W bólach powstaje front państw unijnych przeciwko Nord Stream 2
Premierzy Polski, Czech, Słowacji i Węgier mają w tym tygodniu wystosować list do szefa Rady Europejskiej, by na najbliższym szczycie została poruszona kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Szersza koalicja przeciwko Nord Stream 2 powstaje jednak w bólach.
We wtorek Komisja Europejska potwierdziła, że otrzymała list, w którym grupa państw Europy Środkowo-Wschodniej alarmuje, jakie mogą być konsekwencje realizacji kolejnych dwóch nitek gazociągu Nord Stream z Rosji do Niemiec.
Z treści dokumentu, który widziała PAP, wynika, że został on wysłany przez ministra gospodarki Słowacji Vazila Hudaka w imieniu Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski i Rumunii. Pismo, które adresowane jest do wiceszefa KE do spraw unii energetycznej Marosza Szefczovicza, otrzymali również szef Rady Europejskiej Donald Tusk i przewodniczący KE Jean-Claude Juncker.
Ministrowie wskazują w nim na zagrożenia, jakie wiążą się z projektem rozbudowy Nord Streamu. Chodzi m.in. o ominięcie Ukrainy, utratę pozycji tranzytowej przez kraje wschodnioeuropejskie, a także zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego przez ukierunkowanie wszystkich przepływów gazu z Niemiec na zachód Europy.
Z informacji PAP z unijnych źródeł dyplomatycznych wynika, że kwestia ta była omawiana na niedzielnym spotkaniu państw Grupy Wyszehradzkiej (Polski, Czech, Słowacji i Węgier), które odbyło się przed rozpoczęciem szczytu Unia-Turcja.
Pod listem, który został wysłany w poniedziałek, zabrakło jednak podpisu czeskiego ministra odpowiadającego za sprawy energetyczne. "Czesi nie podpisali, bo najwyraźniej mogą żyć z Nord Streamem 2. Mają połączenie gazociągowe z Niemcami" - powiedział PAP dyplomata jednego z państw zaangażowanych w projekt.
Pragnący zachować anonimowość dyplomata z Czech przekonywał jednak PAP, że jego kraj popiera inicjatywę, ale nie zdecydował się na podpis ze względów proceduralnych. "W środę mamy o tym rozmawiać na posiedzeniu rządu" - zapowiedział.
Jednak Czechy to nie jedyny kraj, który miał problemy ze sprzeciwieniem się wobec Nord Stream 2. Początkowo - jak podawały media europejskie - list miał być podpisany przez 10 państw. Poza naszymi południowymi sąsiadami wycofały się także Grecja oraz Bułgaria.
Premier Bułgarii Bojko Borisow, cytowany przez Reutersa, mówił, że popiera Nord Stream 2 i budowę hubu gazowego w jego kraju. "To jest dla nas korzystne i nikt nie może mieć o to do mnie pretensji" - oświadczył. Bułgaria liczy, że uda się jej zbudować na wybrzeżu centrum dystrybucyjne, z którego będzie wysyłać dalej do Europy rosyjski gaz.
Rodząca się koalicja krajów przeciwko Nord Stream 2 stara się jednak bagatelizować niepowodzenia. "Siedem krajów to nie jest tak mało. Gdybyśmy nie byli zadowoleni z tego poparcia, to nie wysłalibyśmy tego listu" - powiedział PAP dyplomata jednego z państw podpisanych pod dokumentem.
Przeciwnicy rosyjskiego projektu chcą, by sprawa bezpieczeństwa energetycznego została poruszona na najbliższym grudniowym szczycie UE. Wprawdzie list ministrów już o tym wspomina, ale – według informacji PAP - do szefa Rady Europejskiej ma być wysłany kolejny list w tej sprawie. Tym razem mają go wystosować premierzy.
Podpisy pod pismem miały być zbierane w niedzielę w Brukseli, gdzie na szczycie z Turcją spotkali się przywódcy wszystkich 28 krajów członkowskich. Inicjatywa jednak się nie powiodła. Teraz - według rozmówców PAP z kilku krajów - inicjatywa ma zostać ograniczona do Grupy Wyszehradzkiej, tak jak zresztą pierwotnie planowano.
Dokument, który ma trafić na biurko Tuska w tym tygodniu, ma być dużo bardziej ogólny niż list ministrów i sprowadzać się do apelu o konieczność przeprowadzenia na szczycie w grudniu dyskusji o bezpieczeństwie energetycznym.
Agenda tego spotkania jest już jednak przeładowana innymi, bardzo istotnymi tematami. Przywódcy mają rozmawiać m.in. o kryzysie migracyjnym, walce z terroryzmem, renegocjacji członkostwa Wielkiej Brytanii w UE, Ukrainie (sankcje wobec Rosji wygasają pod koniec stycznia), a także dokończeniu budowy unii gospodarczo-walutowej. "Zawsze jest jednak możliwe, że jakiś temat zostanie dołożony" - powiedział PAP rozmówca z Rady Europejskiej.
Na początku września przedstawiciele Gazpromu, niemieckich E.On i BASF-Wintershall, brytyjsko-holenderskiego Royal Dutch Shell, austriackiego OMV i francuskiego Engie (d. GdF Suez) podpisali prawnie obowiązujące porozumienie akcjonariuszy w sprawie budowy Nord Stream 2, nowej dwunitkowej magistrali gazowej o mocy przesyłowej 55 mld metrów sześciennych surowca rocznie z Rosji do Niemiec przez Morze Bałtyckie.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP), sek
