki. Ponadto cena zaproponowana w wezwaniu nie zawierała premii, jakiej należałoby oczekiwać od podmiotu planującego przejąć pełną kontrolę nad prywatyzowaną spółką" - czytamy w raporcie.
W tym czasie - jak dodano - "średnia cena akcji Ciechu, sporządzona na podstawie wycen siedmiu biur maklerskich, wynosiła 33 zł".
"Fakt, że większość akcjonariuszy nie odpowiedziała na wezwanie, świadczy, że mieli odmienną niż ministerstwo opinię na temat wyceny spółki i przyszłych trendów i nie śpieszyli się ze sprzedażą. Ostateczna sprzedaż akcji spółki Ciech SA po cenie 31 zł była, wedle ówczesnych analiz rynkowych, przeprowadzona poniżej rzeczywistej wartości akcji" - podkreślili kontrolerzy.
NIK zwróciła też uwagę, że podczas sprzedaży akcji Ciechu mógł wystąpić tzw. konflikt interesów.
"W związku z wezwaniem do sprzedaży ministerstwo podpisało umowę na doradztwo finansowe z ING Securities SA - spółką doradczą, należącą do tego samego holdingu, w skład którego wchodzi OFE ING, udziałowiec 8,65 proc. akcji Ciechu. NIK zauważa, że sam OFE ING nie tylko nie odpowiedział na wezwanie do sprzedaży, ale wręcz dokupił akcje spółki Ciech SA, zwiększając swój pakiet akcji do 9,48 proc." - dodano.
"Nie znam roli ministra skarbu państwa ani prezesa Giełdy Papierów Wartościowych w prywatyzacji Ciechu. NIK ocenia jedynie proces prywatyzacji, inne ustalenia pozostawiamy innym organom" – dodał we wtorek Kwiatkowski.
Dziennikarze pytali prezesa NIK też o spotkania z Janem Kulczykiem, o których opinia publiczna dowiedziała się w związku z tzw. aferą podsłuchową. Na spotkaniach miała być mowa o prywatyzacji Ciechu. Kwiatkowski w odpowiedzi podkreślił, że jego spotkanie miało miejsce już po tej prywatyzacji, a kontrola NIK dotycząca wielkich prywatyzacji była planowana już wcześniej.
"Jeśli dowolne spotkanie z kimkolwiek rzutowałoby na pracę instytucji, to by źle świadczyło. Wiele spotkań odbywam, w dowolnych miejscach, a te spotkania nie mają wpływu na funkcjonowanie Izby" - powiedział.
"Wszelkie insynuacje co do tego, że jakiekolwiek rozmowy moje lub kogoś z NIK mogłyby rzutować na pracę NIK są tylko nieuprawnionymi insynuacjami, które ucinają wszelkie dyskusje na ten temat. Gdyby informacja o możliwych zarzutach mogłaby skutkować moim odejściem, to uniemożliwiłoby prace całej instytucji. Także kontrolerzy powinni mieć pewność, że mogą prowadzić kontrole bez nacisków z zewnątrz" - dodał.
NIK oceniła w opublikowanym we wtorek raporcie, że działania prywatyzacyjne ministra skarbu w latach 2012-2014 były zgodne z misją i celami strategicznymi, przyjętymi przez Radę Ministrów. Na 15 skontrolowanych projektów prywatyzacyjnych, o łącznej wartości 13,3 mld zł, nie stwierdzono "istotnych" nieprawidłowości w przypadku 11 transakcji.
"NIK wskazuje jednak, że akcje czterech spółek sprzedano po cenach, które nie oddawały ich faktycznej wartości. Stwierdzone nieprawidłowości potwierdzają - wskazywaną już po raz kolejny przez NIK - potrzebę wprowadzenia niezależnej weryfikacji autorskich wycen wartości spółek dokonywanych przez doradców zatrudnianych przy prywatyzacji" - podkreśliła Izba.
Jak dodano, determinacja MSP w dążeniu do zawarcia transakcji prywatyzacyjnych spowodowała sprzedaż akcji czterech spółek po cenach - jak podkreślono - "nie oddających ich faktycznej wartości".
Z raportu wynika, że Izba stwierdziła "istotne" nieprawidłowości w przypadku sprzedaży: 85 proc. akcji Kopalni Węgla Brunatnego Adamów, 85 proc. udziałów spółki Meble Emilia, 86,92 proc. akcji Zakładów Górniczo-Hutniczych Bolesław i sprzedaży na GPW 37,9 proc. akcji Ciechu w trybie odpowiedzi na wezwanie do sprzedaży.
Izba zaznaczyła ponadto, że w przypadku pozostałych skontrolowanych transakcji, m.in. sprzedaży giełdowej akcji PGE, ZE Pątnów-Adamów, PHN, ZA Tarnów-Mościce i Energi, a także umorzenia akcji właścicielskich Polskiego Holdingu Farmaceutycznego, dalszej sprzedaży akcji PKO Banku Polskiego, odpowiedzi na wezwanie do sprzedaży akcji BGŻ i umowy sprzedaży akcji Siarkopolu kontrolerzy nie stwierdzili poważniejszych nieprawidłowości.
"Minister Skarbu Państwa już na początku swojego urzędowania zapowiedział gruntowną weryfikację podjętych wcześniej działań prywatyzacyjnych, nie tylko zbycia czterech spółek opisanych w raporcie NIK. Analiza transakcji sprzedaży akcji spółek Skarbu Państwa z ostatnich lat pozwoli na rzetelną ocenę tych procesów i finalnych decyzji" - oświadczył we wtorek resort skarbu, komentując raport NIK.
"Podejmowane przez Ministra Skarbu Państwa działania są przejawem troski o przejrzystość wszystkich procesów oraz działań rynkowych podejmowanych przez MSP. Niezależnie od działań MSP prywatyzacja Ciechu jest przedmiotem śledztwa prowadzonego przez prokuraturę. Wszelkie działania wyjaśniające sprawę będą podejmowane w porozumieniu i współpracy z odpowiednimi organami ścigania oraz nadzorującymi rynek finansowy" - dodał resort. (PAP)
