Uwaga, precedens! Likwidacja zadłużonej gminy
Ze względu na zadłużenie gmina Ostrowice została zniesiona i włączona do gmin Drawsko Pomorskie i Złocieniec 1 stycznia 2019 r. To pierwszy taki wypadek w Polsce. Gmina została zlikwidowana na mocy specustawy.
Specustawę o szczególnych rozwiązaniach dotyczących gminy Ostrowice w województwie zachodniopomorskim przygotowaną przez MSWiA Sejm przyjął 5 lipca 2018 r., 13 lipca Senat nie zaproponował do niej poprawek, prezydent RP Andrzej Duda podpisał ją 20 lipca i obowiązywać zaczęła od 26 lipca. Zgodnie z jej zapisami to Rada Ministrów rozporządzeniem znosi gminę 1 stycznia 2019 r.
Wiceminister administracji i spraw wewnętrznych Paweł Szefernaker na lipcowym posiedzeniu Senatu tłumacząc potrzebę ustawowego rozwiązania dla Ostrowic, mówił że ”tu mamy do czynienia z gminą, która jest procentowo najbardziej zadłużona w skali kraju„.
Zaznaczył wówczas, że ”w obecnym systemie prawnym nie ma narzędzi do tego, żeby taka gmina mogła sama wyjść z tego rodzaju problemu„. Dodał, że gdyby chcieć tę gminę włączyć do sąsiednich na obecnych warunkach, „to gminy, które przejęłyby Ostrowice, przejęłyby też 50-milionowy dług” i to bez zaplecza prawnego. Szefernaker podkreślił, że chciałby, aby ustawa ws. zadłużonych Ostrowic, „była incydentem i żeby nie było kolejnych takich incydentów”.
Stosowne rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zniesienia i podziału gm. Ostrowice z dniem 1 stycznia 2019 r. weszło w życie 10 sierpnia. Zgodnie z tym dokumentem obszar likwidowanych Ostrowic podzielony został między gminy: Drawsko Pomorskie i Złocieniec.
Gmina Drawsko Pomorskie powiększyła swą powierzchnię o ponad 6,5 tys. ha, o obszary ewidencyjne: Borne, Dołgie, Donatowo, Grzybno, Jelenino, Ostrowice i Przytoń. Natomiast do gminy Złocieniec włączonych zostało ponad 8,5 tys. ha w obrębie ewidencyjnym: Chlebowo, Cieminko, Gronowo, Nowe Worowo, Płocie, Siecino, Smołdzięcino, Szczycienko i Śmidzięciono. Łącznie obie gminy zyskały ponad 2,5 tys. mieszkańców.
Zgodnie ze specustawą w listopadowych wyborach samorządowych mieszkańcy gminy Ostrowice nie głosowali na wójta i radę Ostrowic, lecz gmin, do których 1 stycznia 2019 r. zostali przyłączeni administracyjnie. Nowa kadencja samorządowa w Drawsku Pomorskim i Złocieńcu rozpoczyna się we wtorek.
Pierwsza sesja rady miejskiej w Drawsku Pomorskim, gdzie nastąpiła zmiana burmistrza, wyznaczona została przez komisarza wyborczego na 3 stycznia 2019 r. W Złocieńcu sesja odbędzie się 7 stycznia.
Zgodnie z ustawą dług zlikwidowanej gminy Ostrowice, który na koniec 2017 r. wynosił prawie 47 mln zł, co stanowiło 437 proc. jej dochodu, i obecnie przekracza 50 mln zł, przejmuje Skarb Państwa reprezentowany przez wojewodę zachodniopomorskiego.
Od 1 stycznia 2019 r. wojewoda będzie miał 14 dni na wezwanie wierzycieli do zgłaszania wierzytelności. Na stronie internetowej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie zostanie opublikowane stosowne obwieszczenie w tej sprawie. W ciągu trzech miesięcy wierzyciele będą zobowiązani odpowiedzieć na wezwanie. Wierzytelności niezgłoszone w terminie - wygasną.
Wojewoda ustali wysokość należności. Odbędzie się to nie wcześniej niż 12 miesięcy i nie później niż 15 miesięcy od zlikwidowania gminy Ostrowice. Wierzyciele będą mieć prawo do wniesienia sprzeciwu do właściwego sądu okręgowego. Skarb Państwa będzie reprezentować Prokuratoria Generalna.
Były wójt gminy Ostrowice Wacław M. i była skarbniczka gminy Krystyna K., podejrzani o jej zadłużenie m.in. w parabankach, w listopadzie 2016 r. usłyszeli zarzuty nadużycia i przekroczenia uprawnień, a także nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, doprowadzając do wyrządzenia gminie szkody wielkich rozmiarów. Akt oskarżenia trafił w maju 2018 r. do Sądu Okręgowego w Koszalinie. W grudniu rozpoczął się proces oskarżonych. Oboje nie przyznają się do winy.
Proceder działania na szkodę gminy, zadłużenia jej na co najmniej 38,5 mln zł, miał trwać od września 2008 r. do 25 października 2016 r. Oskarżonym grozi kara do 10 lat pozbawienia wolności.
Inga Domurat (PAP), sek