Koncerny farmaceutyczne nie uwolnią szybko patentów na szczepionki

W sobotę portugalskie media, ogłaszając sukces nieformalnego posiedzenia Rady Europejskiej w Porto, zasugerowały przy okazji, że przywódcy państw UE osiągnęli porozumienie w sprawie zawieszenie patentów na szczepionki przeciw Covid-19. Przedstawiciele Niemiec i UE szybko jednak ostudzili nadzieję.

W skali całego świata mamy za mało szczepionek. Popyt znacząco przewyższa podaż. Dlatego powinniśmy bez uprzedzeń zbadać wszystkie opcje, które przyczyniłyby się do otrzymania większej liczby preparatów” - powiedział we wtorek w Brukseli Michael Roth, wiceszef niemieckiej dyplomacji, odpowiedzialny za sprawy europejskie.

Wydaje mi się jednak, że problem polega na tym, że powinniśmy zwiększyć produkcję. Musimy chronić łańcuchy dostaw. (…) W tym momencie dyskusja na temat patentów nie przyczynia się do tego, że w krótkim okresie coś zostanie rozwiązane” - ocenił.

Niemal identyczne stanowisko zaprezentowała również dyrektor Europejskiej Agencji Leków (EMA) Emer Cooke.

W zupełnie innym tonie całą kwestię przedstawiały portugalskie media, relacjonujące sobotni szczyt Rady Europejskiej w Porto. Rozgłośnia „Observador” podała, że przed wejściem do Pałacu Kryształowego, gdzie odbywało się wydarzenie, przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel poinformował, że osiągnięto wśród władz UE i państw członkowskich porozumienie, aby rozmawiać nad „konkretną propozycją” co do zawieszenia patentu szczepionek. Z kolei publiczna telewizja RTP podała, że propozycję w tej sprawie miał podczas szczytu zgłosić rząd Hiszpanii Pedro Sancheza.

Wypowiedź przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen podczas konferencji prasowej na zakończenie szczytu nie potwierdziła jednak optymistycznej oceny portugalskich mediów. Pytana o stanowisko KE w sprawie propozycji prezydenta USA Joe Bidena dotyczącej uwolnienia przez koncerny farmaceutyczne patentów na szczepionki, odpowiedziała wymijająco: „Dyskusja trwa”.

Tydzień temu prezydent USA wyraził poparcie dla odstąpienia od zasad Światowej Organizacji Handlu (WTO) i zawieszenia praw własności intelektualnej firm farmaceutycznych do szczepionek przeciw Covid-19.

Takie rozwiązanie proponowały od wielu miesięcy Indie i RPA. Umożliwiłoby to produkcję preparatów przeciwko Covid-19 w krajach ubogich, gdzie obecnie dostęp do nich jest mocno ograniczony.

Największą przeciwniczką pomysłu okazała się kanclerz Niemiec Angela Merkel. Szefowa rządu RFN uważa, że zawieszenie patentów na szczepionki to zły pomysł, gdyż mogą to wykorzystać Chiny, przejmując wiedzę i technologię produkcji nowoczesnych preparatów przeciw Covid-19.

Sceptyczna wobec inicjatywy jest także przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen - koleżanka partyjna Merkel i była minister obrony w jej rządzie.

Analitycy brukselskiej wywiadowni gospodarczej Eurointelligence sugerują, że powód, dla którego Niemcy odrzucają uwolnienie patentów, to chęć obrony interesów własnych firm, takich jak BioNTech i CureVac.

Tymczasem według informacji portalu Politico socjaldemokraci, zieloni i lewica w Parlamencie Europejskim chcą doprowadzić do głosowania w tej sprawie.

Czytaj także:Prace nad amantadyną przyspieszają. Światowe konsorcjum zajmie się badaniem leku

Z Brukseli Artur Ciechanowicz (PAP)/gr