Ostrożnie z pielęgnacją promowaną przez influencerki

Wyniki pierwszego naukowego badania analizującego popularny na platformie TikTok trend wieloetapowej pielęgnacji skóry wskazują, iż praktyki te mogą być nie tylko nieskuteczne, lecz również potencjalnie szkodliwe dla zdrowia skóry.

Badanie przeprowadzone przez zespół dermatologów z Northwestern University Feinberg School of Medicine objęło analizę ponad 100 filmów opublikowanych na popularnej platformie społecznościowej przez osoby w wieku 7–18 lat.

(Nie)bezpieczne praktyki

Analizowane treści zawierały schematy pielęgnacyjne obejmujące średnio sześć różnych preparatów, których łączny koszt wynosił średnio 168 USD, co w przeliczeniu daje około 629 PLN, a w niektórych przypadkach przekraczał 500 USD, czyli okolice 1871 PLN. Każdy z recenzowanych filmów cechował się przeciętnie przeszło 1,1 milionem wyświetleń, co podkreśla szeroką skalę zasięgu owego zjawiska.

Według ekspertów, promowane praktyki pielęgnacyjne są czasochłonne, kosztowne i niedostosowane do indywidualnych potrzeb fizjologicznych młodej skóry.

Co więcej, ich stosowanie może skutkować zaburzeniem bariery hydrolipidowej naskórka, wzrostem nadwrażliwości skóry, ryzykiem reakcji alergicznych oraz rozwojem chorób skóry o podłożu zapalnym. Jak podkreślają autorzy, prawidłowa pielęgnacja skóry powinna być dostosowana do wieku, typu skóry oraz obecności ewentualnych dermatoz.

Szkodliwe składniki

W ramach badania zidentyfikowano zarówno składniki aktywne, jak i nieaktywne występujące w stosowanych produktach. Następnie porównano je z listą alergenów kontaktowych stosowanych w testach przesiewowych. Okazało się, iż przeciętny schemat pielęgnacyjny zawierał 11 substancji o potencjalnym działaniu drażniącym, w tym składniki znane z działania fotouczulającego oraz alergizującego.

Szczególne zaniepokojenie wzbudza fakt, iż jedynie 26 proc. analizowanych schematów obejmowało stosowanie preparatów z filtrem przeciwsłonecznym, mimo iż jest on uznawany za kluczowy element profilaktyki starzenia się skóry oraz nowotworów skóry – zwłaszcza w populacji pediatrycznej.

Co więcej, nadmierna liczba warstw pielęgnacyjnych, na przykład pod postacią serum z witaminą C, kremu nawilżającego, fotoprotekcji oraz makijażu, w połączeniu z czynnikami środowiskowymi, takimi jak wysoka temperatura i potliwość, może prowadzić do reakcji niepożądanych, takich jak podrażnienia i zaostrzeń obecnych już dermatoz.

Dr Molly Hales, adiunkt w Katedrze Dermatologii Northwestern University Feinberg School of Medicine, wskazuje, że stosowanie wielu preparatów zawierających zbliżone składniki aktywne, na przykład kwasy hydroksylowe, jednocześnie lub wielokrotnie zwiększa ryzyko reakcji niepożądanych, w tym rozwinięcia alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, co z kolei może trwale ograniczyć możliwość stosowania wielu produktów kosmetycznych czy higienicznych.

Z ekranu na rzeczywistość

Z perspektywy klinicznej zjawisko to znajduje również potwierdzenie w codziennej praktyce dermatologicznej. Specjaliści coraz częściej, szczególnie wśród starszych nastolatek i młodych kobiet obserwują nieprawidłowe, nadmiernie rozbudowane rutyny pielęgnacyjne oparte na treściach z mediów społecznościowych.

Jak zaznacza prof. Narbutt, nawet doświadczeni dermatolodzy mają trudności z oceną i kontrolą wszystkich stosowanych przez pacjentki preparatów, zwłaszcza tych, które nie mają potwierdzonego profilu bezpieczeństwa lub nie są rekomendowane w oparciu o dowody naukowe.

Zaniepokojenie wzbudza również rosnąca popularność rozbudowanej pielęgnacji skóry wśród niemowląt, często wdrażanej przez zamożnych rodziców. W praktyce klinicznej często obserwuje się przypadki podrażnień i nadwrażliwości skóry wynikających z nadmiaru stosowanych kosmetyków, co – jak ostrzega prof. Narbutt – może mieć długofalowe konsekwencje, prowadząc do trwałego uszkodzenia funkcji bariery skórnej.

Filip Siódmiak

Źródło: Molly Hales, Sarah Rigali, Amy Paller, Walter Liszewski, Tara Lagu; Pediatric Skin Care Regimens on TikTok. Pediatrics 2025.

»» O zdrowiu i aktywności czytaj więcej tutaj:

Spacer po lesie? Nie, to lasoterapia i leśne kąpiele

Sprzątajmy po swoim psie. GIS ostrzega przed chorobami

Wcale nie musisz biegać, wystarczy spacer

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje