Deloitte: PKN Orlen, PKO BP i PZU na czele największych spółek Europy Środkowej

Mimo gorszych wyników, PKN Orlen kolejny rok z rzędu znalazł się na czele listy największych firm w Europie Środkowej. PKO BP pozostaje największym bankiem regionu, a PZU ubezpieczycielem. Te trzy spółki są niekwestionowanymi liderami w regionie. Polska zwiększyła także swoją reprezentację w zestawieniu o trzynaście firm i niezmiennie utrzymuje pozycję numer jeden pod względem liczby spółek (182 polskich firm wśród 500). To główne wnioski płynące z dziesiątej, edycji rankingu „CE Top 500”, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte.

500 największych firm – analiza 2015 r.

Firma Deloitte przeprowadziła analizę największych firm w 18 krajach Europy Środkowej i na Ukrainie („CE Top 500” - 500 firm oraz dodatkowo 50 banków i 50 ubezpieczycieli). Wyniki pokazują, że w 2015 r. przychody 500 największych firm w regionie wyniosły ogółem 685 mld euro, co oznacza wzrost o 1,7 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

W rankingu podsumowującym 2015 r. aż 66,6 proc. przedsiębiorstw zanotowało lepsze wyniki niż rok wcześniej (w 2014 było to 52 proc.). Największą spółką Europy Środkowej pozostaje PKN Orlen, który pod względem przychodów dystansuje węgierski MOL o prawie 8 mld euro. Polski gigant zanotował jednak spadek przychodów o 17,2 proc., a jego konkurent o 15,6 proc. „Obserwowane od dwóch edycji rankingu spadki w branży zasobów naturalnych są wynikiem spadających cen ropy naftowej na światowych rynkach. W efekcie tych spadków oraz w połączeniu ze wzrostem w branży motoryzacyjnej zmniejsza się dystans pomiędzy MOL i Škoda Auto” – wyjaśnia Patryk Darowski, wicedyrektor w Dziale Doradztwa Finansowego Deloitte. „W pierwszej dziesiątce pojawiły się dwa nowe podmioty: Volkswagen Slovakia i GE Infrastructure CEE z Węgier, które zastąpiły ukraiński Metinvest i polski Lotos” – dodaje. Tuż za pierwszą dziesiątką uplasował się natomiast chorwacki Agrokor, po znaczącym awansie z 22. pozycji, dzięki przejęciu grupy Mercator.

Tak jak przed rokiem, wśród 500 największych firm regionu, najwięcej podmiotów pochodzi z Polski (182). To o 13 więcej niż w poprzedniej edycji zestawienia i jest to jednocześnie największy wzrost liczby podmiotów na liście wśród wszystkich badanych krajów. Na kolejnym miejscu znalazły się Czechy, reprezentowane przez 74 podmioty, a zaraz za nimi Węgry (67 spółek).

Na tle przeciętnej rocznej dynamiki przychodów w 2015 roku najlepiej wypadają Czechy (6,9 proc.). Na następnych pozycjach znalazły się Węgry i Rumunia (po ok. 6 proc.).

Duży wzrost przychodów w 2015 roku odnotował sektor wyrobów przemysłowych (o 7,4 proc.), którego reprezentacja wyniosła aż 126 spółek, co daje tej branży ponad 25-procentowy udział. Wzrost ten branża zawdzięcza przede wszystkich przedsiębiorstwom motoryzacyjnym, które poprawiły swoje przychody aż o 12,9 proc. Jednak największy udział ilościowy wciąż należy do spółek z branży dóbr konsumpcyjnych i transportu (183 firmy). Liczba przedsiębiorstw z sektora energetycznego zmalała z kolei w ciągu roku ze 139 do 133 firm.

500 największych firm – analiza IQ 2016 r.

„Rok 2015 był znacznie lepszy pod względem wyników największych firm w regionie w porównaniu do 2014 roku, ale pierwszy kwartał tego roku wskazuje na osłabienie tej tendencji. Przeciętna zmiana przychodów w euro była ujemna i wyniosła -3,3 proc. w porównaniu do wzrostu na poziomie 1,7 proc. w analogicznym okresie w 2015 r. Odsetek przedsiębiorstw, które w pierwszym kwartale 2016 roku odnotowały wzrost przychodów w porównaniu do pierwszego kwartału 2015 roku, wyniósł mniej niż 40 proc. (w ubiegłorocznej edycji rankingu odsetek spółek notujących wzrosty przychodów w pierwszym kwartale 2015 r. w porównaniu z pierwszym kwartałem 2014 r. wyniósł 55 proc.). Te wskaźniki nie muszą jednak decydować o kondycji firm w całym roku – mówi Tomasz Ochrymowicz, Partner Zarządzający Działem Doradztwa Finansowego Deloitte.

W przypadku polskich spółek wzrost o 3,3 proc. w 2015 roku zamienił się w I kwartale 2016 r. na spadek o 3,8 proc. (który częściowo wyjaśnia deprecjacja złotówki – zmiana mediany przychodów w PLN była dodatnia i wyniosła 1 proc.). Nie bez znaczenia mogą być w tym kontekście dane GUS pokazujące, że po raz pierwszy od ponad dwóch lat, w I kwartale 2016 r. nakłady brutto na środki trwałe miały ujemną dynamikę, czego przyczyn można upatrywać zarówno w oczekiwaniu na projekty inwestycyjne w ramach nowej puli funduszy unijnych, jak i w niepewności wobec kierunku polityki gospodarczej.

Ranking banków

Pierwsze miejsce wśród banków utrzymał PKO Bank Polski, a drugie Bank Pekao. Za nimi uplasował się czeski bank Česká spořitelna, zajmujący rok wcześniej 5. miejsce. Węgierski OTP Bank, który przed rokiem zajął 3. miejsce, spadł na piątą pozycję. W pierwszej dziesiątce znalazły się jeszcze trzy banki z Polski: Bank Zachodni WBK (7), mBank (8) oraz ING Bank Śląski (9).

W 2015 r. banki kontynuowały stabilny rozwój, czego efektem jest wzrost sumy aktywów pięćdziesięciu największych banków regionu o 5,8 proc. (2,3 proc. w 2014 roku). Aż 76 proc. spośród 50 analizowanych banków odnotowało wzrost aktywów wyrażonych w euro w 2015 roku, natomiast mediana zwrotu na kapitale własnym spadła nieznacznie z 8,9 proc. w 2014 r. do 8,5 proc. Największą reprezentację banków w rankingu miała Polska (15 banków), za nią uplasowały się Czechy (8 banków), a następnie Węgry i Rumunia (po 6 banków).

Ranking ubezpieczycieli

Ranking ubezpieczycieli pozostawał zdominowany przez podmioty z Polski (16) oraz Czech (10), stanowiące łącznie 52 proc. całego zestawienia. Podium tegorocznej edycji rankingu zajęli polscy ubezpieczyciele. Pierwsze miejsce niezmiennie pozostaje zarezerwowane dla PZU (wzrost składki przypisanej brutto o 8,8 proc.), na drugiej pozycji utrzymała się Ergo Hestia (wzrost składki o 8,0 proc.), natomiast trzecie miejsce należy do Warty, która wyprzedziła czeską Česká pojišťovna spadającą na miejsce piąte, ustępując jednocześnie miejsca Kooperativa pojišťovna.

W 2015 roku firmom ubezpieczeniowym udało się odwrócić negatywny trend i odnotowały one wzrost składki przypisanej brutto. Dla 50 największych spółek wzrosła ona o 4,5 proc. Mediana zwrotu na kapitale własnym ubezpieczycieli zmniejszyła się z poziomu 15,1 proc. w 2014 r. do 12,4 proc. w 2015 r.

Oprac. sek