Oświadczenie Narodowego Banku Polskiego

W lipcu 2013 roku prezes NBP poprosił ministra spraw wewnętrznych o spotkanie w celu omówienia zagadnień związanych z bezpieczeństwem obrotu gotówkowego, w tym w szczególności modernizacji zabezpieczeń banknotów powszechnego obiegu przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych oraz poinformowania o przetargu na produkcję monet obiegowych 1, 2 i 5groszy.

W czasie prywatnej części rozmowy Marek Belka informował Bartłomieja Sienkiewicza o braku współpracy ze strony ministra finansów przy ważnych z punktu widzenia NBP kwestiach dot. stabilności finansowej Polski (ustawa o Radzie Ryzyka Systemowego, porządkujące zmiany w ustawie o NBP) oraz o możliwościach wsparcia przez NBP krajowego systemu finansowego w przypadku wystąpienia zawirowań na rynkach finansowych, co czynił już NBP na początku kryzysu finansowego oraz czynią inne banki centralne na świecie.

Prezes NBP stoi na stanowisku, że brak ustawy o Radzie Ryzyka Systemowego i zmian w ustawie o NBP zmniejsza odporność finansową Polski w przypadku, gdyby w przyszłości doszło do kryzysu finansowego.

Z prawie dwugodzinnej rozmowy zostały opublikowane wyrwane z kontekstu kilkuminutowe fragmenty, które rozmowy m.in. o stabilności systemu finansowego - poprzez manipulację - próbują przedstawić jako przekroczenie uprawnień prezesa NBP, co nigdy nie miało miejsca.

Prezes NBP wyraża głębokie ubolewanie z powodu języka używanego w czasie tej prywatnej rozmowy i przeprasza wszystkich, którzy zostali dotknięci i urażeni.

Biuro Prasowe NBP informuje, że merytoryczne aspekty rozmowy Marka Belki z Bartłomiejem Sienkiewiczem z lipca 2013 roku były wielokrotnie publicznie poruszane w czasie konferencji prasowych, wywiadów i komentarzy prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz raportach, komunikatach i analizach NBP.

Dodatkowe informacje dot. poszczególnych kwestii poruszonych w trakcie rozmowy znajdą Państwo poniżej:

1. Interwencje banków centralnych na rynku skarbowych papierów wartościowych (SPW):

Minister finansów Jacek Rostowski poruszył ten temat publicznie na początku 2012 roku, wskazując na istnienie możliwości interwencji NBP na rynku skarbowych papierów wartościowych. NBP opublikował wówczas komunikat dostępny na stronie internetowej banku: http://nbp.pl/home.aspx?f=/aktualnosci/wiadomosci_2012/in02.html;

Interwencje banków centralnych na rynkach SPW nie są obecnie działaniem nadzwyczajnym. Po wybuchu kryzysu finansowego w 2008 roku stały się praktyką np. w Stanach Zjednoczonych, Japonii, czy w strefie euro.

Zakupy SPW przez banki centralne nie muszą być równoznaczne z finansowaniem deficytu budżetowego. Przykładowo NBP skupował SPW, aby zasilić banki komercyjne w płynność bezpośrednio po wybuchu kryzysu w roku 2008. Natomiast w ostatnich latach w strefie w euro w sytuacji silnych wzrostów rentowności SPW, bank centralny interweniował, działając na rzecz stabilności finansowej.

13 kwietnia 2014 roku w Waszyngtonie prezes NBP powiedział, że NBP przygotowuje niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej. Zaznaczył, że bank centralny nie planuje ich użycia, ale szykuje je na wypadek, gdyby była potrzeba interwencji.

NBP nie wypracował także zysku w 2013 roku (wynik finansowy NBP wyniósł zero), co oznacza, że nie zasilił w tym roku budżetu państwa (95% zysku bezpośrednio trafia do budżetu państwa).

1. Stosunek ministra finansów Jacka Rostowskiego do NBP i RPP.

W pierwszej połowie 2013 roku minister finansów obwiniał NBP i RPP za spowolnienie wzrostu gospodarczego i złą sytuację budżetową oraz naciskał na szybkie obniżki stóp procentowych. Bank centralny nie reagował wówczas na te naciski. Brak porozumienia pomiędzy resortem finansów a NBP dotyczył także postulowanych przez NBP zmian w prawie dot. powołania Rady Ryzyka Systemowego, czy nowelizacji ustawy o NBP.

Opublikowany przez MF projekt założeń ustawy o NBP Prezes NBP omówił m.in. w wywiadzie udzielonym Obserwatorowi Finansowemu w sierpniu 2013 roku: http://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/rotator/instrumenty-nbp-lepiej-ze-soba-zagraja/

1. Powołanie Rady Ryzyka Systemowego

W lipcu 2012 roku prezes Narodowego Banku Polskiego zapowiedział w Sejmie powołanie Rady Ryzyka Systemowego, do czego obligują Polskę przepisy Unii Europejskiej. Zgodnie z przepisami Rada Ryzyka Systemowego powinna działać w Polsce od połowy 2013 roku.

Ustawa o Radzie Ryzyka Systemowego nie została wciąż uchwalona.

1. Kwestia „udomowienia” banków w Polsce, była wielokrotnie poruszana przez Prezesa NBP m.in w czasie konferencji po posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej w listopadzie 2011 roku:http://www.youtube.com/watch?v=VNRQgB4vDRg&list=PLE37C73CEC1E1E930&index=30

   1. Prognozy dot. rozwoju sytuacji gospodarczej w Polsce są zgodne z „Raportem o Inflacji” oraz projekcją PKB i inflacji z lipca 2013 r. http://nbp.pl/home.aspx?f=/polityka_pieniezna/dokumenty/raport_o_inflacji.html

2. Kwestia kosztów produkcji monet 1,2 i 5 groszy została przedstawiona w poniższych komunikatach NBP:

http://nbp.pl/home.aspx?f=/aktualnosci/wiadomosci_2013/projekt-ustawy-zaokraglanie-platnosci.html

http://nbp.pl/home.aspx?f=/aktualnosci/wiadomosci_2013/2013_10_31_komunikat.html

Narodowy Bank Polski