Rok strategicznych inicjatyw w NCBR
W kończącym się 2021 roku eksperci współpracujący z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ocenili ponad 3200 wniosków o dofinansowanie, w efekcie czego podpisano blisko 750 umów o wartości 4 mld zł. W tym czasie wypłacono 6,7 mld zł na realizowane już projekty.
NCBR utrzymało szeroką ofertę wsparcia dla przedsiębiorców i naukowców. W 2021 r. ogłoszono łącznie 10 konkursów finansowanych z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój (POIR) oraz 2 w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), 25 konkursów międzynarodowych, 7 konkursów krajowych oraz 3 konkursy w zakresie obronności i bezpieczeństwa.
W listopadzie 2020 r. została przyjęta strategia NCBR. Jej realizacja opiera się na wdrożeniu czterech priorytetów, a na poziomie operacyjnym na realizacji szeregu inicjatyw i strategii cząstkowych. W każdym z czterech przyjętych priorytetów: wysoka skuteczność operacyjna, szeroka oferta wsparcia, silna pozycja międzynarodowa oraz rola kluczowego ośrodka wiedzy i kompetencji – Centrum ma konkretne osiągnięcia.
Korzystając z wiedzy i kompetencji zdobytych przez ponad dekadę funkcjonowania, NCBR bierze udział w wyznaczaniu i realizacji celów polityki innowacyjnej państwa. W obszarze transformacji cyfrowej uruchomiono trzy edycje programu INFOSTRATEG. Dzięki nim realizowane są projekty wspierające rozwój polskiego potencjału sztucznej inteligencji (SI). Budżet dotychczas realizowanych w programie konkursów osiągnął 160 mln zł.
Powołana w tym roku spółka IDEAS NCBR uruchomiła dwie pierwsze grupy robocze. Zajmują się one takimi zagadnieniami, jak inteligentne algorytmy i struktury danych, blockchain oraz inteligentne kontrakty. Docelowo IDEAS NCBR zgromadzi naukowców z zakresu SI, którzy będą następnie wspierani w komercjalizacji efektów prowadzonych badań.
Coraz większe zastosowanie w różnych obszarach życia i gospodarki mają technologie związane z wdrażaniem wyników badań nad sztuczną inteligencją oraz uczeniem maszynowym. Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji tworzy perspektywę przełomowych rozwiązań m.in.: w energetyce, transporcie, rolnictwie, telekomunikacji, branży informatycznej, finansach, w obszarze bezpieczeństwa i obronności kraju, ale także w medycynie czy edukacji – uważa dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
W odpowiedzi na wyzwania, jakie niesie realizacja strategii Europejskiego Zielonego Ładu, w NCBR realizowanych jest 9 innowacyjnych, „zielonych” przedsięwzięć. Środki na te inicjatywy pochodzą z Funduszy Europejskich (POIR), a łączny budżet wyniesie 210 mln zł.
Przedsięwzięcia są prowadzone na podstawie stworzonej w NCBR strategii zamówień innowacyjnych „Saper Innowacji”. Została ona doceniona międzynarodową nagrodą European Innovation Procurement Award (EUIPA) w konkursie Europejskiej Rady ds. Innowacji. W odróżnieniu od klasycznych konkursów, „Saper Innowacji” zakłada, że to instytucja publiczna wprowadza znaczące zmiany na rynku poprzez wymagania stawiane przyszłym wykonawcom w agendzie badawczej. Dzięki realizacji najlepszych projektów powstaną rozwiązania w tak potrzebnych z punktu widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego obszarach, jak: budownictwo efektywne energetycznie i procesowo, oczyszczalnia przyszłości, innowacyjna biogazownia, technologie domowej retencji, wentylacja dla szkół i domów, magazynowanie energii elektrycznej, magazynowanie ciepła i chłodu, ciepłownia przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE i elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym.
Obok innowacyjnych przedsięwzięć NCBR uruchomiło także program strategiczny „Nowe technologie w zakresie energii”, finansowany ze środków krajowych. Blisko 380 mln zł przeznaczonych w I konkursie w ramach tego programu na realizację innowacyjnych projektów z zakresu energetyki wiatrowej na lądzie i morzu, technologii wodorowych, magazynów energii i mikrosieci energetycznych i cieplnych trafi do konsorcjów przemysłowo-naukowych.
Rok 2022 będzie też rokiem dalszych prac nad wykorzystaniem technologii wodorowych w energetyce, przemyśle i transporcie. Dążąc do neutralności klimatycznej oraz realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu, kładziemy również duży nacisk na poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań, które pozwolą na używanie w coraz większym stopniu energii ze źródeł odnawialnych w gospodarce i w naszych gospodarstwach domowych – zaznacza dr inż. Wojciech Kamieniecki.
Zgodnie z przyjętą strategią NCBR, w czerwcu 2021 r. powołany został Think Tank NCBR. Głównym obszarem jego działalności jest wsparcie Dyrektora Centrum oraz Ministra nadzorującego Centrum w procesie podejmowania strategicznych decyzji, wyznaczanie kierunków działań i programów w szeroko rozumianej sferze innowacji. W skład Think Tanku NCBR wchodzą wybitni przedstawiciele świata nauki i biznesu.
Rola kluczowego ośrodka wiedzy i kompetencji zobowiązuje Centrum do inicjowania i prowadzenia debaty na temat wyzwań związanych z polityką innowacyjną. Dlatego w listopadzie 2021 r. odbyła się pierwsza Konferencja NCBR „Horyzont Innowacji”. Wzięli w niej udział liderzy środowiska naukowego, administracji publicznej i biznesu. Uczestnicy konferencji obecni podczas wydarzenia, uczestnicy dyskusji i osoby uczestniczące w konferencji on-line to prawie 5 tys. osób. Przez cały 2021 roku NCBR dzieliło się swoją wiedzą i kompetencjami za pośrednictwem publikacji z cyklu: „Krajobraz Innowacji”.
W 2022 roku na wsparcie nowatorskich pomysłów przedsiębiorców i naukowców będziemy dysponować rekordowym budżetem 7,5 mld zł. 80 proc. tej kwoty będzie pochodzić, podobnie jak w latach poprzednich, ze środków europejskich z poprzedniej i nowej unijnej perspektywy finansowej. Nadchodzący rok dla Centrum będzie więc intensywnym okresem projektowania i wdrażania nowych programów i inicjatyw finansowanych z Funduszy Europejskich w ramach programów Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego czy Horyzont Europa. To będzie też czas wykorzystywania przez Centrum zgromadzonej eksperckiej wiedzy i kompetencji do wzmacniania polskiego ekosystemu innowacji – ocenia dr inż. Wojciech Kamieniecki.
PR/RO
