Jak długo możemy nie spać?

Najdłuższy, udokumentowany stan, w którym człowiek nie zmrużył oka to 264,4 godziny, czyli nieco ponad 11 dni. Bohaterem tego eksperymentu był siedemnastoletni Amerykanin, Randy Gardner. Był on pod nieustanną opieką naukowców z Uniwersytetu Stanford, dzięki czemu mamy dokładne dane związane z jego stanem zdrowia. Co zatem dzieje się z naszym organizmem po tak długim czasie bez snu?

24 godziny

Czasami zdarza nam się nie zasnąć przed całą dobę. Jednak zazwyczaj jest to spowodowane chorobą, potrzebą zaopiekowania się dzieckiem w nocy, czy stresem. Jest to zbyt krótki okres, by w jakikolwiek sposób negatywnie wpłynął na nasze zdrowie. Jedyne co możemy zaobserwować, to uczucie zmęczenia, problemy z koncentracją i ogólne rozdrażnienie. Według badań niedobór snu przez 24 godziny daje podobne efekty, co stężenie alkoholu we krwi na poziomie 0,1 promila. Odczuwać także możemy wzmożony głód.

48 godzin

Po takim czasie pozostanie w stanie przytomności może być bardzo trudne. Często przydarzać nam się będą tak zwane epizody mikrosnu, czyli bardzo krótkiej utraty przytomności, od ułamka, do kilkudziesięciu sekund. Pogorszeniu ulega także nasza koncentracja i czas reakcji. Badania po tym czasie wykazały, że nasz układ odpornościowy ulega osłabieniu. Wtedy też zaczynają się pojawić się już pierwsze zaburzenia psychiczne. Doświadczamy depersonalizacji – uczucia, w którym czujemy się nieswojo i tak jakbyśmy nie byli sobą. Otoczenie wokół nas wydaje się nierealne i abstrakcyjne.

72 godziny

Jeżeli po tym czasie ludzie pozostają jeszcze przytomni, to już dużo. W każdej chwili organizm może samoistnie „wyłączyć się” i zmusić do snu. Nie mamy na to dużego wpływu i bardzo trudno samemu pozostać na jawie. Mikrosny pojawiają się coraz częściej oraz zaczynamy mieć pierwsze halucynacje. Beda one bardziej złożone i będą coraz dziwniejsze. Pojawia się paranoja. Mamy naprzemienne okresy radości, smutki i strachu. Na tym etapie niemożliwością staje się rozwiązywanie najprostszych czynności i łamigłówek. Tak naturalna czynność, jak odczytywanie ludzkich emocji będzie wręcz niewykonalna.

96 godzin

Uczucie zmęczenia i senności jest nie do wytrzymania. Rzeczywistość dookoła staje się zniekształcona. Jedynym wyjściem z tej sytuacji jest położenie się do łóżka. Po wstaniu wszystkie objawy powinny minąć.

Jak skończył się eksperyment?

Po 11 dniach, Randy na pierwszy rzut oka wyglądał normalnie i wydawał się być w dobrej formie. Co było bardzo niezwykłe, to to że był nawet w stanie zagrać w pinballa, a nawet wygrać ze swoim przeciwnikiem – Williamem Dementem. Późniejsze badania wykazały, że u Randiego wystąpiły znaczne zmiany poznawcze oraz behawioralne. Z notatek naukowców możemy wyczytać, że proste działanie matematyczne było niezwykle trudne, a nawet niewykonalne, gdyż Randy w trakcie zapomniał co robił na początku. Komunikacja z nim była utrudniona, a jego mowa była niewyraźna i pozbawiona sensu. Po zakończeniu eksperymentu Randy spał koło 14 godzin, a po wybudzeniu zasnął na kolejnych 10. Parę dni później jego stan zdrowia nie wydawał się odbiegać od normy, lecz po paru latach zaobserwowano u niego bezsenność.

Maksymalny czas bez snu

Nie wiemy dokładnie, ile jesteśmy w stanie wytrzymać bez snu. Przypadek Randiego był jedyny w swoim rodzaju. Lepiej nie próbować tego w domu.

Filip Siódmiak

Czytaj też: Nie kusić raka. Jak unikać czynników pronowotworowych?