Informacje
Frytki zwiększają ryzyko cukrzycy, ziemniaki gotowane i pieczone - nie / autor: Pixabay
Frytki zwiększają ryzyko cukrzycy, ziemniaki gotowane i pieczone - nie / autor: Pixabay

Jak podane ziemniaki są najlepsze dla zdrowia?

Zespół wGospodarce

Zespół wGospodarce

Portal informacji i opinii o stanie gospodarki

  • Opublikowano: 15 sierpnia 2025, 19:00

  • Powiększ tekst

Spożywanie trzech porcji frytek tygodniowo wiąże się z 20 proc. wzrostem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, natomiast jedzenie podobnych ilości ziemniaków w innej postaci - gotowanych, pieczonych czy puree - nie ma tak istotnego efektu - wynika z badania opublikowanego w czasopiśmie „The BMJ”.

Jednocześnie jego autorzy wykazali, że zastąpienie ziemniaków pełnoziarnistymi produktami wiąże się z obniżeniem ryzyka cukrzycy typu 2, podczas gdy zastąpienie ich białym ryżem podnosi to ryzyko.

Gotowane czy smażone – to robi różnicę?

Ziemniaki zawierają błonnik, witaminę C oraz magnez, jednak mają też wysoki indeks glikemiczny i duży udział skrobi, co wcześniej wiązano z podwyższonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2. Dotychczas jednak niewiele badań uwzględniało sposób ich przygotowania ani to, jak inne produkty, którymi często zastępowane są ziemniaki, wpływają na to ryzyko.

W nowej analizie naukowcy z Harvard T.H. Chan School of Public Health, Brigham and Women’s Hospital i University of Cambridge prześledzili dane ponad 205 tys. pracowników ochrony zdrowia uczestniczących w trzech dużych amerykańskich projektach prowadzonych w latach 1984-2021. W momencie rozpoczęcia obserwacji osoby te nie miały cukrzycy, chorób serca ani nowotworów, a co cztery lata wypełniały szczegółowe kwestionariusze żywieniowe.

W ciągu niemal 40 lat obserwacji cukrzycę typu 2 zdiagnozowano u przeszło 22 tys. osób. Po uwzględnieniu diety oraz innych czynników stylu życia ustalono, że na każde trzy porcje ziemniaków tygodniowo ryzyko rozwoju cukrzycy wzrastało średnio o 5 proc. Po rozróżnieniu metod przygotowania okazało się jednak, że efekt ten dotyczył przede wszystkim frytek - w ich przypadku wzrost wynosił 20 proc. Natomiast ziemniaki pieczone, gotowane lub w formie puree nie zwiększały istotnie zagrożenia chorobą.

Dodatkowo autorzy pracy zauważyli, że zastąpienie trzech porcji ziemniaków w tygodniu produktami pełnoziarnistymi obniżało ryzyko cukrzycy o 8 proc. Kiedy zastępowano nimi ziemniaki gotowane, pieczone lub puree spadek wynosił 4 proc., a kiedy frytki - 19 proc.

Biały ryż w diecie gorszy od ziemniaków

Co ciekawe, spożywanie białego ryżu zamiast ziemniaków, niezależnie od ich formy, wiązało się ze wzrostem tego ryzyka.

Nasze wyniki podkreślają, że zależność między spożyciem ziemniaków a ryzykiem cukrzycy typu 2 zależy od formy, w jakiej są podawane. Ważne są też produkty, którymi je zastępujemy. Otrzymane rezultaty są zgodne z obecnymi zaleceniami żywieniowymi, promującymi włączenie pełnych ziaren jako elementu zdrowej diety i profilaktyki cukrzycy typu 2 - podsumowali autorzy.

Zaznaczyli jednak, że ponieważ ich badanie miało charakter obserwacyjny, nie można wyciągać jednoznacznych wniosków o przyczynowości, a na wyniki mogły mieć wpływ także inne, nieanalizowane czynniki.

W komentarzu redakcyjnym do publikacji podkreślono, że ziemniaki gotowane, pieczone i puree mogą być elementem zdrowej i zrównoważonej diety, ze względu na ich stosunkowo niski wpływ na środowisko oraz walory odżywcze, jednak priorytetem pozostają produkty pełnoziarniste.

Katarzyna Czechowicz (PAP), sek

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje

»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:

Daniel Obajtek oferuje: „Tam biznes jest przewidywalny”

Rząd brnie w radykalną termomodernizację budynków. Najbardziej emisyjne mają zniknąć. Co z ich lokatorami?

Masło znów liderem sklepowej drożyzny

»»Niesprawiedliwość ZUS-U wobec uczciwych przedsiębiorców – oglądaj na antenie telewizji wPolsce24!

Dziękujemy za przeczytanie artykułu!

Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.

Powiązane tematy

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych