Cyfrowa Poczta Polska, czyli e-Doręczenie zamiast papieru
Budowa cyfrowego państwa jak w soczewce pokazuje, w jakim momencie znajduje się Polska. Prace nad przepisami dotyczącymi skrzynki e-mail służącej do korespondencji na linii urzędy - firmy/obywatele na wiele lat zdecydują czy nasz kraj dołączy do rozwiniętych państw europejskich, które już posiadają takie rozwiązania. Jak zawsze w takich sytuacjach – medialny szum wokół raczej zaciera obraz rzeczywistych korzyści i realnych zysków z nowej technologii.
W większości krajów europejskich, to narodowi operatorzy pocztowi stali się partnerami rządów w e-Doręczeniach. Tak jest m.in. we Francji, Niemczech, Danii, Finlandii i Czechach. Tam nikogo nie dziwi, że poczty narodowe są naturalnymi partnerami państwa we wdrażaniu korespondencji cyfrowej. Za takim rozwiązaniem przemawia nie tylko doświadczenie, ale też pocztowa infrastruktura. A co najważniejsze, bezpieczeństwo korespondencji i poufność. Trudno bowiem sobie wyobrazić, co się stanie gdy korespondencja miedzy obywatelem, a na przykład urzędem skarbowym trafi w niepowołane ręce.
Należy pamiętać, że cyfrowa skrzynka pocztowa to nie to samo co zwykła skrzynka do obsługi poczty e-mail z jakiej dziś korzystamy. Należy stworzyć oddzielną skrzynkę – z nowym adresem, na który będzie spływać cała korespondencja urzędowa. Listy wysyłane na e-skrzynkę mogą zawierać niezwykle ważne informacje i decyzje instytucji państwowych. Dlatego cyfrowa skrzynka pocztowa musi być wyposażona w cały szereg zabezpieczeń i konieczność uwierzytelnień korespondencji.
Co na to Unia?
Kluczowe dla tych kwestii jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym (eIDAS). To ono zakłada, że e-Doręczenie musi zapewniać integralność przesyłek, poufność i bezpieczeństwo przesyłek, identyfikacja nadawcy, identyfikacja adresata, znakowanie czasem, potwierdzenie nadania i odbioru. Z kolei kwalifikowany znacznik czasu to usługa, w której niezależny podmiot potwierdza czas doręczenia wiadomości cyfrowemu operatorowi wyznaczonemu w sposób bezpieczny, pewny i niepodważalny, potwierdzany certyfikatem dostawcy znacznika. Każda modyfikacja danego dokumentu ma przypisaną datę, a system uniemożliwia nieautoryzowaną zmianę treści dokumentu. Operator wyznaczony ma także obowiązek przechowywania dowodów nadania i odbioru e-wiadomości przez określony ustawowo czas.
Usługa powszechna
W Polsce rolę operatora wyznaczonego pełni do 2025 roku Poczta Polska. Spółka jest zobowiązana do świadczenia usługi odbierania i dostarczania listów i paczek przez minimum pięć dni w tygodniu, świadczenia usług pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym, obejmującym przesyłki listowe do 2 kg, paczki na terenie Polski do 10 kg oraz zagranicznych do 20 kg. Dzięki temu, że pocztowe placówki są w każdej gminie, każdy ma blisko do swojej poczty. Z usług spółki korzysta 90% Polaków. Wypełniając misję usługi powszechnej firma realizuje ważny interes społeczny; zapewnia dostęp do usług komunikacji, zapobiega wykluczeniu społecznemu.
Usłudze e-Doręczenia mają skorzystać wszyscy: dla zwykłych obywateli będzie szybciej, a dla administracji – taniej od tradycyjnego listu poleconego i bardziej ekologicznie, bo zamiast drukowania urzędowych pism, pakowania ich w koperty – ruchem jednej ręki będzie można przesłać dokumenty. To jednak wcale nie oznacza, że to wszystko odbędzie się zupełnie bez kosztowo. Ciężar sfinansowania tego procesu wzięło na siebie państwo. Tak samo jak w innych, dużo bardziej rozwiniętych gospodarkach.