Kapitał i inwestycje uciekają z Rosji
W ostatnich miesiącach obserwujemy odpływ kapitału i inwestycji z Rosji - powiedział analityk Polskiego Instytutu Ekonomicznego Jan Strzelecki. Wskazał, że na przełomie 2021 i 2022 r. indeks giełdowy RTS spadł o 25 proc.
Według eksperta, poważne zaostrzenie konfliktu rosyjsko-ukraińskiego oznaczałaby negatywne konsekwencje dla rosyjskiej gospodarki. Już dziś - jak wskazał - napięcia w polityce zagranicznej spowodowały dodatkowy odpływ kapitału i inwestycji. Zauważył, że spadkowy trend rynkowy rozpoczął się pod koniec października i nasilił się na przełomie 2021 i 2022 r.
Dowodem - jak wskazał - jest m.in. spadek o 25 proc. denominowanego w dolarach indeksu giełdowego Russia Trading System (RTS), na którym notowanych jest 50 największych rosyjskich spółek. Dodał, że w styczniu mieliśmy także do czynienia z deprecjacja rubla, kiedy to rosyjska waluta osłabiła się wobec dolara o 7 proc. (za 1 dol. trzeba było zapłacić prawie 80 rubli)
„Niepokój związany z polityką zagraniczną w pewnej mierze opadł wraz z intensyfikacją rozmów na szczeblu międzynarodowym, takich jak spotkanie (Władimira) Putina z (Emmanuelem) Macronem. Stąd notowania uległy pewnej poprawie. Sytuacja jednak wciąż jest niezwykle napięta, ponieważ Rosja przejawia dużą determinację do realizacji na Ukrainie swoich celów politycznych pomimo dużych kosztów gospodarczych” - stwierdził.
Dodał, że w najbliższym czasie rynki z pewnością będą reagować jeszcze m.in. na kolejne rundy negocjacji zwłaszcza w tzw. czwórce normandzkiej (Rosja, Ukraina, Niemcy, Francja), na aktywność militarną Rosji (m.in. ćwiczenia na Białorusi), a także na ewentualne przyjęcie w Kongresie USA ustaw określających sankcje wobec Rosji w przypadku działań wojennych wobec Ukrainy.
Zdaniem Strzeleckiego, najdotkliwsze byłyby dla Moskwy skutki sankcji gospodarczych, które Zachód zapowiedział w przypadku rozszerzenia rosyjskiej inwazji. „Komisja Europejska wypracowała już propozycję pakietu sankcji, którego szczegóły nie są znane, ale wiemy, że w pierwszej kolejności rozważane jest odcięcie Rosji od zaawansowanych technologii takich jak np. sztuczna inteligencja, elektronika, lasery” - powiedział. Przypomniał, że po aneksji Krymu i rozpoczęciu wojny w Donbasie, Rosji ograniczono już dostęp do nowoczesnych technologii w ważnych dla jej gospodarki sektorach, m.in. związanych z wydobyciem surowców naturalnych.
Według analityka, w pakiecie sankcji znajdą się też prawdopodobnie retorsje handlowe, w szczególności objęcie sankcjami eksportu niektórych produktów. Ponadto możliwe jest dalsze ograniczenie dostępu Rosji do międzynarodowego finansowania. „Dotkliwe byłoby dalsze obejmowanie sankcjami rosyjskiego systemu bankowego, a także odłączenie Rosji od systemu rozliczeń międzybankowych SWIFT” - wyliczył Strzelecki. Ocenił też, że rośnie determinacja państw Zachodu do ograniczenia importu surowców z Rosji. „To byłoby dla Rosji najdotkliwsze ze względu na głębokie uzależnienie jej gospodarki od zysków ze sprzedaży ropy i gazu” - wskazał. Jego zdaniem, pierwszym krokiem powinna być na przykład rezygnacja z uruchomienia gazociągu Nord Stream 2, ale - jak dodał - brak tu jednoznacznej deklaracji nowego kanclerza RFN.
„Jednocześnie trzeba podkreślić, że Rosja korzysta z obecnych wysokich cen surowców i notuje nadwyżkę na rachunku bieżącym. Moskwie udało się także zgromadzić oszczędności, które do pewnego stopnia uodparniają ją m.in. na skutki ograniczenia dostępu do zachodniego finansowania. Wojna z udziałem Rosji dodatkowo zwiększyłaby ceny ropy i gazu na światowych rynkach, a słaby rubel także zwiększa te zyski. Skutki sankcji byłby więc długoterminowe” - ocenił.
PAP/ as/
