Działkowcy zaskarżyli szkodliwy dla nich wyrok TK do Strasburga

Polski Związek Działkowców oraz kilkudziesięciu działkowców zaskarżyli do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który przesądził o likwidacji Związku.

O wniosku poinformował Polski Związek Działkowców. W skardze do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) zarzucił on Polsce, że ubiegłoroczny wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ogródków działkowych naruszył swobodę zrzeszenia poprzez likwidację Związku. Ponadto PZD stwierdził, że wyrok ten oznacza bezprawną nacjonalizację ogrodów, ponieważ 21 stycznia 2014 r. mają wygasnąć prawa majątkowe Związku (do tego dnia odroczono wejście wyroku TK w życie). Organizacja działkowców przypomniała słowa prezesa TK Andrzeja Rzeplińskiego, że tego dnia grunty zajmowane przez ogrody mają wrócić do gmin lub Skarbu Państwa wolne od obciążeń na rzecz działkowców.

PZD zarzucił także Polsce naruszenie prawa do sądu, ponieważ w postępowaniu przed TK Związkowi nie przyznano statusu uczestnika postępowania. Polskie prawo nie daje przy tym możliwości odwołania się od wyroku TK, który tak naprawdę pozbawia Związek całego majątku.

Oprócz PZD skargi do ETPC złożyli również sami działkowcy. Ich zarzuty są w znacznej mierze takie same jak sformułowane przez Związek. Ponadto zarzucili, że wyrok TK, likwidując związek, pozbawił ich jednocześnie członkostwa w nim. Z informacji przekazanych przez PZD wynika również, że działkowcy zarzucają Trybunałowi, iż odebrał im - nabyte na podstawie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych - prawo do działek. Poza tym, podobnie jak PZD, zarzucają Polsce brak jakiejkolwiek drogi odwoławczej od wyroku TK.

W skardze do ETPC zarówno Związek, jak i sami działkowcy domagają się wprowadzenia przez Polskę odpowiednich przepisów, które zapobiegną naruszeniu ich praw. Żądają także zadośćuczynienia, ale tylko wówczas, gdyby wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zapadł w momencie, w którym skutki naruszenia prawa już wystąpiły i niemożliwe było ich usunięcie w ramach polskiego  systemu prawnego. We wniosku podkreślono, że odszkodowania takie mogą dotyczyć blisko miliona osób, a to może mieć istotny wpływ na finanse publiczne.

Działkowcy mają nadzieję, że ETPC uwzględni ich skargi, ponieważ podobne do nich stanowisko zajęli sędziowie TK, którzy złożyli zdania odrębne do wyroku.

PZD przypomniał także, iż wkrótce do Sejmu trafi obywatelski projekt ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Gwarantuje on działkowcom prawo do podjęcia decyzji o wyłączeniu ogrodu ze  struktury ogólnopolskiej organizacji (dotychczasowego PZD) i założenia odrębnego stowarzyszenia. Z informacji uzyskanych od Związku wynika, że pod projektem podpisało się już ponad pół miliona osób, a podpisy są nadal zbierane.

W wyroku z 11 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodne z konstytucją 24 przepisy liczącej 50 artykułów ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Zakwestionował tym samym ustawowe podstawy funkcjonowania Polskiego Związku Działkowców i jego przywileje. Na konferencji prasowej, która odbyła się zaraz po wyroku, sędzia TK Stanisław Biernat podkreślał, że decyzja Trybunału w istocie oznacza poparcie dla idei ogrodów, a sprzeciw wobec monopolu Polskiego Związku Działkowców. Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych nie została uchylona w całości, pozostały w niej m.in. pierwsze artykuły mówiące o idei ogrodów - zaznaczył.


PAP/kop