Porozumienie w sprawie szlaku Odra-Łaba-Dunaj
Udrożnienie żeglowności, połączenie jednym szlakiem wodnym trzech rzek: Odry, Łaby i Dunaju oraz aplikacja o środki unijne w tej sprawie - to cel porozumienia, które we wtorek w Warszawie podpisali odpowiedzialni za transport wodny ministrowie z Polski, Czech i Słowacji.
Memorandum zostało podpisane przez ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marka Gróbarczyka, ministra transportu Czech Dana Toka oraz ministra transportu i budownictwa Słowacji Arpada Erseka.
Ministerstwo gospodarki morskiej tłumaczy, że głównym celem porozumienia o intensyfikacji współpracy ws. przywrócenia pełnej żeglowności na rzekach Odra, Łaba i Dunaj będą wspólne działania w Unii Europejskiej na rzecz rewizji TEN-T (transeuropejskich sieci transportowych) i wpisania tych dróg wodnych do sieci.
Minister Gróbarczyk wyjaśnił, że w tym celu powstanie grupa robocza, a następnie komisja wspólna, której zadaniem będzie znalezienie finansowania dla tego przedsięwzięcia. Dodał, że intencją sygnatariuszy memorandum jest to, by jeszcze przed 2023 r. złożyć aplikację o finansowanie z UE i rozpocząć negocjacje z Komisją Europejską.
Gróbarczyk wskazał, że w przypadku Polski i Czech kluczową inwestycją ma być budowa kanału Koźle-Ostrawa, który będzie polską częścią drogi wodnej do Dunaju. Minister poinformował, że koszt tej inwestycji, po polskiej stronie, szacowany jest na ok. 1,6 mld zł.
Szef resortu gospodarki morskiej mówił w zeszłym roku, że Górna Odra zostanie dostosowana do parametrów czwartej klasy żeglowności w 2020 r. W ramach budowy tzw. Odrzańskiej Drogi Wodnej w latach 2021-30 planowane jest m.in. wybudowanie kanału Koźle-Ostrawa.
Minister transportu Czech Dan Tok podkreślił na konferencji, że z perspektywy jego kraju największym priorytetem jest zwiększenie żeglowności Łaby i Odry. Poinformował, że na Łabie mają być budowane dwie śluzy, które pozwolą na żeglowność tą rzeką przez 360 dni w roku. Inwestycja kosztować będzie 1 mld koron czeskich. Czeski rząd przygotowuje też szerokie studium wykonalności dot. zwiększenia żeglowności Odry, Łaby i Dunaju.
Minister transportu i budownictwa Słowacji Arpad Ersek podkreślił, że w przypadku jego kraju, priorytet ma Dunaj. Poinformował, że rząd słowacki otrzymał już z UE 500 mln euro na konieczne inwestycje, prowadzone są też studia wykonalności, co do kolejnych.
Dunaj jest też priorytetem Węgier. Obecny na konferencji wiceminister rozwoju narodowego Węgier Laszlo Mosoczi podkreślił, że ponad 5 proc. międzynarodowego transportu odbywa się właśnie na tej rzece. Dlatego też oprócz udrożnienia szlaku, rząd węgierski planuje budowę kilku portów rzecznych.
Ersek dodał, że chciałby też, aby w przyszłości w ramach międzynarodowych szlaków wodnych znalazło się połączenie Węgier z Serbią przez rzekę Cisę.
Wtorkowe spotkanie ministrów państw Grupy Wyszehradzkiej (V4) odbyło się z polskiej inicjatywy. Nasz kraj pełni obecnie prezydencję w grupie. Ministrowie rozmawiali o: znaczeniu żeglugi śródlądowej w korytarzach sieci TEN-T, perspektywach włączenia polskich śródlądowych dróg wodnych do korytarzy sieci TEN-T, rozwoju transportu intermodalnego czy roli transportu wodnego śródlądowego w rozwoju korytarzy transportowych.
Na terytorium Polski, znajdują się odcinki trzech głównych szlaków wodnych. Droga wodna E30 - przebiegająca Odrzańską Drogą Wodną, łączącą Morze Bałtyckie w Świnoujściu z Dunajem w Bratysławie; droga wodna E40 - łącząca Morze Bałtyckie od Gdańska z Morzem Czarnym w Odessie; droga wodna E70 - łącząca Odrę z Zalewem Wiślanym i stanowiąca część europejskiego szlaku komunikacyjnego wschód-zachód łączącego Kłajpedę z Rotterdamem.
