UE szykuje się na twardy Brexit
Państwa UE przyjęły we wtorek awaryjne rozwiązania prawne na wypadek wyjścia Wielkiej Brytanii z UE bez umowy. Chodzi o przepisy dotyczące przewoźników, studentów i innych korzystających z programu Erasmus, a także pracowników.
Przyjęliśmy legislację antykryzysową na wypadek gdyby brexit przebiegał bez umowy. To jest komplementarna część działań w stosunku do tych, które podejmujemy na poziomie krajowym - powiedział w Brukseli minister ds. europejskich Konrad Szymański.
Celem jest ograniczenie najpoważniejszych szkód spowodowanych przez brexit bez umowy, zwłaszcza w sektorach, w których perturbacje dla obywateli i przedsiębiorstw byłyby największe.
Chodzi o zabezpieczenie na poziomie europejskim dostępności do rynku usług transportowych dla polskich przewoźników, utrzymanie możliwie płynnego transportu drogowego, lotniczego i morskiego na wypadek braku umowy, utrzymanie systemu koordynacji świadczeń społecznych - tłumaczył Szymański.
Rada UE przyjęła m.in. przepisy zmierzające do tego, by unijni obywatele w Wielkiej Brytanii oraz Brytyjczycy w krajach „27” utrzymali swoje świadczenia społeczne nawet w przypadku bezumownego brexitu.
Władze państw członkowskich UE nadal będą brały pod uwagę okresy ubezpieczenia, zatrudnienia lub samozatrudnienia bądź zamieszkania osób w Wielkiej Brytanii przed brexitem przy obliczaniu świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego, np. emerytur.
Oznacza to przykładowo, że jeżeli obywatel UE-27 pracował w Wielkiej Brytanii przed brexitem przez 10 lat, to okres ten powinien być uwzględniany przy obliczaniu uprawnień emerytalnych tej osoby przez właściwe organy państwa członkowskiego UE, w którym osoba ta przejdzie na emeryturę.
Inne z rozwiązań zaakceptowanych przez Radę UE ma służyć temu, by w razie braku porozumienia o brexicie młodzi ludzie z UE i Wielkiej Brytanii, uczestniczący w programie Erasmus+, w dniu 30 marca 2019 roku nie musieli przerywać pobytu za granicą.
Przyjęte rozporządzenie obejmuje zarówno uczestników programu Erasmus+ z UE-27, którzy przebywają w Wielkiej Brytanii, jak i uczestników z Wielkiej Brytanii, którzy przebywają w UE-27.
Z danych KE wynika, że 30 marca w Wielkiej Brytanii będzie 14 tys. uczestników programu z UE-27 (w tym studentów wyższych uczelni, praktykantów w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego, młodzieży uczącej się oraz kadry dydaktycznej), a w UE-27 - 7 tys. uczestników z Wielkiej Brytanii. W razie braku porozumienia nie mogliby oni dokończyć semestru w ramach programu Erasmus+.
UE przyjęła też środki tymczasowe, by zapewnić podstawowe połączenia lotnicze i podstawowe drogowe połączenia towarowe i pasażerskie w razie brexitu bez porozumienia. Rozwiązania te tak jak poprzednie wymagają wzajemności ze strony Wielkiej Brytanii. Przyjęte zostały też przepisy gwarantujące, że loty między UE a Wielką Brytanią pozostaną bezpieczne.
Ponadto UE dostosowała swoje transeuropejskie sieci transportowe, aby zapewnić ciągłość inwestycji infrastrukturalnych. Dzięki zmienionym przepisom o organizacjach prowadzących inspekcje na statkach armatorzy zachowają pewność prawa po brexicie.
Państwa UE przyjęły też rozwiązania mające złagodzić wpływ ewentualnego brexitu bez porozumienia na unijne rybołówstwo. Nowe rozporządzenie pozwoli unijnym rybakom i podmiotom gospodarczym zwracać się do Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego o odszkodowania za tymczasowe zawieszenie ich działalności w przypadku nagłego zamknięcia wód Wielkiej Brytanii dla unijnych statków rybackich.
Inne rozporządzenie ma zapewnić, że UE będzie mogła przyznać brytyjskim statkom prawo dostępu do unijnych wód do końca 2019 r. pod warunkiem, że Wielka Brytania postąpi podobnie. Nowe przepisy wprowadzają dla obu stron uproszczoną procedurę udzielania zezwoleń.
Wszystkie akty prawne wejdą w życie następnego dnia po publikacji i zaczną obowiązywać w dniu po brexicie, jeżeli odbędzie się on bez porozumienia.
Na podst. PAP
