Bruksela chce podwyższenia wieku emerytalnego w Polsce

Komisja Europejska zaleciła w środę Polsce stworzenie systemu podwyższającego rzeczywisty wiek przechodzenia na emeryturę. Jej zdaniem ma to kluczowe znaczenie dla polskiego rynku pracy, jak również dla wzrostu PKB.

KE opublikowała w środę rekomendacje dla poszczególnych krajów UE, w których zawarła wytyczne dotyczące polityki gospodarczej na najbliższe 12-18 miesięcy.

Rekomendacje dla Polski dotyczą m.in. konieczności zapewnienia „adekwatnej wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych i stabilności systemu emerytalnego przez wprowadzenie środków służących podwyższaniu rzeczywistego wieku przejścia na emeryturę i przez reformę preferencyjnych systemów emerytalno-rentowych”.

Zdaniem KE Polska powinna podjąć działania, które doprowadzą do zwiększenia uczestnictwa w rynku pracy, w tym przez poprawę dostępu do opieki nad dziećmi i do opieki długoterminowej, oraz w celu likwidacji utrzymujących się przeszkód dla bardziej trwałych form zatrudnienia. KE zaleca też „wspieranie wysokiej jakości edukacji i rozwijanie umiejętności odpowiadających potrzebom rynku pracy, zwłaszcza poprzez kształcenie dorosłych”.

Komisja informuje, że do 2017 r. średni wiek przejścia na emeryturę zwiększał się, do czego przyczyniły się wcześniejsze reformy, takie jak wycofanie możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę i stopniowe podnoszenie ustawowego wieku emerytalnego. W 2018 r. średni wiek przejścia na emeryturę zmniejszył się zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet, co było związane z obniżeniem ustawowego wieku emerytalnego pod koniec 2017 r.

Zdaniem unijnych urzędników, w związku ze zmniejszaniem się liczby ludności w wieku produkcyjnym w Polsce dalszy wzrost rzeczywistego wieku przejścia na emeryturę ma kluczowe znaczenie dla uczestnictwa w rynku pracy, a tym samym dla wzrostu gospodarczego.

Niezwykle ważne jest także zapewnienie adekwatnej wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych i zapobieganie ubóstwu osób w starszym wieku, a przez to poprawa stabilności fiskalnej systemu emerytalnego. Wprowadzone jesienią 2017 r. obniżenie ustawowego wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn będzie miało poważny niekorzystny wpływ na wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych oraz spowoduje znaczące różnice w poziomie świadczeń otrzymywanych przez kobiety i przez mężczyzn. Istniejące preferencyjne systemy emerytalne wiążą się z kosztami budżetowymi i zmniejszają mobilność pracowników między sektorami - informuje KE.

Unijni urzędnicy wskazują również, że specjalny system zabezpieczenia społecznego rolników, który otrzymuje z budżetu państwa dotacje w wysokości ok. 0,8 proc. PKB, „hamuje mobilność pracowników i przyczynia się do ukrytego bezrobocia w sektorze rolnictwa”.

Komisja zarekomendowała również Polsce wzmocnienie innowacyjności gospodarki, w tym poprzez wspieranie instytucji badawczych i ich ściślejszej współpracy z przedsiębiorstwami. Jej zdaniem polityka gospodarcza w kontekście inwestycji powinna być skierowana na innowacje, transport, infrastrukturę energetyczną i cyfrową, opiekę zdrowotną oraz czystszą energię. Komisja zaleca też „poprawę jakości regulacji, w szczególności poprzez zwiększenie roli konsultacji społecznych i konsultacji publicznych w procesie legislacyjnym”.

W zaleceniach dla Polski znalazły się też zalecenia o charakterze makroekonomicznym. Bruksela rekomenduje Polsce „podjęcie dalszych działań w celu zwiększenia efektywności wydatków publicznych, w tym przez reformę procesu budżetowego”. Chce też, aby „nominalna stopa wzrostu publicznych wydatków pierwotnych netto nie przekroczyła 4,4 proc. w 2020 r.”.

PAP, MS