Czy jesteśmy gotowi na ESG – biznes - tak, ekspert - nie

Informacje

Prof. Fabrizio Zucca, z Uniwersytetu Bocconi we Włoszech, Marcin Stopa, członek zarządu ds. inwestycji i organizacji w Lidl Polska, Michał Perlik, dyrektor wykonawczy ds. zarządzania finansami w Orlen S.A., Arkadiusz Mierzwa, dyrektor ds. komunikacji i zrównoważonego rozwoju w Jeronimo Martins oraz Tomasz Cudny, prezes zarządu w Jastrzębskiej Spółce Węglowej/JSW podjęli podczas XXXII Forum Ekonomicznego w Karpaczu temat raportowania ESG

Jak się okazuje, zdania na temat poziomu przygotowania firm do sprostania nowym wymogom regulacyjnym są podzielone. Duże spółki, a takie były reprezentowane na panelu zatytułowanym „ESG - standard w nowoczesnym biznesie?” odpowiadają – jesteśmy gotowi, bo przygotowujemy się od dawna. Mniejsze firmy mogą mieć jednak problem z mierzeniem wpływu na środowisko, wsparcia społecznego, czy porządku w strukturze firmy.

ESG to pojęcie, które od dobrych kilku lat zdobywa coraz większe znaczenie w ocenie działalności spółek, zwłaszcza giełdowych. To bowiem trzy czynniki, w oparciu o które tworzone są ratingi i oceny pozafinansowe przedsiębiorstw. Przez lata spółki raportowały wpływ na środowisko (E), działalność związaną ze społeczną odpowiedzialnością (S) i ład korporacyjny (G) na podstawie dość dowolnych kryteriów. Do czasu, gdy regulacje uporządkowały ten proces.

To fundamentalne, by zrozumieć założenia ESG. Pierwotnie chodziło o to, by firmy w pewien sposób „zwracały” zarobione środki do społeczności, w której funkcjonują. Stąd duże znaczenie działań CSR w pierwszej fazie tworzenia założeń ESG. Idea była taka, że jeśli widzimy skąd nadchodzą zagrożenia dla środowiska, społeczności, to ESG jest doskonałym narzędziem by im w porę przeciwdziałać. Dziś trzeba powiedzieć, że to już nie tylko filantropa, ale biznes – wyjaśniał prof. Zucca. - Firmy nie działa już tylko filantropijnie, ale muszą zmieniać model działania by buć organizacją zrównoważoną. Trzeba zacząć ten proces i raportować każdy krok, każde działanie w ramach strategii ESG. Co jest najbardziej krytyczne – wiele osób uważa, że zrównoważony rozwój jest tyko dla dużych i bogatych. Kiedy jednak musisz to zmierzyć i udowodnić – to nie jest łatwe zadanie. Trzeba bowiem wciągnąć w raport cały łańcuch produkcji i dostaw. Pierwsze raporty są już w dużych firmach przygotowane, wchodzą nowe przepisy. Co jest największym wyzwaniem we wprowadzeniu jednolitych standardów mierzenia i raportowania ESG. Nadmiar regulacji?
Zbyt wcześnie, żeby postawić jednoznaczną diagnozę. Nie jesteśmy jeszcze zobowiązani do raportowania według nowych standardów SRS (Standard Sprawozdawczości Społecznej) – te przepisy będą nas obowiązywały w terminie późniejszym. Niemniej od dawna zrównoważony rozwój mamy wpisany w DNA Lidla i rozumiemy, że ochrona naszej planety jest priorytetem, że wymaga to od nas zmiany w wielu elementach postępowania – mówił Marcin Stopa, członek zarządu ds. inwestycji i organizacji w Lidl Polska. - Mogę więc powiedzieć, że jesteśmy od dawna przygotowani do ESG. Aktualnie opublikowaliśmy kolejny raport CSR GRI. Przedstawia nasze działania i strategię – wybieramy zieloną energię, ograniczamy o 80 proc. (a w przypadku Lidl Polska nawet o 94 proc) ślad węglowy, prowadzimy rozbudowaną profilaktykę zdrowotną pracowników… Więcej, opatentowaliśmy np. podkładki pod mysz z recyklatu pozyskiwanego z tworzyw sztucznych wykorzystywanych w sklepach i wybudowaliśmy już pierwszy obiekt, którego dach jest pokryty materiałem wyprodukowanym w tej technologii. To najlepszy dowód, że działania proekologiczne mogą się opłacać.
Nie chcemy licytować się z konkurencją na działania ESG, bo w najważniejszych kwestiach współpracujemy. Zrównoważony rozwój, wzrost ma sens, gdy się współpracuje – mówił Arkadiusz Mierzwa, dyrektor ds. komunikacji i zrównoważonego rozwoju w Jeronimo Martins. - Tak naprawdę E w ESG, czyli wpływ na środowisko jest najlepiej policzony i najłatwiej go pokazać, stąd dominacja E w tym trzyliterowym skrócie. Chciałbym za to więcej powiedzieć o S, czyli społecznej odpowiedzialności. Wojna wszystko zmieniła – musieliśmy dostosować się szybko w działalności. Sieć Biedronka to 80 tys. pracowników – z rodzinami to jakieś 350-400 tys. ludzi, to także 1200 firm współpracujących z nami. I to jest skala działań w ramach misji ESG. Jak do ESG zaprosić tak duże grono uczestników i współpracowników… i pytanie jak policzyć to, co dzięki temu procesowi wpływa na ich życie? – pytał dyrektor Mierzwa.
Regulacje dotyczące ESG są potrzebne, bo pozwalają właściwie ocenić wysiłki wszystkich firm i sprowadzić je do wspólnego mianownika. Chccemy uniknąć green-washingu, z któerym spotykaliśmy się wcześniej. Jasne, wspólne zasady są korzystne dla wszystkich interesariuszy, inwestorów, banków, obligatariuszy… wszyscy chcą wiedzieć, jakie działania spółka podejmuje i jak wyglądają efekty. To oczywiście będzie wysiłek dla wszystkich – to wymaga opomiarowania i identyfikacji działań i skutków w wielu miejscach. To nie będzie proste. I potwierdzam, ze E jest największym wyzwaniem. Nie dlatego, że są Działania ekologiczne, transformacyjne są najważniejsze – ale najtrudniejsze, wymagają zaangażowania największych środków osobowych i finansowych – mówił Michał Perlik, dyrektor wykonawczy ds. zarządzania finansami w Orlen S.A. przypominają też, że Orlen jako pierwsza polska firma ogłosiła właśnie w Karpaczu zielony zwrot i weszła na ścieżkę dekarbonizacyjną.

Pewnym zaskoczeniem mogła być obecność na panelu przedstawiciela Jastrzębskiej Spółki Węglowej, produkującej… węgiel. Jak wszyscy uczestnicy rynku, także kopalnie muszą jednak raportować działania ESG.

Nasz węgiel służy do produkcji stali. Oczywiście, to jasne, że ingerujemy w środowisko i wiele instytucji finansowych odwracało się od nas, bo produkujemy węgiel. Węgiel który wciąż jest jednak na liście surowców strategicznych UE. Dla nas największym zagrożeniem jest dyskusja o standardach ogólnych – pracujemy nad tym, ale nie poddajemy się walczymy. Bo musimy sobie zadać pytanie, co pozostawimy następnym pokoleniom. Stąd działania związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu prowadzone niewzwykle szeroko przez JSW – wyjaśniał prezes JSW, Tomasz Cudny.

Czy ESG się opłaca? – pytała prowadząca panel prezes Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, Urszula Jóźwiak.

Tak, jako osoba odpowiedzialna w Lidu za inwestycje – powiem tak: wiedzieliśmy, że inwestycje proekologiczne kilka lat temu są pewnym ryzykiem. Okazało się jednak, że np. inwestycja w panele fotowoltaiczne, nie tylko zaspokaja zapotrzebowanie na energię, ale bardzo szybko się zwraca. To samo dotyczy pomp ciepła, wyeliminowaliśmy gaz z ogrzewania. Te inwestycje mają stopę zwrotu powyżej 20 proc. To jasne, że każdy chce korzystać z takich inwestycji – odpowiadał Stopa członek zarządu Lidl Polska.

Czy rynek jest gotowy do skutecznego mierzenia i raportowania ESG? Wszyscy przedstawiciele przedsiębiorstw uczestniczący w paneli odpowiedzieli zgodnie – tak.

Prof. Zucca zaprzeczył, wskazując, że duże spółki, duże przedsiębiorstwa i korporacje przygotowywały się do ESG już od dawna. W mniejszych firmach wciąż jest problemem odpowiednie opomiarowanie działań sprzyjających ochronie środowiska, wsparcia społecznego czy kultury korporacyjnej. To z pewnością wyzwanie dla całego rynku na najbliższy czas – bo nowe zasady Standardu Sprawozdawczości Społecznej pukają już do drzwi. (mac)