UE szykuje się finansowo na twardy brexit
Kraj UE przyjęły we wtorek środki awaryjne na wypadek brexitu bez umowy, dotyczące budżetu unijnego na 2019 rok. Mają one zagwarantować, że Brytyjczycy będą mogli korzystać ze środków UE pod warunkiem, że będą kontynuowali wpłaty do tego budżetu.
Środki te mają złagodzić wpływ ewentualnego brexitu bez umowy na finansowanie działań w wielu dziedzinach, takich jak badania czy rolnictwo.
W ten sposób UE będzie mogła kontynuować płatności dla brytyjskich beneficjentów za umowy podpisane i decyzje podjęte przed datą opuszczenia Unii przez Wielką Brytanię, pod warunkiem że kraj ten będzie kontynuował wpłaty uzgodnione w budżecie unijnym na 2019 rok. Parlament Europejski wydał zgodę na te przepisy awaryjne 17 kwietnia 2019 roku.
Brexit bez umowy nie zmienia podstawowej zasady, zgodnie z którą UE-27 i Wielka Brytania powinny honorować wspólnie podjęte zobowiązania finansowe. Uzgodnione dziś środki pomogą to zapewnić. Ochronią one Brytyjczyków i brytyjskie podmioty oraz oszczędzą ewentualnych niedogodności innym odbiorcom unijnych środków - poinformował we wtorek Mika Lintila, minister finansów Finlandii, która sprawuje obecnie prezydencję w Radzie UE.
W myśl uzgodnionych przepisów awaryjnych Wielka Brytania musi potwierdzić na piśmie, że będzie partycypować w finansowaniu budżetu UE na 2019 rok w przyjętej wersji. Będzie też musiała zaakceptować konieczne kontrole i audyty unijnych programów i działań oraz dokonać pierwszej wpłaty do budżetu UE na okres po wystąpieniu. Dopiero pod tymi warunkami Wielka Brytania i brytyjskie podmioty będą się kwalifikować do otrzymywania finansowania z budżetu UE w 2019 roku.
Gdy Wielka Brytania dokona wpłaty za cały rok 2019, państwo to i brytyjskie podmioty będą mogły korzystać z finansowania z budżetu UE. Wyjątkiem są szczególne przypadki związane z bezpieczeństwem czy utratą przez Wielką Brytanię członkostwa w Europejskim Banku Inwestycyjnym.
Ponadto powyższe środki awaryjne pozwolą na kontynuowanie wypłat dla beneficjentów, którzy znajdują się w państwach członkowskich UE, ale ich kwalifikowalność zależy od przynależności Wielkiej Brytanii do UE. Warunkiem pozostaje jednak to, czy odnośne umowy zostały podpisane, a decyzje podjęte przed wystąpieniem Wielkiej Brytanii z UE.
Środki awaryjne przestaną obowiązywać, jeżeli Wielka Brytania zaprzestanie wpłat lub jeżeli w trakcie kontroli i audytów zostaną wykryte znaczne niedociągnięcia. Nie ma to żadnego wpływu na porozumienie finansowe między UE a Wielką Brytanią - do wynegocjowania w razie brexitu bez umowy. Porozumienie będzie musiało obejmować całość wzajemnych obowiązków wynikających z brytyjskiego członkostwa.
Odkąd Wielka Brytania ogłosiła zamiar brexitu, konsekwentnie stoi na stanowisku, że obie strony powinny realizować zobowiązania finansowe wynikające z całego okresu przynależności Wielkiej Brytanii do UE. Zasada ta została zawarta w projekcie umowy o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, uzgodnionym przez 27 państw członkowskich z rządem brytyjskim w listopadzie 2018 roku.
PAP SzSz
