Cyberbezpieczeństwo musi być priorytetem dla wszystkich! DEBATA Cyfrowego Forum wGospodarce.pl

Cyfryzacja i zapewnienie cyberbezpieczeństwa stają się kluczowymi procesami w rozwoju technologicznym ostatnich lat. Pandemia i wojna na Ukrainie udowodniły, że cyfrowy świat to nie przyszłość, a teraźniejszość - dlatego już dziś zaczęło się pierwsze CYFROWE FORUM WGOSPODARCE.PL.

W czasie trzech debat zorganizowanych 22 marca, porozmawiamy z przedstawicielami resortów i instytucji odpowiedzialnych za cyfryzację i cyberbezpieczeństwo o szansach i zagrożeniach, z którymi musimy zmierzyć się w najbliższym czasie. Do uczestnictwa w debatach zapraszamy też ekspertów i uczestników cyfrowego rynku, przedstawicieli firm zajmujących kluczowe pozycje w cyfrowym przemyśle.

Pierwsza z debat dotyczyła cyberbezpieczeństwa, jako priorytetu dla przedsiębiorstw, instytucji publicznych i obywateli.

Jak powiedział na wstępie redaktor naczelny „Gazety Bankowej” i portalu wGospodarce.pl Maciej Wośko, obecnie konflikt toczy się nie tylko w przestrzeni militarnej ale też właśnie w przestrzeni wirtualnej!

Janusz Cieszyński, sekretarz stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, potwierdził to. Odpowiadając na pytanie czy wojna wyhamowała rozwój cyfryzacji, wskazał:

Myślę, że nie - cyfryzacja mocno przyspieszyła w ubiegłym roku. wojna pokazała, że państwo, jeśli nie jest cyfrowe, to jedno uderzenie może dać efekt druzgocący dla państwa. Z kolei cyfryzacja pozwala wiele rzeczy rozproszyć!

A ryzyka? Jak powiedział Cieszyński:

Niedawny raport Microsoftu de facto zrównuje nas i Ukrainę pod kątem zagrożeń, które czyhają na nas w cyberprzestrzeni. A kolejne ataki Rosji mogą iść w stronę naszej infrastruktury.

Jak dodał: „Ataki na Polskę są oczywiste, bowiem Polska jest gałęzią na której siedzi Ukraina pod kątem wsparcia, przesyłu sprzętu i tak dalej.”

Michał Wiśniewski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej wskazał, iż MON nie tylko jest instytucją mocno zdygitalizowaną i świadomą tego, że lata temu objawiło się nowe pole walki!

Obok wody, lądu i powietrza mamy, jako pole działań, cyberprzestrzeń.

Jak dodał, jedną z reakcji na to, było połączenie w MON wielu pól, które wcześniej były rozproszone!

Obecnie wszystko skupia się w jednym miejscu, nie ma już „przesyłania rozkazów” a to przekłada się na bezpieczeństwo.

Wojna na Ukrainie pokazała jak istotne jest respektowanie reguł cyfrowego pola walki i świadomość tego, że i tam toczy się walka! „W ostatnim czasie mieliśmy do czynienia z wielką bitwę na informację i dezinformację dot. sytuacji na Ukrainie” - mówił Maciej Wośko - „Czy to pole bitwy, w którym również bierzemy udział?”

Jak wskazał w odpowiedzi Wiśniewski:

Każdego dnia jak czytamy wiadomości w internecie to widzimy jak bardzo reżim rosyjski gra na emocjach poprzez dezifnormację. My staramy się wyłapywać te rzeczy i analizujemy je. Trolle na Twitterze, Facebooku czyli tam skąd społeczeństwo bierze gros informacji - nie próżnują. Prowadzimy projekty o których za bardzo nie mogę mówić, ale te działania są wyłapywane i analizowane przez nas.

Z kolei pułkownik Mariusz Chmielewski, zastępca komendanta komponentu Wojsk Ochrony Cyberprzestrzeni opisywał jak zmieniła się cyberprzestrzeń od wybuchu wojny:

Czy wojna na Ukrainie zmieniła strukturę incydentów w sieci? Oczywiście! Zmieniło się postrzeganie ataków DDos, ale teraz zmiana polega na ukrywaniu prawdziwych intencji idącymi za atakiem. Ataki w pierwszych dniach wojny miało sparaliżować cały system finansowy - i to miało efekty psychologiczne, dlatego technologiczni hegemoni tak szybko zadziałali i wsparli Ukrainę. Drugim aspektem są działania oprogramowania typu wiper, które deaktualizują całe systemy. Proszę zauważyć co się działo też z ransomware’em! W Polsce nie było tego wiele ale były kraje, które nie obroniły się pod tym kątem - ogromne gospodarki, nie muszę wyraźnie wskazywać które, po prostu sobie z tym nie poradziły. Według naszych danych połowa zaatakowanych zapłaciła okup po ataku ransomware.

Dużą rolę w konflikcie ukraińskim odegrali hacktywiści! Jak opisywał pułkownik:

Jeśli dostajemy informację, że na rosyjskich falach wojskowych puszczane jest disco-polo to widzimy, że jest to wsparcie, które świetnie współgrało z tym co my robiliśmy.

A jak zmieniły się ataki dotyczące instytucji, firm czy indywidualnych klientów? Jak wskazał Adam Marczyński, dyrektor ds. bezpieczeństwa informacji NASK:

Tożsamość cyfrowa z czasem stanie się głównym obiektem ataku - dziś nikt nie uderza w banki, nie przełamuje się przez firewalle tylko kradnie profile ludzi!

Pamiętajmy, że ataki celują w nasze przyzwyczajenia psychologiczne - podkreślał ekspert.

Antares Gryczan, prezes zarządu PFR Operacje zwrócił jednak uwagę na inny aspekt cyberprzestrzeni - aspekt o którym rozmawiamy najmniej!

Widzimy potencjał do rozwoju w tym co nazywamy twardą infrastrukturą: budynki, podłącza, sieci szkieletowe. Bez poważnych inwestycji we własną infrastrukturę zostaniemy w tyle!

Przywołał zabawną sytuację w której drobny problem z prądem wymusił szukanie nowych rozwiązań - dodał, że właśnie dlatego posiadanie własnej, twardej infrastruktury jest tak istotne!

Przyszłość, także w dziedzinie bezpieczeństwa, jest cyfrowa, a to znaczy, że musimy reagować szybko i być na bieżąco - jest to bowiem pole walki podobne temu fizycznemu. Równie realne i groźne ale dające też wielkie szanse!