Nowe technologiczne zagrożenia na rynku pracy

Współczesne środowiska pracy charakteryzują się coraz większym wykorzystaniem technologii cyfrowych. Choć ich głównym celem wciąż pozostaje usprawnienie działania w uporaniu się z codziennymi obowiązkami zawodowymi, coraz częściej wskazuje się również na ich negatywne konsekwencje psychiczne i organizacyjne wynikające z ich intensywnego wykorzystywania.

Zjawiska takie jak technostres czy technoniepewność stają się nowym, istotnym przedmiotem wzbudzającym coraz to większe zainteresowanie środowisk badawczych.

Technologiczne wyzwania

Technostres definiowany jest jako reakcja stresowa wywołana przez konieczność adaptacji do dynamicznie zmieniających się nowych technologii, nadmiar bodźców informacyjnych, na przykład poprzez e-maile, powiadomienia z komunikatorów, presję stałej dostępności oraz rosnącą złożoność narzędzi pracy.

Z kolei technoniepewność odnosi się do obaw pracowników związanych z możliwością utraty zatrudnienia na skutek automatyzacji, rozwoju sztucznej inteligencji lub braku wystarczających kompetencji cyfrowych, tak potrzebnych w dynamicznie zmieniającym się rynku pracy.

Mniejsza efektywność

Zgodnie z wynikami reprezentatywnego badania przeprowadzonego przez zespół naukowców z Jen Ai Hospital w Tajwanie, problem ten dotyka istotnej części populacji zawodowej. Wśród ponad 2800 respondentów, aż 20 proc. deklarowało doświadczenie technostresu i/lub technoniepewności.

Co istotne, osoby te wykazywały również zwiększone ryzyko wypalenia zawodowego oraz obniżonego dobrostanu psychicznego – odpowiednio 2,2- i 1,8-krotnie wyższe w porównaniu do osób nieodczuwających takich obciążeń. Co istotne, najbardziej narażeni okazali się pracownicy fizyczni w wieku średnim.

Jak usprawnić system?

Wskazuje się, iż odpowiedzialność za ograniczenie wpływu stresorów technologicznych spoczywa zarówno na organizacjach, jak i na samych pracownikach.

Badania zespołu z Uniwersytetu Johanna Wolfganga Goethego wykazały, że szczególne znaczenie na ograniczenie działania nowych stresorów ma sposób zarządzania granicami między pracą, a życiem prywatnym, w tym praktyki dotyczące używania służbowych telefonów komórkowych poza godzinami pracy. Po wprowadzeniu szkoleń dla kadry kierowniczej dotyczących wpływu ich zachowań na dobrostan pracowników, zaobserwowano wyraźną poprawę ich samopoczucia.

Równolegle, na poziomie indywidualnym, korzystne efekty może przynosić rozwijanie kompetencji cyfrowych oraz praktykowanie uważności mindfulness.

Zgodnie z badaniami prowadzonymi na University of Nottingham, osoby o wyższym poziomie uważności były lepiej chronione przed negatywnymi skutkami ekspozycji na cyfrowe środowisko pracy, w tym stresem, przeciążeniem informacyjnym oraz lękiem przed pominięciem istotnych informacji (FOMO).

Filip Siódmiak

Źródła:

• Hang-Ju Yang, Yawen Cheng, Yen-Ling Liu, Wan-Ju Cheng, Techno-strain and techno-insecurity are associated with poor mental well-being in specific age and occupation groups, Journal of Occupational Health, Volume 67, Issue 1, January-December 2025.

• Marsh, Elizabeth et al. “Mindfully and confidently digital: A mixed methods study on personal resources to mitigate the dark side of digital working.” vol. 19,2. 23 Feb. 2024.

• Toniolo-Barrios, M., & ten Brummelhuis, L. L. (2023). How does mindfulness reduce stress at work? A two-study examination using a stress appraisal perspective. Personality and Individual Differences, 215, 1–11.

• Heissler, C., Kern, M. & Ohly, S. When Thinking About Work Makes Employees Reach for Their Devices: A Longitudinal Autoregressive Diary Study. J Bus Psychol 37, 999–1016.

»» O zdrowiu i aktywności czytaj więcej tutaj:

Spacer po lesie? Nie, to lasoterapia i leśne kąpiele

Deficyt natury, czyli brak aktywności staje się groźny

Wcale nie musisz biegać, wystarczy spacer

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje