Przenoszą choroby, są uciążliwe i... pożyteczne
Komary, choć są uciążliwe i mogą przenosić groźne choroby, w przyrodzie są potrzebne – ocenia entomolog prof. Stanisław Ignatowicz. Są pożywieniem dla ptaków i nietoperzy, ich larwy oczyszczają wody stojące, a osobniki dorosłe zapylają rośliny.
Jak wyjaśnił prof. Stanisław Ignatowicz z Katedry Ochrony Roślin Instytutu Nauk Ogrodniczych SGGW w Warszawie, komary są dość prymitywnymi owadami, które przystosowały się do środowiska ludzkiego. Choć słabo latają i unikają przestrzeni otwartych oraz wietrznych, to poruszają skrzydłami z częstotliwością ponad 600 ruchów na sekundę.
Komar tygrysi nadciąga z południa _
W Polsce mamy aż 49 gatunków komarów, choć nie wszystkie kłują ludzi. Te, które atakują, to przede wszystkim: komar brzęczący (Culex pipiens), widliszek (Anopheles), doskwier pastwiskowy (Aedes vexans) i komary z rodzaju Culiseta.
Być może w tym roku zostanie stwierdzony w Polsce komar azjatycki zwany tygrysim. W ostatnich latach został zauważony w Niemczech, Czechach i Słowacji, ale w tych krajach jeszcze się nie osiedlił. Wyraźnie się ociepla, więc może przedostać się do naszego kraju i w nim zimować – uważa prof. Ignatowicz.
Ten gatunek komara lubi małe zbiorniki wodne gęsto porośnięte roślinnością. Może rozwinąć się do dorosłej postaci nawet w tak małych zbiornikach, jak poidełko z wodą dla ptaków czy puszka po śledziach wypełniona stojącą wodą. Osobniki dorosłe za dnia przebywają w wilgotnych zakrzewieniach, blisko ziemi.
Jest to bardzo agresywny i niewybredny komar. Atakuje ludzi i zwierzęta od wczesnego ranka i znowu od późnego popołudnia – wyjaśnia entomolog.
Przenoszą choroby
Komar tygrysi jest doskonałym wektorem wirusów wywołujących różne choroby pochodzenia tropikalnego: denga, zika, żółta febra, gorączka Zachodniego Nilu.
W ogóle komary są owadami, które mogą przenosić czynniki wywołujące groźne choroby, w tym boreliozę przypisywaną głównie kleszczom. Przenoszą mikroorganizmy chorobotwórcze z ptaków domowych i dziko żyjących na zwierzęta domowe i ludzi.
Komar widliszek, który występuje w Polsce, może na przykład wywołać malarię. W naszym kraju ostatnie zachorowania na tę chorobę stwierdzono na Żuławach w latach 60. XX wieku.
Posiłek samicy
Samice i samce komarów żywią się nektarem i sokami roślin. Samce nie potrafią przebić skóry i odżywiają się tylko wyciekającym sokiem roślin i nektarem kwiatów.
Samice przed wytworzeniem jaj potrzebują dużo białka. Wtedy kłują gospodarza, aby pobrać z niego krew bogatą w białka i aminokwasy – wyjaśnia prof. Ignatowicz.
Posiłek samicy komara zaczyna się od przekłucia skóry żywiciela kłujką znajdującą się w aparacie gębowym. Potem samica wpuszcza w skórę ofiary ślinę zawierającą środek znieczulający i substancję zapobiegającą krzepnieniu krwi (antykoagulant).
Następnie pobiera tak dużo krwi, aż wypełni wole. Ślina samicy zawiera substancje, które najczęściej powodują miejscowe odczyny zapalne, silnie swędzące obrzęki i zaczerwienienia.
Wilgotna zima sprzyja
Choć liczba komarów może wydawać się duża, a ich ataki porównywalne do inwazji, w rzeczywistości sytuacja nie wygląda źle.
Komary rozwijają się od wczesnej wiosny w wodach stojących - w jeziorach, stawach, oczkach i zastoinach wodnych, rowach z wodą. Im więcej takich miejsc, tym więcej komarów wiosną i latem.
Według entomologa ostatnia jesień i zima 2023/2024 r. były wilgotne, a w poprzednich latach raczej suche, stąd w tym roku mamy więcej komarów.
Jednak nie jest to nadzwyczajna plaga, ale normalna sytuacja – ocenił naukowiec.
Rola w przyrodzie
Jak zaznaczył badacz, każdy gatunek ma określone miejsce w przyrodzie i odgrywa w niej ważną rolę – również komary. Ich larwy oczyszczają wody stojące – filtrują wodę i odsączają z niej cząstki organiczne i mikroorganizmy wodne (glony, bakterie, grzyby i pierwotniaki), którymi się żywią.
Dorosłe osobniki komarów zapylają rośliny podczas pobierania z nich nektaru i soków. Do tego, larwy są pokarmem wielu zwierząt wodnych – ryb i płazów. Natomiast osobniki dorosłe są zjadane przez jerzyki i nietoperze.
PAP/bz
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Rząd dzieli Orlen: Bez dominacji na rynku gazu
Paliwa na wakacje. „Zalecamy zatankowanie do pełna”
