Szwajcarzy przeciw suwerennemu pieniądzowi
Zdecydowana większość Szwajcarów odrzuciła w niedzielnym referendum zasadniczą reformę systemu bankowego, czyli koncepcję tzw. suwerennego pieniądza. Poparli natomiast wydawanie licencji szwajcarskim kasynom działającym online - wynika z sondaży exit poll
Aż 72 proc. głosujących wypowiedziało się przeciwko odebraniu bankom komercyjnym prawa do kreowania elektronicznego pieniądza przez udzielanie kredytów. Pieniądze klientów banki musiałyby - zgodnie z koncepcją suwerennego pieniądza - oddać pod kontrolę Szwajcarskiego Banku Narodowego (SNB).
Pieniądze te, których nie wciągano by do bilansów banków komercyjnych, byłyby więc bezpieczne w razie kryzysu. Bank centralny byłby gwarantem depozytów i decydowałby o wielkości akcji kredytowej, udzielając pożyczek bankom komercyjnym, a te następnie przekazywałyby je osobom prywatnym i firmom. Dzięki temu każdy pożyczony frank miałby zabezpieczenie w realnym pieniądzu. Agencja dpa podkreśla, że takiego systemu nie wprowadzono dotąd w żadnym kraju na świecie.
Reuters zwraca uwagę, że „wbrew powszechnemu przekonaniu większość pieniądza na świecie nie jest emitowana przez banki centralne, lecz jest kreowana przez komercyjnych kredytodawców, gdy udzielane przez nich pożyczki są większe niż depozyty ich klientów”.
Agencja podkreśla, że takie rozwiązanie, u którego podstaw leży założenie, iż większość kredytów będzie spłacana, jest podstawą globalnego systemu kapitalistycznego.
Zwolennicy suwerennego pieniądza argumentowali, że ich koncepcja nie tylko gwarantowałaby bezpieczeństwo oszczędności, lecz także zapobiegałaby kryzysom powodowanym np. przez nietrafione inwestycje banków komercyjnych. Przeciwnicy - w tym bank centralny, rząd i banki komercyjne - twierdzili natomiast, że suwerenny pieniądz byłby niebezpiecznym eksperymentem, mogącym zaszkodzić szwajcarskiej gospodarce. Większość Szwajcarów opowiedziała się za utrzymaniem dotychczasowego systemu.
W innym referendum Szwajcarzy przyjęli natomiast w niedzielę - większością ok. 75 proc. głosów, jak pokazują sondaże exit poll - proponowane przez rząd wydawanie licencji kasynom działającym online. Takie kasyna musiałyby odprowadzić do budżetu do 80 proc. zysków. Pozyskane w ten sposób środki mają być wykorzystane na realizację projektów humanitarnych, a także na zasilenie funduszu emerytalnego.
Agencja dpa zwraca uwagę, że - jak obliczono na Uniwersytecie Berneńskim - w zagranicznych kasynach online Szwajcarzy zostawiali dotąd rocznie 250 milionów franków. Teraz licencje mają dostawać tylko kasyna szwajcarskie, a zagraniczne kasyna online będą blokowane.
SzSz (PAP)
