Współwłasność gruntu zamiast użytkowania wieczystego? Rząd szykuje prawną rewolucję
Współużytkownicy gruntów wieczystych zabudowanych wielolokalowymi budynkami mieszkalnymi zamiast udziałów w prawie użytkowania otrzymają prawo współwłasności gruntu - przewiduje projekt nowelizacji ustawy o użytkowaniu wieczystym autorstwa Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.
Jak poinformował resort, projekt zostanie skierowany do konsultacji i uzgodnień w drugiej połowie br.
Ministerstwo argumentuje, że aktualny stan prawny, w którym lokal jest objęty własnością, ale przypadający mu udział w gruncie pod budynkiem - prawem użytkowania wieczystego, powoduje liczne problemy.
"W szczególności utrudnione, a czasem nawet niemożliwe, jest przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu na rzecz (jednego z) właścicieli lokali, w sytuacji gdy chociaż jeden z właścicieli lokali złoży sprzeciw wobec przekształcenia" - zaznacza resort. W takim przypadku sprawa trafia do sądu, co skutkuje znacznym spowolnieniem procesu przekształcenia.
Obecnie występują także problemy z opłatami rocznymi z tytułu użytkowania wieczystego gruntu - argumentuje MIB. Jak tłumaczy resort, szczególnie w dużych miastach wzrost wartości gruntu jest znaczący, a to pociąga za sobą wzrost wysokości opłat rocznych, którymi obciążani są współużytkownicy wieczyści. Często zdarza się, że nie wszyscy użytkownicy składają odwołanie od aktualizacji opłaty. W takim przypadku dochodzi do sytuacji, kiedy właściciele lokali w tym samym budynku płacą opłaty roczne za grunt w różnej wysokości.
"W celu rozwiązania problemów przy wykonywaniu prawa współużytkowania wieczystego i przekształcaniu tego prawa we własność, zaproponowano ustawowe przekazanie prawa własności gruntu na rzecz właścicieli lokali" - tłumaczy MIB.
Resort wskazuje, że projektowane rozwiązania znajdą zastosowanie jedynie wobec współużytkowników wieczystych gruntów zabudowanych wielolokalowymi budynkami mieszkalnymi, w których funkcjonują wspólnoty mieszkaniowe, gdyż proces przekształceń prawa użytkowania wieczystego we własność na pozostałych gruntach zabudowanych na cele mieszkaniowe nie stwarza komplikacji.
Takie przekształcenie, w myśl ustawy, miałoby być odpłatne. Osoby, które staną się z mocy prawa właścicielami gruntów będą zobowiązane do uiszczania należności za przekształcenie w formie opłat cyklicznych, w wysokości porównywalnej do wysokości opłat rocznych obecnie wnoszonych za użytkowanie wieczyste. Opłaty cykliczne miałyby być uiszczane przez okres, na który ustanowione było prawo użytkowania wieczystego.
Wysokość opłaty będzie odpowiadała wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, obowiązującej w dniu przekształcenia, czyli w dniu wejścia w życie ustawy, co resort planuje na 1 stycznia 2017 r. Autorzy projektu wskazują, że okres uiszczania opłat może być niekiedy długi, dlatego przewidzieli możliwość ich waloryzacji przy zastosowaniu wskaźników cen nieruchomości ogłaszanych co kwartał przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
W projekcie ustawy przewidziano również możliwość uiszczenia odpłatności jednorazowo. Jeśli nowy właściciel zdecyduje się na taką opcję, dotychczasowi właściciele - Skarb Państwa oraz gminy - będą mogli mu udzielić 50-proc. bonifikaty od tych opłat.
Jak podkreśla Ministerstwo, najważniejszą korzyścią z ustawy dla właścicieli lokali w budynkach wielolokalowych, będzie przewidywalność wysokości opłat z tytułu przekształcenia, które zastąpią zmienne - często gwałtownie zwiększające się - opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.
PAP/ as/