Polska wódka to nasze dobro narodowe
Stowarzyszenie Polska Wódka szacuje, że około 10 proc. wódki produkowanej w Polsce spełnia kryteria definicji Polska Wódka/Polish Vodka. Polska Wódka ma jednak ogromny potencjał, ponieważ, jak pokazują trendy rynkowe, konsumenci coraz częściej sięgają po produkty z bogatą historią oraz udokumentowaną jakością.
W świetle polskiego prawa nazwę Polska Wódka/Polish Vodka może nosić jedynie wódka nie zawierająca dodatków innych niż woda, wódka smakowa o nadanym dominującym smaku innym niż smak surowców użytych do jej wyrobu, zawierająca naturalne środki aromatyczne, a w szczególnych przypadkach barwniki, o maksymalnym poziomie cukru wyrażonym jako cukier inwertowany nieprzekraczającym 100 gramów na litr czystego alkoholu.
Dodatkowo Stowarzyszenie Polska Wódka nadaje oznaczenie geograficzne markom wódki otrzymywanym z etanolu pochodzenia rolniczego, powstającym wyłącznie z tradycyjnych zbóż (żyta, pszenicy, jęczmienia, owsa, pszenżyta) lub ziemniaków uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Cały proces jej produkcji i rozlewu musi zostać przeprowadzony na terenie Polski. Może ona dodatkowo być leżakowana dla nadania jej szczególnych właściwości organoleptycznych.
Produkty z chronionym oznaczeniem geograficznym dają przede wszystkim gwarancje jakości i świadectwo tradycyjnego wyrobu związanego z danym obszarem geograficznym.
Takie oznakowanie to również wizytówka kraju, przekazująca jego kulturę, historię i wartości. Możliwa jest produkcja wódki, whisky, brandy na całym świecie, ale Polska Wódka, Brandy de Jerez, Cognac, Grappa, Scotch Whisky muszą być wytwarzane w określonym kraju i ich produkcja nie może być nigdzie przeniesiona. Polska Wódka może być więc produktem, który promuje nasz kraj na całym świecie.
Chronione oznaczenia geograficzne dają wiele korzyści. Dla konsumentów są gwarantem jakości i specyficznego charakteru. Dla producentów oznaczają utrzymanie wysokich standardów oraz zdrową konkurencję. Oznaczenia te mocno łączą produkty z obszarami wiejskimi, z których pochodzą surowce, chronią tradycje i łączą produkt z konkretnym miejscem. Nie są to produkty anonimowe i muszą spełniać wiele drobiazgowych wymagań. To dotyczy także naszej Polskiej Wódki – podkreśla Michał Rzytki, dyrektor Departamentu Promocji i Jakości Żywności w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Jak przyznaje Andrzej Szumowski prezes Stowarzyszenia Polska Wódka, definicja polskiej wódki jest odpowiedzią na sformułowaną przez Parlament Europejski definicję wódki, według której może być ona produkowana z każdego surowca pochodzenia rolniczego, czyli również np. z marchwi czy z cebuli.
Niestety nie ma to nic wspólnego z polskim, a szerzej słowiańskim, pierwowzorem - twierdzi Andrzej Szumowski prezes Stowarzyszenia Polska Wódka.
Jak dodaje Szumowski polska wódka to przede wszystkim odwołanie do ponad 500-letniej tradycji wytwarzania tego alkoholu na ziemiach polskich oraz do kunsztu polskich gorzelników. Gorzelnie rolnicze są bowiem bardzo ważnym elementem w produkcji Polskiej Wódki. Niestety z roku na rok ich liczba spada. Związek Gorzelni Polskich szacuje, że obecnie w Polsce jest ok. 50 działających gorzelni.
Surowce do wytworzenia Polskiej Wódki przetwarzane są w małych polskich gorzelniach, co odróżnia nas zdecydowanie od wódek produkowanych w innych krajach. To dzięki wiedzy i pasji polskich gorzelników powstaje produkt o wyjątkowych walorach zapachowych i smakowych. Gorzelnie te, założone często w XIX w. lub na początku XX w., produkują alkohol w oparciu o tradycyjne i sprawdzone technologie – podkreśla Włodzimierz Warchalewski, prezes Związku Gorzelni Polskich.
Polska ma świetny tradycyjny produkt i musi intensywnie go promować, mając za przykład Francuzów i Szkotów, którzy chętnie wykorzystują siłę chronionych oznaczeń geograficznych. Francuzi chronią i promują swój Cognac od ponad 100 lat, Szkoci robią to już od lat kilkudziesięciu. Cenię smak i jakość Polskiej Wódki, lubię ją dodawać do dań, które przyrządzam. Jako pół-Francuz rozumiem doskonale i mocno popieram potrzebę edukowania Polaków na temat chronionego oznaczenia geograficznego Polska Wódka – mówi Pascal Brodnicki promotor francuskich i polskich produktów regionalnych.
Z badań Stowarzyszenia Polska Wódka wynika, że Polacy nie mają jeszcze wystarczającej świadomości, że nie każda wódka z Polski jest Polską Wódką. Nie wiedzą również, które surowce mogą być używane do jej wytwarzania. Dlatego Stowarzyszenie nieustannie podejmuje działania edukacyjne, budujące świadomość oznaczenia Polska Wódka/Polish Vodka, tak aby Polacy znali wartość swojego narodowego trunku.
To bardzo trudne, odpowiedzialne i długofalowe zadanie służące promocji i wspieraniu polskich rolników, gorzelników i producentów Polskiej Wódki. Ten trunek to nasze dobro narodowe, dziedzictwo historyczno-kulturowe, z którego powinniśmy jako Polacy być dumni. Dlatego warto promować unikalność i wyjątkowość Polskiej Wódki w kraju i na całym świecie – mówi Andrzej Szumowski, prezes Stowarzyszenia Polska Wódka.
Aby ułatwić konsumentom rozpoznanie Polskiej Wódki, Stowarzyszenie kilka lat temu zainicjowało swój własny program wprowadzający oznaczenie gwarantujące, że dany produkt to Polska Wódka. Przygotowało i zarejestrowało w Urzędzie Patentowym znak słowno-graficzny, który producent może umieścić na opakowaniu produktu spełniającego wymogi definicji i specyfikacji technicznej. Ukoronowaniem działań edukacyjnych jest otwarte w czerwcu 2018 r. Muzeum Polskiej Wódki na warszawskiej Pradze, w którym można odbyć podróż przez 500 lat tradycji produkcji tego trunku w Polsce, będąc jednocześnie w murach jednej z najstarszych fabryk wódek na ziemiach polskich.
W Polsce wódka jest produkowana w ok. 90 proc. ze spirytusu zbożowego, w tym kukurydzy, a w ok. 8 proc. ze spirytusu ziemniaczanego. Co roku polskim przemysł spirytusowy skupuje 80 tys. ton ziemniaków i około 750 tys. ton zbóż od polskich rolników.
Po Rosji, USA i Ukrainie, Polska jest czwartym co do wielkości rynkiem wódki na świecie (roczna produkcja około 260 milionów litrów). Według danych GUS z 2017 r. w Polsce wyprodukowano 975 tys. hl (stuprocentowego alkoholu) Branża odprowadza 12,6 mld zł podatków. Wartość eksportu w roku 2017 wyniosła 153,3 mln zł. Na eksport idzie 20 proc. wódek produkowanych w Polsce.
