NCBR: Duże firmy stawiają na projekty badawczo-rozwojowe
Coraz więcej dużych przedsiębiorstw prowadzi prace badawczo-rozwojowe nad nowymi technologiami i korzysta z programów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju – wynika z raportu przygotowanego przez Centrum.
Raport Narodowego Centrum Badań i Rozwoju dotyczy finansowania działalności B+R w dużych firmach i ich potencjału do angażowania się w projekty B+R w przyszłej unijnej perspektywie finansowej.
Jak podało Centrum, bilans udziału dużych firm w programach Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) z lat 2015 - maj 2021 to ponad 2,5 tysiąca wniosków o dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych złożonych przez 1120 przedsiębiorstw i 811 przyznanych grantów dla 544 firm.
Jak wskazano, według danych GUS dużych firm, czyli zatrudniających co najmniej 250 osób, jest w Polsce ponad 3600 (z wyłączeniem sektora finansowego).
Zdaniem NCBR, zainteresowanie takich przedsiębiorstw ofertą Centrum z roku na rok systematycznie rośnie: w 2020 r. w porównaniu z rokiem 2015 liczba wniosków składanych przez duże przedsiębiorstwa wzrosła o 87 proc. „A znaczna część przedsiębiorstw, które wykazują, że ponoszą nakłady na B+R (951 przedsiębiorstw wg danych GUS z 2019 r.) skutecznie stara się o fundusze na badania z NCBR” - zauważa informacja Centrum.
NCBR poinformował, że firmy chętnie realizują przede wszystkim prace rozwojowe, głównie z nauk ścisłych i przyrodniczych (w tym nauk chemicznych), inżynieryjnych i technicznych. Najczęściej składają wnioski w programach NCBR finansowanych z Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, takich jak Szybka Ścieżka (blisko 1500 wniosków). Biorą także udział w innych programach finansowanych z funduszy unijnych i krajowych: „Projektach aplikacyjnych”, „Regionalnych Agendach Naukowo-Badawczych, programach DEMONSTRATOR, BIOSTRATEG, PBSE, INNOMOTO, INNOSTAL, INNOCHEM, Ścieżka dla Mazowsza. Od 2015 roku duże firmy pozyskały granty na łączną kwotę blisko 7 mld zł.
„Duże przedsiębiorstwa chętnie realizują projekty kosztochłonne, strategiczne, które rozwiązują ważne problemy. Efektem udziału w programach NCBR jest wprowadzanie nowych rozwiązań produkcyjnych i technologii i przez to zwiększanie konkurencyjności firm na rynku krajowym i międzynarodowym. Sukces w projektach badawczo-rozwojowych może się więc przełożyć na sukces firmy” - zwrócił uwagę dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Wojciech Kamieniecki, cytowany w informacji Centrum.
Kamieniecki podkreślił, że programy Centrum przygotowywane są w ten sposób, aby dawać firmom możliwość wypracowywania rozwiązań odpowiadających na ważne globalne wyzwania, takie jak gospodarka niskoemisyjna, transformacja cyfrowa, wykorzystanie technologii sztucznej inteligencji.
Według informacji Centrum, najczęściej beneficjentami programów NCBR są firmy z branż: metalurgicznej, chemicznej, energetycznej, hutniczej, motoryzacyjnej oraz ICT. Pierwsze trzy miejsca pod względem liczby realizowanych w latach 2015 - maj 2021 projektów zajmują: ArcelorMittal Poland S.A. (18 projektów); Celsa „Huta Ostrowiec” Sp. z o.o. (9 projektów) oraz Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A.; Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. (po 8 projektów). W pierwszej piątce beneficjentów NCBR znalazły się też firmy: General Electric Company Polska Sp. z o. o. – 7 projektów; Solaris Bus & Coach S.A., Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., TAURON Dystrybucja S.A., Techland Sp. z o.o., TAURON Wytwarzanie S.A., PGE Dystrybucja Spółka Akcyjna – po 6 projektów.
Jak podało NCBR, jeśli chodzi o strategie finansowania B+R, to 12,6 mld zł z 19 mld zł, czyli 66 proc. nakładów wewnętrznych na B+R w sektorze przedsiębiorstw ponoszą duże podmioty (wg danych GUS za 2019 r.).
„Znaczna ich część pozyskuje granty z NCBR. Skuteczniej o nie starają się firmy, które współpracują z uczelniami lub instytutami naukowymi i badawczymi, działają na rynkach międzynarodowych (eksport towarów) oraz posiadają działy B+R w swoich strukturach. Strategie aplikowania oraz finansowania B+R są różne, bo też grupa dużych przedsiębiorstwa nie jest jednorodna” - podkreślono w informacji o raporcie.
Centrum wskazało, że duże przedsiębiorstwa najczęściej wnioskują do NCBR samodzielnie. Jeżeli jednak nawiązują partnerstwa, to zazwyczaj w roli lidera projektu niż konsorcjanta. Granty z NCBR (z środków krajowych i unijnych) stanowią dla dużych przedsiębiorstw dodatkowe źródło finansowania ich działalności B+R (wg danych GUS środki publiczne stanowiły w 2019 roku 9 proc. nakładów).
Z raportu wynika, że zdecydowana większość nakładów pochodzi ze środków własnych (83 proc.). „Innowacyjne firmy posiadają więc zasoby finansowe i profesjonalną kadrę, by samodzielnie realizować projekty badawczo-rozwojowe. 34 proc. aktywnych badawczo dużych przedsiębiorstw ma własną aparaturę badawczą. Zatrudniają one 70 tys. kadry B+R” - podkreślono.
Jak zauważa Centrum, coraz częściej firmy realizują takie projekty, które mają krótszy czas realizacji. Między 2015 a majem 2021 roku realizacja projektu skróciła się o ponad 30 proc.
Według raportu NCBR „Finansowanie działalności B+R w dużych firmach i potencjał absorpcji w kolejnej perspektywie finansowej”, firmy, które w ostatnich latach coraz chętniej realizowały projekty B+R, będą nadal zainteresowane działalnością w tym obszarze.
Czytaj też: Liczba ofert pracy bije rekordy!
PAP/kp
