Będzie sojusz polsko-turecki?

Współpraca gospodarcza, bezpieczeństwo i turystyka – to główne tematy poniedziałkowej rozmowy prezydentów Polski i Turcji Andrzeja Dudy i Recepa Tayyipa Erdogana. Obaj przywódcy podkreślili, że spotkanie w Ankarze potwierdza wielowiekową przyjaźń między narodami.

W poniedziałek w Ankarze odbyło się spotkanie prezydentów Polski i Turcji. Podczas tego spotkania podpisano pięć umów dwustronnych: na dostawę dronów bojowych klasy MALE Bayraktar TB2, o wzajemnej ochronie informacji niejawnych w dziedzinie przemysłu obronnego, a także umowy dotyczące współpracy w sektorach: rolnictwa, sportu i turystyki.

Na wspólnej konferencji prasowej prezydent Duda wyraził zadowolenie ze współpracy przemysłów zbrojeniowych obu krajów i zawartych umów, w tym umowy o współpracy w ochronie informacji niejawnych w dziedzinie przemysłu obronnego oraz kontraktu na tureckie bezzałogowce. „Wierzę w to głęboko, że te porozumienia przyczynią się do budowania jeszcze silniejszych więzi polsko-tureckich i wzajemnego rozwoju naszych krajów” – dodał.

„Cieszę się, że działamy wspólnie w NATO, mając wspólne cele, tym głównym jest to, aby nasze państwa były bezpieczne i aby ograniczyć jakiekolwiek niebezpieczeństwa militarne w przestrzeni wokół naszych państw i państw Sojuszu Północnoatlantyckiego” - powiedział prezydent, zwracając uwagę, że spotkanie odbywa się przed planowanym na 14 czerwca szczytem NATO.

Duda przekazał, że rozmowa z Erdoganem dotyczyła również bezpieczeństwa w rejonie Morza Czarnego, suwerenności i międzynarodowo uznanych granic Ukrainy oraz sytuacji w Syrii i Libii.

Wśród tematów rozmowy była także turystyka. „Rozmawialiśmy z panem prezydentem na temat wypracowania jakiegoś rozwiązania ułatwiającego turystom przemieszczanie się wobec kończącej się pandemii koronawirusa, tak, aby było łatwiejsze testowanie, czy też możliwość zwolnienia z testów na koronawirusa. To jest kwestia do uzgodnienia pomiędzy ministerstwami zdrowia, a także resortami zajmującymi się turystyką” – oświadczył.

Andrzej Duda wyraził nadzieję, że niebawem wymiana gospodarcza między Polską a Turcją osiągnie poziom 10 mld dolarów rocznie. Ocenił, że rosnąca współpraca gospodarcza daje w tej kwestii nadzieję.

„Tureckie firmy z powodzeniem od wielu lat działają na rynku polskim, w Polsce realizowanych jest wiele projektów inwestycyjnych chociażby w ramach Inicjatywy Trójmorza. Inwestycje drogowe - Via Carpatia, Via Baltica, inwestycje kolejowe, planowana budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego i związana z tym rozbudowa sieci kolejowej i drogowej (…) to jest duże pole do popisu dla firm tureckich, ich udziału w przetargach, które będą prowadziły do realizacji tych inwestycji” - powiedział polski prezydent.

Podkreślił, że chciałby również, aby „też polskie firmy mogły zająć poważne miejsce na rynku tureckim”.

Duda poinformował, że z prezydentem Turcji rozmawiali także o propozycji podniesienia trilogu polsko-turecko-rumuńskiego na poziom prezydencki. „Pan prezydent wyraził zainteresowanie tym, aby ta współpraca między prezydentami trzech krajów była zawarta w tej formule” - przekazał. „Ja rozmawiałem na ten temat kilkanaście dni temu z prezydentem Klausem Iohannisem w Rumunii więc sądzę, że w najbliższym czasie możecie się spodziewać tego, że będziemy rozmawiali w formule trójstronnej” - dodał.

„Turcja jest państwem nam bliskim, najpotężniejszym sojusznikiem w tej części świata, leżąca w absolutnie newralgicznym, strategicznym miejscu, więc budowanie wspólne tego obszaru bezpieczeństwa ma wielkie znaczenie, stąd m.in teraz od maja obecność polskich żołnierzy w bazie (lotniczej) Incirlik blisko granicy syryjskiej i realizacja zadań przydzielonych przez sojusz północno-atlantycki w ramach działalności sojuszniczej” - wyjaśniał.

Również Erdogan zapewnił, że Polska jest dla Turcji strategicznym partnerem. Podkreślił, że wizyta Dudy umacnia „wielowiekowe kontakty” pomiędzy państwami.

Prezydent Turcji powiedział, że współpraca obu krajów będzie rozwijana, a podczas spotkania z prezydentem Dudą ustalili jej „ważne elementy”. Wśród nich wymienił wzajemną wymianę handlową, która zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami powinna osiągnąć wartość 10 mld USD. „W tej chwili jest to 6,5 mld USD” - podał Erdogan. Wyraził przekonanie, że „uda się osiągnąć tę kwotę 10 mld USD”.

Erdogan mówił o rozwoju przemysłu obronnego. Wspomniał o udziale polskich specjalistów w pracach tureckiej fabryki samolotów oraz politechniki stambulskiej. „Niestety nie mogliśmy po tamtym wspólnym początku tego kontynuować, ale w tej chwili staramy się nadrobić te zaniedbania” - powiedział prezydent Turcji.

Dodał, że jego kraj jest w czołówce dziesięciu państw na świecie zdolnych do projektowania i produkcji własnych statków powietrznych i morskich. Mówiąc o dronach bojowych, które Polska kupi od Turcji Erdogan ocenił, że są one jednymi z najlepszych na świecie. „Będziemy się z Polską dzielić tą technologią obronną. (…) Po raz pierwszy kraj, który należy do NATO kupił od nas bezzałogowe statki powietrzne. Ta współpraca w tym zakresie będzie coraz bardziej wzrastała” - zapewnił Erdogan.

Zaznaczył ponadto, że cieszy go, iż Turcja jest dla Polaków popularnym kierunkiem wyjazdowym. Ocenił, że porozumienia pomiędzy oboma krajami zapewniają możliwość wymiany turystycznej. „Polacy będą mogli przyjeżdżać tu na wakacje, będą mogli spokojnie, bez żadnych trosk i obaw spędzać tutaj czas” - zapewnił prezydent Turcji.

Erdogan mówił też o wspieraniu przez Polskę starań Turcji w sprawie akcesji do UE. „Turcja swoją postawą i polityką prezentuje właściwy kierunek, a Polska nigdy nas nie opuszczała i odczuwaliśmy jej wsparcie - to, że kroczy obok nas” - podkreślił.

Mówiąc o NATO, ocenił, że Polska i Turcja są „wzorcowymi partnerami”. „Pracujemy nad architekturą bezpieczeństwa w tym regionie, w którym wojska NATO się znajdują, obydwa kraje mają w tym wkład” - powiedział Erdogan. Wyraził też wdzięczność za udział Polaków w misji NATO w Turcji. Poinformował, że Turcja wyśle do Polski samoloty w ramach misji Air Policing.

We wtorek, w drugim dniu wizyty w Turcji prezydent wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą odwiedzi Polski Kontyngent Wojskowy. Zaplanowano też spotkanie z Polonią mieszkającą w historycznej polskiej osadzie Adampol (Polonezkoy), a także rozmowy z patriarchą Konstantynopola Bartłomiejem I.

PAP/ as/