Ozusowanie umów. Jest projekt nowych przepisów!
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że przygotowało już projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowe przepisy przewidują objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym umów-zleceń i o dzieło. Z danych GUS wynika, że na koniec I kwartału 2024 roku pracę na podstawie umów-zleceń i pokrewnych wykonywało w Polsce niemal 2,3 mln osób.
Trwają prace nad nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Przygotowany projekt nowelizacji przewiduje objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami – emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym – umów cywilnoprawnych, w tym umów-zleceń i umów o dzieło. Wyjątkiem miałyby być umowy wykonywane przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat.
Jedyni w Europie
Oskładkowanie umów cywilnoprawnych jest jednym ze zobowiązań w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Polska jest jedynym krajem w Europie, gdzie nie ma obowiązku opłacania pełnych składek ZUS od wszystkich umów-zleceń. Obecnie umowa-zlecenie podlega pod obowiązkowe składki ZUS, jeśli dla zleceniobiorcy jest jedynym źródłem dochodu. Kolejne umowy-zlecenia, jeśli wartość pierwszej umowy przekraczała wysokość minimalnego wynagrodzenia, nie muszą być oskładkowane.
Brak jasnych przepisów
„W kwestii oskładkowania umów cywilnoprawnych nie mamy jasnych przepisów w tym zakresie. Nie ma jeszcze jednolitego projektu aktu prawnego, który specyfikowałby, w jaki sposób ta zmiana powinna być zaimplementowana w systemach ubezpieczeń społecznych” – mówi w rozmowie z agencją Newseria Biznes Sławomir Wasielewski, członek zarządu ZUS, odpowiedzialny za pion IT.
Nowe przepisy najwcześniej na początku 2026 roku
Nie ma jeszcze decyzji, kiedy reforma mogłaby wejść w życie. Z zapowiedzi resortu rodziny, pracy i polityki społecznej wynika, że do zmiany muszą się przystosować płatnicy składek, ubezpieczeni oraz sam ZUS (szacuje się, że zajmie to 3-6 miesięcy, stąd nowe przepisy mogłyby wejść w życie najwcześniej w pierwszym kwartale 2026 roku.
Minister finansów, Andrzej Domański, zapowiadał na początku sierpnia, że decyzja w sprawie oskładkowania umów cywilnoprawnych powinna zapaść w najbliższych tygodniach. W czerwcu 2024 roku minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podawała zaś, że w przypadku tej ustawy vacatio legis powinno być wydłużone nawet do sześciu miesięcy.
Nie powinno być problemów technicznych
„Nie powinna to być skomplikowana zmiana dla kompleksowego systemu informatycznego zakładu. Nie mówimy o zbudowaniu systemu całkiem nowego w skali całego państwa, tylko o wprowadzeniu drobnej modyfikacji, która w przypadku ZUS wiąże się z nowym kodem tytułu ubezpieczenia i z odpowiednim schematem podlegania temu ubezpieczeniu” – przekonuje Sławomir Wasielewski.
Nowe kody tytułów ubezpieczeń i zmienione druki
Nowe przepisy dla ZUS oznaczają nowe kody tytułów ubezpieczeń i modyfikację niektórych druków. „Biorąc pod uwagę stopień skomplikowania, wdrożenie poprawek potrwa kilka miesięcy. Zmiana oskładkowania umów nie wiązałaby się z dodatkowym zatrudnieniem kadr informatycznych po stronie zakładu” – przekonuje Wasielewski.
Zmiany dotyczą 2,3 mln osób
Z danych GUS wynika, że na koniec marca 2024 roku pracę na podstawie umów-zleceń i pokrewnych, czyli umów agencyjnych, o świadczenie usług, umów uaktywniających, aktów powołania oraz umów z członkami rad nadzorczych, wykonywało w Polsce 2,29 mln osób.
ZUS z kolei informuje, że w 2023 roku trafiło do niego 1,2 mln formularzy RUD (o 50,5 tys. więcej niż w 2022 roku), na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło (mniej o 81 tys. w porównaniu z 2022 rokiem).
Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w informacji i komunikacji (87,6 tys. wykonawców – 20,37 proc.). Na dalszych miejscach znalazły się działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (79,1 tys. wykonawców – 18,38 proc.), działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (57,2 tys. wykonawców – 13,3 proc.) czy edukacja (53,8 tys. wykonawców – 12,5 proc.).
Ogromne koszty dla firm
Dla firm nowe przepisy oznaczają ogromne koszty. Konfederacja Lewiatan alarmuje, że nie jest to dobry moment na rozwiązania generujące dodatkowe wydatki, przy i tak szybko rosnących kosztach działalności przedsiębiorców. Z wyników 49. edycji Monitora Rynku Pracy, realizowanego przez Instytut Badawczy Randstad, wynika, że co piąty pracownik decydował się w 2023 roku na dodatkową pracę, by więcej zarobić w związku z sytuacją gospodarczą.
Źródło: Newseria
Oprac. GS
»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje.
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Skarbówka masowo prześwietla nasze przelewy i kredyty!
Niemiec zastąpi Polaka w fotelu prezesa handlowego giganta
Wybór PKP: kolej na Berlin! „Razem z Deutsche Bahn”
»» O niekonwencjonalnych sposobach pozyskiwania i inwestowania w złoto opowiada red. Grzegorz Szafraniec na antenie telewizji wPolsce24 – oglądaj tutaj: