PODRÓŻ NA WEEKEND: Kreta jak z bajki
Z danych lotniskowych i rezerwacji hotelowych wynika, że Grecja z każdym rokiem przyjmuje coraz więcej gości. Ocenia się, iż tylko w tym roku liczba turystów przekroczy 30 milionów. Wszystko przez spadek cen w Grecji i niestabilną sytuację w Turcji, będącej dotąd jednym z najchętniej wybieranych kierunków.
Kreta była centrum cywilizacji Minojskiej, a nawet pierwszą cywilizacją w Europie. Dziś stanowi żywą legendę zamierzchłych czasów. Większość tutejszej ziemi stanowią góry, zajmując 80 proc. powierzchni, ze szczytem Pachnes (2452 m n.p.m.), znajdującym się w paśmie górskim Lefka Ori (Góry Białe), które nazwę swoją zawdzięczają szczytom ośnieżonym zimą, ale jasnym również latem za sprawą wapiennych skał, zktórych są zbudowane.
To wyspa żyjąca w ruchu. Dosłownie. Według naukowców obecnie przesuwa się na południe z prędkością ok. centymetra na ćwierć wieku. Ten ruch odbywa się także w pionie, o czym świadczy fakt, iż zachodnia część wyspy unosi się, podczas gdy wschodnia zanurza się w głąb, a różnice te podaje się już w metrach. Stąd starożytne porty dziś leżą na skałach jak ten w Falasarnie, a wschodnie na morskim dnie, jak Olus.
Wyspę odwiedzali rudobrodzi piraci: Barbarossa, Aruj i Khayrad’din. Kreta była ich systematycznym przystankiem w podbojach od Dżerby, po Grecję i Hiszpanię. Za ich sprawą pod koniec XVI wieku ucierpiała Sitia, Paleochora, czy Chania.
Świadectem bogatej historii są ruiny pałaców minojskich w Knossos, Fajstos, Malii czy Káto Zákros. Do tego kilkugodzinny spacer wąwozem Samaria, jednym z najdłuższych w Europie, pełen rzadkich ptaków, pachnących roślin, niewielkich strumieni. Szczęściarze być może spotkają górską dziką kozę Kri-Kris, żyjącą właśnie w tym właśnie zakątku. Poszukiwacze przygód powinni udać się w stronę jaskiń, zwłaszcza popularnej jaskini Dikte.
Kręte drogi, okalane skałami i morzem, nierzadko pełne spadających kamieni i pędzących aut, zdobią przydrożne kapliczki, symbol dziękczynienia lub prośby. Od tych, co przeżyli i za tych, co stracili życie w tym miejscu.
Do najsłynniejszych miast Krety należy Heraklion, stolica wyspy. Tu tworzył Dedal, straszył Minotaur, a dziś dzieło wieńczy Pałac Króla Minosa, najstarszy minojski, zwany też labiryntem. Chania, kolejne niezwykle miejsce, z Weneckim Portem, niepowtarzalnym miastem, gdzie wpływy tureckich oraz weneckich architektów dopełniają się wzajemnie. W Retimno wszystkie drogi prowadzą ku fortyfikacjom wzniesionym przez Wenecjan. Obok Port Wenecki z piękną latarnią i Forteca.
Wąskie uliczki miast wypełniają turyści, jednak nie trudno zauważyć starszych dam w czerni, przysiadających na progu swych domostw. I nie jest to tylko kwestia przemijania, żałoby po zmarłym małżonku, a kultury wspólnego, dostojnego przebywania. Panowie zaś w bramach, przy otwartych oknach oddają się ekscytującej grze tavli, w której znajomość rachunku prawdopodobieństwa może zapewnić wygraną.
Do tego Komboloi, nawleczone koraliki, rytmicznie przekładane w dłoniach mężczyzn, niczym różaniec. Ich tradycja sięga okresu okupacji Otomańskiej.
Domy zdobią tu zbrojeniowe druty. To nic innego jak urok tradycji, w której rodziny żyją wspólnie, pokoleniowo, a każde kolejne piętro staje się domem jednego z synów. To również możliwość obejścia płacenia podatków, ale ten temat się delikatnie pomija.
Kręte uliczki miast, liczne tawerny, zjawiskowe porty. Kreta to wyspa z bajki, takiej o morzu, piratach i złocie. O wielkich kulturach kształtujących nasz świat.
To bajka o owocach morza, moussace i bakłażanach, których aromat towarzyszy każdego dnia. Gorącej kawie, mrożonym frappe i baklavas. Doskonałych serach myzithra, graviera, halloumi czy feta. Schłodzonym winie, greckiej muzyce, z poezją i lirą w tle.
Andżelika Przybek
»» Inne propozycje PODRÓŻY NA WEEKEND czytaj tutaj:
PODRÓŻ NA WEEKEND: Smaki i smaczki Pragi
PODRÓŻ NA WEEKEND: Albania – wycieczka w czasie
PODRÓŻ NA WEEKEND: Wenecja – znikający cud
PODRÓŻ NA WEEKEND: Chillout na Cabo Verde
