1 maja - dzień św. Józefa - patrona robotników
1 maja, obchodzony jako Święto Pracy, jest też dniem, w którym Kościół czci uroczystość św. Józefa - patrona robotników. To jedno z najnowszych świąt w Kościele katolickim. Ustanowił je w 1955 r. papież Pius XII.
Papież Pius XII, zwracając się 1 maja 1955 r. do Katolickiego Stowarzyszenia Robotników Włoskich, proklamował 1 maja świętem Józefa rzemieślnika. Tym samym nadał religijne znaczenie świeckiemu Świętu Pracy, obchodzonemu od 1890 r.
Piusowi XII chodziło o podniesienie godności pracy i przedstawienie postaci św. Józefa jako wzoru do naśladowania dla wszystkim pracujących. Odtąd tego dnia Kościół akcentuje szczególną godność i rangę pracy.
Wielkie znaczenie nadał pracy papież Jan Paweł II w ogłoszonej w 1981 r. encyklice „Laborem exercens”. Według niego praca „winna być środkiem utrzymania i pomnażania dobrobytu kraju oraz samorealizacji człowieka„. Jan Paweł II omówił także uprawnienia pracowników oraz rolę i zadania związków zawodowych.
Podkreślił, że ”praca ludzka stanowi klucz, i to chyba najistotniejszy, klucz, do całej kwestii społecznej, jeżeli staramy się ją widzieć naprawdę pod kątem dobra człowieka„. Definiując pojęcie pracy z punktu widzenia teologii Kościoła, zaznaczył, że „człowiek jest podmiotem pracy”. Wymienił zagrożenia właściwego porządku wartości, wśród nich „myślenie materialistyczne i ekonomistyczne”. Zwrócił również uwagę na „pierwszeństwo pracy przed kapitałem”.
Jan Paweł II podkreślił, że dla katolickiej nauki społecznej praca jest istotnym elementem zadanym człowiekowi w celu realizowania samego siebie jako osoby i części społeczeństwa. Według niego człowiek dzięki pracy nie tylko się przeobraża, ale też sam bardziej staje się człowiekiem. Dlatego wśród praw człowieka znalazło się również prawo do pracy.
„W związku z tym siły społeczne, jak i państwo, mają obowiązek stworzenia wszelkich warunków do tego, aby poszczególni ludzie mogli realizować swoje prawo, a także obowiązek pracy. (…) Społeczeństwo, które byłoby tego prawa systematycznie pozbawiane, nie może znaleźć odpowiedniego uzasadnienia etycznego ani też dojść do pokoju społecznego” - napisał Jan Paweł II.
Według papieża świadomość, że praca ludzka jest uczestnictwem w dziele Boga, winna przenikać także do „zwykłych, codziennych zajęć”. „Mężczyźni bowiem i kobiety, którzy zdobywając środki na utrzymanie własne i rodziny, tak wykonują swoje przedsięwzięcia, by należycie służyć społeczeństwu, mogą słusznie uważać, że swoją pracą rozwijają dzieło Stwórcy, zaradzają potrzebom swoich braci i osobistym wkładem przyczyniają się do tego, by w historii spełniał się zamysł Boży”.
Święty Józef był mężem Maryi. Jego postać znamy z przekazów Ewangelii. Czcimy go dwa razy w roku: 19 marca - jako oblubieńca Matki Bożej, a 1 maja jako wzór i patrona ludzi pracujących.
Całe swe życie spędził jako rękodzielnik i wyrobnik w ciężkiej zarobkowej pracy. Ewangelie określają go mianem tekton (łac. faber), przez co rozumiano wyrobnika - rzemieślnika od naprawy narzędzi rolniczych, przedmiotów drewnianych itp. Były to prace związane z budownictwem, z robotą w drewnie i w żelazie. Józef wykonywał je na zamówienie i w ten sposób utrzymywał Najświętszą Rodzinę. Właśnie ta praca stała się dla niego źródłem uświęcenia.
Do Polski kult św. Józefa dotarł na przełomie XI i XII w., ale największy jego rozwój nastąpił w XVII i XVIII w. Kult ten propagowali karmelici i siostry wizytki. Centralnym ośrodkiem kultu jest obecnie kolegiata św. Józefa w Kaliszu. W Polsce istnieje ok. 270 świątyń pod wezwaniem św. Józefa, w tym kilkanaście - św. Józefa Robotnika.
W kościołach całego kraju 1 maja odbędą się nabożeństwa w intencji środowisk robotniczych, a także ogólnopolska pielgrzymka „Solidarności” do kolegiaty św. Józefa w Kaliszu.
W Warszawie uroczysta msza święta w intencji ludzi pracy odbędzie się w Sanktuarium św. Stanisława Kostki. Po mszy przedstawiciele władz mazowieckiej Solidarności złożą wieńce i kwiaty na grobie bł. ks. Jerzego Popiełuszki i odmówią modlitwę o jego rychłą kanonizację.
Stanisław Karnacewicz (PAP), sek
