Gminy Pomorza domagają się od rządu szybkiego rozpoczęcia przygotowań do budowy elektrowni jądrowej

Samorząd woj. pomorskiego, spółka PGE EJ 1 oraz gminy brane pod uwagę przy lokalizacji elektrowni atomowej na Pomorzu, przygotowały pakiet inwestycji i działań związanych z ewentualną realizacją tego przedsięwzięcia. Plan musi jeszcze zaakceptować strona rządowa. Rozważane lokalizacje pod budowę elektrowni jądrowej znajdują się na terenie gmin Choczewo, Gniewino i Krokowa (Pomorskie).

Zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku Anna Błażewicz-Stasiak powiedziała PAP, że we współpracy z gminami lokalizacyjnymi i inwestorem pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce, spółką PGE EJ 1, urzędowi marszałkowskiemu udało się opracować wspólny pakiet przedsięwzięć, które pisywałyby się w strategiczny program rządowy, dedykowany obszarowi oddziaływania elektrowni.

Podała, że pakiet zawiera wiele projektów w zakresie nie tylko infrastruktury, ale też związanych z rozwojem gospodarczym tego regionu czy zwiększeniem atrakcyjności przesiedleńczej, wzrostem aktywności zawodowej czy szkolnictwa wyższego, badań i rozwoju.

Szacowany, orientacyjny całkowity koszt planowanych przedsięwzięć realizowanych w latach 2016-2026 wynosi co najmniej miliard złotych.

Plan działań, po zaakceptowaniu go przez zarząd województwa, w październiku został przekazany do ministerstwa infrastruktury i rozwoju. Strona rządowa nie ustosunkowała się jeszcze do tej propozycji.

Przedstawicielka samorządu przyznała, że analiza konkretnych projektów i kosztów rozpocznie się "w momencie kiedy strona rządowa podejmie temat i uda nam się przekonać stronę rządową".

Prezes PGE EJ 1 Jacek Cichosz tłumaczył w rozmowie z PAP, że planowane przedsięwzięcia "mogą w dość istotny sposób wpłynąć na tzw. ogólny standard życia mieszkańców, infrastrukturę gmin". Podał, że przewidziane są modernizacje dróg (w szczególności nr 218 i 213 – Wejherowo-Krokowa, Krokowa-Choczewo, Puck-Krokowa) oraz infrastruktury kolejowej na trasie z Wejherowa do Żarnowca i potencjalnie do Choczewa, gdyby zdecydowamo się na lokalizację choczewską.

Prezes zaznaczył, że lista inwestycji jest wynikiem wspólnej pracy gmin i ich propozycji, wniosków spółki wynikających z analiz niezbędnej infrastruktury, która musi powstać w związku z budową, oraz oczekiwań i potrzeb województwa. "Jest to plan, który naszym zdaniem ma olbrzymią wartość i realne, ogromne korzyści dla gmin lokalizacyjnych oraz całego regionu" - dodał Cichosz. Przyjęty dokument musi być jeszcze wynegocjowany i podpisany przez województwo ze stroną rządową i dopiero wtedy - jak powiedział - "będzie faktem".

Zwrócił uwagę, że przygotowanie, realizacja i rozliczenie inwestycji, np. modernizacji dróg, trwa 5-7 lat co oznacza, że wstępne prace projektowe dla części z tych inwestycji powinny ruszyć już w przyszłym roku, aby np. do 2021-23 roku inwestycje były już gotowe.

Natomiast umacnianiu partnerskich relacji spółki ze społecznością lokalną oraz władzami gmin Choczewo, Gniewino i Krokowa ma służyć uruchomiony niedawno Program Wsparcia Rozwoju Gmin Lokalizacyjnych.

W ramach tego programu w przyszłym roku PGE EJ 1 może przekazać gminom ok. 2 mln zł. Cichosz zaznaczył, że nie ma jeszcze finalnych decyzji co do wysokości kwoty na kolejny rok, ale wstępnie rozważana jest taka właśnie kwota.

W tym roku gminy otrzymają 1,2 mln zł. Pierwsze złożone projekty, które ubiegają się o wsparcie, dotyczą głównie inwestycji infrastrukturalnych, np. rozbudowy układu drogowego, oczyszczalni czy budowy domu socjalnego. O wyborze projektów zdecyduje Rada Konsultacyjna, tworzona przez przedstawicieli gmin, powiatów i spółki.

Prezes PGE EJ 1 podał, że spółka przygotowuje się też do rozmów z powiatami - puckim i wejherowskim - na temat wsparcia aktywizacji rynku pracy. "Mówimy o włączeniu się w kształcenie specjalistów, techników w zawodach - wprawdzie podstawowych - ale dziś poszukiwanych na rynku, jak np. elektromechanik, elektromonter, spawacz" - wyjaśnił. Chodzi np. o przygotowanie i wyposażenie pracowni do kształcenia zawodowego czy programu szkoleń.

Od stycznia br. gminy Choczewo, Gniewino i Krokowa kilkakrotnie publicznie wyrażały swoje niezadowolenie ze współpracy z podmiotami realizującymi Program polskiej energetyki jądrowej. Ostatnie stanowisko w tej sprawie radni trzech gmin podjęli w październiku podczas nadzwyczajnej wspólnej sesji.

Samorządowcy argumentowali, że "coraz większe opóźnienia polskiego procesu przygotowawczego w połączeniu z brakiem determinacji u osób nim zarządzających powodują istotne straty finansowe samorządów lokalizacyjnych, podmiotów z terenu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, pozostałych inwestorów i posiadaczy nieruchomości".

Podano wówczas, że przedłużający się proces przygotowań do budowy elektrowni spowodował straty rzędu ok. 7 mln zł w budżecie każdej z trzech gmin, m.in. z powodu mniejszych dochodów ze sprzedaży gruntów.

Według harmonogramu właściwa budowa pierwszego bloku powinna ruszyć w 2020 r. Jak zapewniał wcześniej resort gospodarki, pierwszy prąd z elektrowni miałby popłynąć w 2025 r. Media podają znacznie odleglejsze terminy - 2029, a nawet 2031 r.

PAP, sek